KIJK. Oorlog in de dameskleedkamer van het tennis blijft woeden na weer opvallende geste van Oekraïense Marta Kostyuk

Vreemde taferelen na afloop van de eerste zondagswedstrijd van Roland Garros. Tweede reekshoofd Aryna Sabalenka (WTA 2) uit Wit-Rusland haalde het makkelijk van de Oekraïense Marta Kostyuk (WTA 39). Zoals ze al sinds het begin van de oorlog doet weigerde die laatste de hand te schudden van haar tegenstandster die uit een pro-Russisch land komt. Het Franse publiek, niet vies van wat polemiek, trakteerde Kostyuk prompt op wat boegeroep. Dat Sabalenka dan weer aanzette tot een cynische buiging omdat ze dacht dat het gejoel aan haar adres was. Zeer ongemakkelijk allemaal. “Ik wil wel eens weten hoe die mensen gaan reageren over tien jaar als de oorlog voorbij is”, zei Kostyuk achteraf. “Ik denk dat ze zich dan niet zo goed gaan voelen over wat ze gedaan hebben.”

Sabalenka kaartte het ongemak aan dat er heerst op het damescircuit. De tweespalt tussen de twee kampen. “Als je tegen een Oekraïense speelt dan weet je nooit wat er gaat gebeuren”, zei de Australian Open-winnares. “Je weet niet of het publiek jouw kant gaat kiezen of net niet. Ik had een beetje schrik dat de mensen hier tegen mij gingen zijn. Maar ik heb dit al zoveel keer gezegd: niemand in deze wereld, ook niet de Russische of Wit-Russische atleten, is voor de oorlog. Normale mensen doen dat niet. Als ik er enige invloed op zou kunnen hebben, zou ik het stoppen. Maar jammer genoeg ligt dat niet in onze handen.”

Kostyuk was niet overtuigd. “Persoonlijk heeft ze mij dat nog niet gezegd”, zuchtte ze. “De pers zou moeten aandringen bij bepaalde speelsters en vragen wie dat zij de oorlog willen zien winnen. En dan denk ik niet dat deze speelsters Oekraïne zouden zeggen. Ik ken persoonlijk atleten die pro-oorlog zijn. Om dan te zeggen dat niemand die oorlog wil, dat vind ik wat sterk.”

De materie blijft gevoelig. Zeker nu ook Wimbledon heeft moeten inbinden onder druk van de tennisbonden en (Wit-)Russische spelers opnieuw gaat toelaten op ‘The Championships’. “Ik weet dat tennis een individuele sport is”, aldus Kostyuk. “Maar er zijn amper vijf Oekraïense speelsters in de top 100. Het was toch niet zo moeilijk voor die (Russische) meisjes om, toen de oorlog startte, even naar ons toe te komen en even te praten? Maar dat is nu al maanden dat ze hun ogen op de grond richten en niks zeggen. Ik zie deze meisjes elke week en nog hebben ze het lef niet om even te komen babbelen. Dat begrijp ik niet.”

Het zorgt voor een aparte sfeer in de dameskleedkamer. Ook Maryna Zanevska, 29 jaar geleden geboren in Odessa maar sinds 2016 Belgisch staatsburger, kan erover meepraten. “Dat is allemaal niet eenvoudig”, zei ze voor haar eerste ronde tegen Yulia Putintseva (WTA 58). “Er zijn bepaalde situaties waar ik liever niets over vertel. Maar ik heb al tegen Russische tegenstandsters gespeeld en dan probeer ik gewoon mijn job te doen.” Al wilde Zanevska wel wat nuanceren. “Er zijn meisjes naar mij toegekomen zijn om te vragen hoe het met mijn familie gaat en vertelden dat zij het ook verschrikkelijk vinden wat er in Oekraïne gebeurt. Maar er zijn ook speelsters die mij volledig negeren, en dat begrijp ik niet.”