Mogelijk Amerikaans militair materieel ingezet op Russisch grondgebied, en dat kan een probleem vormen

Pro-Oekraïense troepen hebben wellicht ten minste drie gepantserde voertuigen van Amerikaanse makelij gebruikt tijdens een inval in Rusland maandag. Dat blijkt uit foto’s en video’s die door The New York Times zijn geverifieerd. Russische troepen hebben ten minste twee van die voertuigen veroverd, zo blijkt ook uit aanvullend visueel bewijsmateriaal.

Het is onduidelijk hoe de pro-Oekraïense eenheden achter de inval, voornamelijk Russen die tegen het regime van president Poetin zijn, aan de voertuigen kwamen. De voertuigen staan bekend als ‘MRAP’s’ of ‘Mine-Resistant Ambush Protected’. De omstandigheden waaronder de Russen ze in handen kregen zijn eveneens onbekend, maar pro-Russische Telegram-groepen begonnen maandagavond, enkele uren na het begin van de inval, foto’s van de uitrusting te posten. The New York Times identificeerde de voertuigen aan de hand van hun markeringen toen ze in Oekraïne waren en daarna opnieuw nadat ze in handen van Russische troepen waren gevallen.

MRAP’s werden voor het eerst gebouwd voor Amerikaanse troepen in Irak en Afghanistan. De Verenigde Staten hebben er enkele honderden geleverd aan het Oekraïense leger. Het specifieke model lijkt de International MaxxPro te zijn. Ze zijn te zien op video’s van verschillende frontlinies in Oekraïne. Hoewel veel landen zulke voertuigen hebben gekocht en gebruikt, zijn de Verenigde Staten het enige land dat ze specifiek naar Oekraïne heeft gestuurd.

Op een van de online geplaatste foto’s van een in beslag genomen MRAP staat een Russische soldaat naast een voertuig met een duidelijke witte, met een spuitbus aangebrachte markering: een naar boven gerichte pijl. Een voertuig met deze markering werd gezien op videobeelden van de aanvallende troepen op ongeveer acht kilometer van de grens, enkele uren voor hun inval in Rusland.

Op een foto van een ander voertuig dat blijkbaar door Rusland in beslag is genomen en die in de afgelopen 24 uur voor het eerst online is gezet, zijn details te zien - witte plustekens - die op veel andere voertuigen staan die op geposte beelden van de aanval in Rusland te zien zijn. Een derde MaxxPro met soortgelijke markeringen verschijnt in een korte video van een pro-Oekraïense soldaat in het dorp Glotovo, ongeveer drie kilometer voorbij de Russische grens.

‘Sceptisch over de waarheidsgetrouwheid’

Een Amerikaanse functionaris zegt dat de regering op de hoogte is van berichten op sociale media dat de voertuigen gebruikt zouden zijn bij de inval en dat deze verder worden onderzocht om te bepalen of ze accuraat zijn.

“Laat ons zeggen dat we op dit moment sceptisch zijn over de waarheidsgetrouwheid van deze berichten”, aldus Matthew Miller, een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij herhaalde dat de Verenigde Staten “aanvallen binnen Rusland niet aanmoedigen of mogelijk maken, en dat hebben we duidelijk gemaakt”. Hij voegde er wel nog aan toe: “Maar zoals we ook hebben gezegd is het aan de Oekraïners om te beslissen hoe zij deze oorlog voeren.”

Het gebruik van Amerikaans militair materieel op Russisch grondgebied kan de betrekkingen tussen Oekraïne en de Verenigde Staten onder druk zetten. De Verenigde Staten hebben Oekraïne al voor tientallen miljarden euro aan militaire hulp gegeven, waarbij een van de voorwaarden was dat die hulp niet zou worden gebruikt om Rusland binnen zijn eigen grenzen aan te vallen.

De woordvoerder van het Kremlin, Dmitri Peskov, zei woensdag in een antwoord op een vraag over de inval tegen verslaggevers dat er duidelijk “steeds meer” westerse wapens aan Oekraïne worden geleverd. Hij ging echter niet specifiek in op de kwestie van de Amerikaanse voertuigen en evenmin suggereerde hij welke stappen Moskou in reactie daarop zou nemen.

“Het is voor ons geen geheim dat er steeds meer materieel wordt geleverd aan de Oekraïense strijdkrachten. Het is geen geheim dat dit materieel tegen ons eigen leger wordt gebruikt. En het is voor ons geen geheim dat de directe en indirecte betrokkenheid van westerse landen bij dit conflict met de dag toeneemt.”

Twee eenheden

Foto’s en video’s van de gebeurtenissen tonen tientallen pro-Oekraïense strijders die de voertuigen in hun konvooi gebruikten toen ze maandagochtend de Russische grens overstaken richting het dorp Kozinka. De betrokkenheid van het Oekraïense leger bij de operatie is niet duidelijk.

Hoewel er tijdens de inmiddels 15 maanden durende oorlog wel al aanvallen over de grens zijn geweest, was die van maandag uniek in zijn kracht en duur. De twee eenheden die de verantwoordelijkheid voor de inval hebben opgeëist, zijn het Vrijheid voor Rusland-legioen en het Russische Vrijwilligerskorps. Die bestaan uit Russische staatsburgers die in Oekraïne tegen het Russische leger vechten.

Rusland zegt echter dat de leden van de aanvalsmacht Oekraïense militanten en saboteurs zijn. De Oekraïense onderminister van Defensie, Hanna Maliar, noemde hen “Russische patriotten” die deelnemen aan een “interne Russische crisis”. Het Legioen van Vrij Rusland maakt deel uit van een eenheid onder toezicht van Oekraïense officieren, maar Mychajlo Podoljak, een adviseur van de president, zei dat Oekraïne niets te maken had met de inval.

De inval kwam enkele dagen na de aankondiging vrijdag dat Amerikaans president Joe Biden ermee instemde Oekraïense troepen te laten trainen op F-16 gevechtsvliegtuigen en open staat voor de levering ervan aan Oekraïne door andere landen. De beslissing betekent een grote ommekeer aangezien Oekraïense verzoeken om de vliegtuigen te krijgen een jaar lang werden afgewezen. Men vreesde namelijk dat ze zouden kunnen worden gebruikt om doelwitten in Rusland aan te vallen, wat het conflict zou kunnen doen escaleren.

_{© The New York Times}