Na de kritiek op de Europese klimaatplannen: De Croo jaagt coalitiepartners de gordijnen in

“De tegenstelling tussen klimaat en biodiversiteit is een schijntegenstelling. Alle experten zeggen dat je de twee moet doen.” Veel duidelijker kon Groen-covoorzitter Jeremie Vaneeckhout op Radio 1 niet stellen dat de groenen niet akkoord gaan met de uitspraken van premier Alexander De Croo (Open Vld) over de nieuwe Natuurherstelwet, een onderdeel van de Europese Green Deal. Die stoppen we best in de koelkast, zei De Croo dinsdag.

Ook bij de socialisten valt de demarche van De Croo slecht. Vooral PS-voorzitter Paul Magnette reageert scherp op het feit dat de premier “eens te meer zijn eigen regeerakkoord niet respecteert”. Ons land moet zijn klimaat- en natuurinspanningen net opdrijven in plaats van terugschroeven, vinden de socialisten. Staatssecretaris Thomas Dermine (PS) verwijst naar een alarmerend rapport van het VN-klimaatpanel IPCC.

Strategische keuze

De ergernis in groene en rode rangen bereikt zo stilaan een kookpunt. Hoewel hij als regeringsleider de coalitie moet managen, werpt De Croo zich steeds prominenter op als campagneboegbeeld voor de Vlaamse liberalen. Daarbij strijkt hij zijn coalitiepartners steeds vaker tegen de haren. Een strategische keuze, want tot nu toe lijkt de verhoopte kanseliersbonus Open Vld weinig op te leveren in de aanloop naar de verkiezingen van 2024.

De keuze is wel riskant. Ook de groenen zitten namelijk in nauwe schoentjes richting 2024. Ze zijn niet van plan om na het uitstel van de kernuitstap ook nog eens terug te komen op de klimaatambities van Vivaldi. Vicepremier Petra De Sutter (Groen) eist dat het regeringsstandpunt over de Natuurherstelwet op het volgende kernkabinet wordt besproken. “Op dit moment hebben we meer vragen dan antwoorden”, klinkt het op haar kabinet.

In socialistische kringen wordt dan weer gedreigd met consequenties voor de dossiers die federaal nog op tafel liggen, zoals de fiscale hervorming.

Spitsroeden lopen

Voorlopig lijkt een diepe regeringscrisis niet aan de orde. Daarvoor zit er te weinig druk op de ketel; ons land moet pas voor de Europese top van 20 juni zijn standpunt over de Natuurherstelwet bepalen. Woensdag werd dit standpunt besproken door vertegenwoordigers van de federale regering en de deelstaten, en dit week niet ver af van de vorige versie. Zijnde: ons land blijft pleiten voor enkele aanpassingen aan het voorstel van de Europese Commissie.

Intussen loopt De Croo spitsroeden om de schade binnen Vivaldi te beperken. Met zijn kritiek op de Europese natuurplannen vertolkte hij niet het federale regeringsstandpunt, klinkt het in zijn omgeving, maar wel de twijfels binnen de deelstaten – vooral in Vlaanderen. Een verklaring die echter weinig indruk maakt bij de linkse coalitiepartners. De vraag is dus hoe lang De Croo beide bordjes – van regeringsleider en liberale kopman – in de lucht kan houden.