Gabriel Tolkowsky in 2011.© Ludo Mariën

Antwerpse diamantslijper Gabriel Tolkowsky (84), die grootste briljant ter wereld bewerkte, overleden

Ridder Gabriel ‘Gabi’ Tolkowsky is op 84-jarige leeftijd overleden. Dat meldden vrienden en familie maandag op Facebook. Tolkowsky maakte deel uit van een in Antwerpen en bij uitbreiding over de hele wereld vermaarde familie diamantslijpers. Gabriel zelf verwierf wereldfaam nadat hij de Centenary Diamond had mogen slijpen, een afgewerkte diamant van maar liefst 273,85 karaat.

Jonas Rosquin

Tolkowsky werd in 1939 geboren in Tel Aviv (toenmalig Palestina, vandaag Israël) en was in de wieg gelegd om aan de slag te gaan met diamanten. Zijn betovergrootvader Abraham kwam als eerste van de familieclan naar Antwerpen. Een van Abrahams zonen was de eerste voorzitter van de Diamantbeurs. De familie bleek een aanwinst, want de Tolkowsky’s waren al generaties meester-diamantslijpers. Later zou Gabi’s grootoom Marcel de wiskundige formule berekenen om een diamant in precies 57 of 58 facetten te slijpen, waardoor de briljantvorm was geboren.

LEES OOK. Antwerpenaar vond briljante slijpvorm uit: “Diamant weerkaatst maximaal veel licht met 57 facetten”

Het belang daarvan kan niet overschat worden: 101 jaar later is de briljant nog steeds de belangrijkste slijpvorm. Logisch dat de Tolkowsky’s in Antwerpen worden herdacht, onder meer met het nieuwe Leonie Glassplein achter het stadhuis en het Diamantmuseum DIVA.

Londen

Zoals alle Tolkowsky’s begon ook Gabi te slijpen. Via een omweg in Tanzania ging Gabi in 1975 aan de slag bij het grote internationale diamantbedrijf De Beers. In september 1987 kreeg hij in Londen de opdracht van zijn leven. Tolkowsky werd verzocht om een ruwe diamant van maar liefst 599 karaat (bijna 200 gram) te slijpen, bijgenaamd de Centenary Diamond.

LEES OOK. Deze Antwerpse meester-slijper bewerkte de grootste briljant ter wereld

“De moed zonk me in de schoenen, die steen was toen al verzekerd voor 100 miljoen dollar (82 miljoen euro, red.), toen ruim de prijs van een Jumbo Jet. Het moest in Johannesburg gebeuren, waar onze bazen Harry Oppenheimer en diens zoon Nicky thuis waren”, vertelde Gabriel Tolkowsky daarover.

Gabi Tolkowsky in 2019.© jhs

Gabi bracht de opdracht, met zijn team bestaande uit drie meester-slijpers, ingenieurs, technici en veiligheidsmensen, in het grootste geheim tot een goed einde in een ondergrondse ruimte in het De Beers Diamond Research Laboratory.

De Centenary werd afgewerkt als een diamant met 247 facetten en werd op 1 mei 1991 voorgesteld in de Tower of Londen: een diamant van 273,85 karaat. In 2002 verkreeg Tolkowsky het ridderschap in de Leopoldsorde van de Belgische regering voor zijn bijdrage aan de diamantindustrie.

Schoonheid

Of hij goed heeft verdiend?, vroeg onze reporter enkele jaren geleden toen Gabi werd geïnterviewd voor CittA. “Ik heb gewerkt voor De Beers. Ik kon niet klagen. Wat er voor mij van is overgebleven, is dat ik eigenaar ben van de stenen: ze zitten achter mijn ogen, ik kan ze nooit vergeten. Dat is emotie, de schoonheid van die diamant. Tot vandaag kan ik mijn gezicht in de steen zien weerspiegelen, een beetje op de manier waarop Picasso dat zou hebben gedaan, in stukjes en brokjes naast mekaar: je ziet jezelf leven.”

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners