Waarom stelen meeuwen onze snack? Omdat wij hen geleerd hebben dat dat lekker is
Niet iedereen ziet ze graag komen, meeuwen. Zowel aan zee als in de stad komen ze maar wat graag in je buurt als je iets aan het eten bent. De vraag waarom meeuwen het altijd op ons eten gemunt hebben, boeit wetenschappers al langer. En de mens gaat daar niet in vrijuit. Nieuw onderzoek toont nu aan dat wij zelf aan meeuwen hebben geleerd wat lekker is.
Een picknick op het strand, een snelle hap in een pretpark. Meeuwen zijn er als de kippen bij om er een graantje van mee te pikken (excuses voor de woordspelingen). Meeuwen pakken graag ons eten af. En zo'n grote meeuw die er niet voor terugdeinst om je broodje uit je hand te stelen, kan nogal angstaanjagend zijn. Maar wat maakt dat de vogels het op ons eten gemunt hebben? Het is niet de eerste keer dat wetenschappers zich over die vraag buigen. Nieuw onderzoek in het Verenigd Koninkrijk werpt nu een nieuw licht op de zaak.
Biologen van de University of Sussex onderzochten hoe meeuwen bepalen welke snack de moeite waard is. En dat doen ze blijkbaar door te kijken naar wat wij naar binnen proppen. Toen meeuwen de keuze kregen tussen verschillende verpakkingen chips, kozen ze dezelfde verpakking als die waarvan een mens een eindje verderop zat te smullen.
"We konden aantonen dat volwassen meeuwen in staat zijn om gedrag van mensen te bestuderen en datzelfde gedrag toe te passen bij hun eigen eetkeuzes", zegt Franziska Feist, bioloog aan de University of Sussex. "We weten dat de aanwezigheid van meeuwen in verstedelijkt gebied evolutionair gezien een heel recent fenomeen is. Dat ze dit doen, kan niet anders dan het gevolg zijn van hun algemene intelligentie en flexibiliteit in gedrag."
Blauwe en groene zakjes chips
Wetenschappers hadden al uitgedokterd dat meeuwen voedsel verkiezen dat door mensen aangeraakt is. Maar het was nog niet duidelijk hoe goed ze zich voor hun eigen voedselkeuzes baseerden op observaties van menselijk gesnack. Daar probeerden Feist en haar collega's een antwoord op te vinden.
De wetenschappers selecteerden een groep zilvermeeuwen (Largus argentatus, een van de grootste meeuwensoorten, red.) in de Britse badplaats Brighton voor hun onderzoek. Ze plakten zakjes groene (peper en zout) en blauwe (kaas en ui) chips van het merk Walkers op tegels. Die tegels legden ze neer op enkele meters van een groep meeuwen op een voor de rest verlaten deel van het strand. Vervolgens zette een van de wetenschappers zich 5 meter verderop naast een camera.
In de ene onderzoekssituatie zat de wetenschapper gewoon naast de camera naar de vogels te kijken. In de andere onderzoekssituatie zat de wetenschapper te snacken uit een zakje blauwe of groene chips. Wat deden de meeuwen?
Zat de wetenschapper gewoon naar de meeuwen te kijken, dan had minder dan 20 procent van de vogels interesse in de zakjes chips die op de tegels geplakt waren. Maar als de wetenschapper chips zat te eten, ging 48 procent van de meeuwen de zakjes chips van naderbij inspecteren. Bijna 40 procent van die toenaderingspogingen eindigde in gepik naar de zakjes. En maar liefst 95 procent daarvan was gepik naar een zakje chips dat dezelfde kleur had als het zakje waaruit de wetenschapper zat te eten.
"Een teken van intelligentie"
"Meeuwen zijn niet biologisch geëvolueerd om chips lekker te vinden", zegt mede-onderzoeker Paul Graham. "Doorheen de tijd hebben ze moeten leren om met mensen om te gaan om voedsel te kunnen vinden. Dit gedrag is daarom een teken van intelligentie."
We weten dat dieren leren van elkaar, maar we zien zelden dat dieren van een totaal andere soort iets leren wanneer het gaat over voedselvoorkeur.
"Wat we zien is dat meeuwen zich hebben aangepast om te bloeien in stedelijke omgevingen door menselijk gedrag na te bootsen. We weten dat dieren leren van elkaar, maar we zien zelden dat dieren van een totaal andere soort iets leren wanneer het gaat over voedselvoorkeur."
Negatieve interacties
Madeleine Goumas, een bioloog gespecialiseerd in zilvermeeuwen aan Exeter University, stelde in haar onderzoek eerder al vast dat meeuwen zich bij hun voedselkeuze laten leiden door mensen. Ze werkte niet mee aan dit onderzoek, maar is niet verrast door de resultaten.
"We weten uit eerder onderzoek al dat meeuwen informatie van mensen gebruiken als ze naar eten zoeken", zegt ze aan de Britse krant The Guardian. "Deze studie toont dat we met ons gedrag de meeuwen niet alleen wijzen op de plaats waar ze eten kunnen vinden, maar dat we hen ook iets leren over het soort voedsel dat we eten."
"Deze informatie kan gevolgen hebben voor hoe we negatieve interacties tussen mensen en meeuwen kunnen verhinderen. We leren ze namelijk onbewust hoe ze nieuw eten kunnen leren proeven."
Gelieve de vogels niet te voederen?
Dat is ook een van de conclusies van bioloog Franziska Feist en haar team. Borden met "gelieve meeuwen niet te voederen", al dan niet meeuwbestendige vuilniszakken en drones om meeuwennesten op te sporen en eieren te vernietigen... Het zal allicht niet volstaan.
"Het is heel waarschijnlijk dat gewoon mensen afraden om vogels te voederen niet genoeg is. Meeuwen zijn nog altijd in staat om te zien wat we eten, en dat geeft hen informatie waarmee ze gericht vuilniszakken en afval gaan uitpluizen", klinkt het.
Gelieve de meeuwen niet te voederen? Laat ze je vooral niet zien eten.