Meskerem Mees danst mee op het podium van Rosas (dankzij een vergeten briefje uit de jaren 90 in een platenhoes)

Back to the roots ánd to the blues: dat doet Anne Teresa De Keersmaeker in "Exit above - After the tempest / d'Après la tempête / naar de storm", de nieuwe dansvoorstelling van haar gezelschap Rosas die vanavond in première gaat in het Théâtre National in Brussel. Wandelen als oerbeweging is daarbij het vertrekpunt.

Voor de voorstelling ging De Keersmaeker een samenwerking aan met gitarist Jean-Marie Aerts van TC Matic en met singer-songwriter Meskerem Mees die zelf meedanst op het podium. "Na zoveel Bach wou ik een voorstelling met popmuziek maken", zegt De Keersmaeker in "De afspraak" op Canvas. "Ik wou Abba, maar die rechten kreeg ik niet."

Toen ze even later haar collectie vinylplaten aan het opruimen was, vond ze een platenhoes van Jean-Marie Aerts. "Daarin zat een briefje uit de jaren 90 dat ik nooit eerder had gevonden. Daarop stond het nummer van een vaste lijn. Ik heb het gebeld en ben zo met Jean-Marie in contact gekomen."

Voor de voorstelling wou ze al snel de stem van een vrouw gebruiken. "Ik had Meskerem gezien op YouTube. Samen met haar ben ik naar de wei gegaan, naar de paarden. We hebben soep gegeten. Toen zijn we naar Jean-Marie in Aarschot gegaan en hebben we dingen geprobeerd."

Zelf was Mees verwonderd dat De Keersmaeker haar wou voor haar voorstelling. "Ik heb KSO gedaan en ik denk dat ze wel eens in de les kunstesthetica is gepasseerd", zegt Mees. "Ik was verbaasd door het voorstel en de uitnodiging, maar ook wel geïnteresseerd en geïntrigeerd. Dus ben ik langsgegaan om te zien wie ze was."

"Oorspronkelijk wou Anne gewoon mijn stem gebruiken. Het was niet de bedoeling dat ik mee op het podium zou staan, zelfs niet om gewoon te zingen. Toen kreeg ik het gevoel van: dit is supertof en het is iets nieuws. Het is precies waar ik nood aan heb op dit moment in mijn carrière en mijn leven. Dus ben ik ervoor gegaan. In een overmoedig moment vroeg ik of ik niet mee zou kunnen dansen. Dat vond ze fijn en het mocht."

"Op muzikaal vlak mocht ik nummers maken over bepaalde thema's die de voorstelling aanhaalt. Ik kon die als inspiratie gebruiken, van daaruit ben ik steevast vertrokken. Ook Jean-Marie had tracks, maar die stonden in veel gevallen toch iets meer los van de kern van de voorstelling. Ook daar kreeg ik volledige vrijheid om te doen wat ik wou."

My walking is my dancing is sinds lang een leidraad van De Keersmaeker en dat is in "Exit above" niet anders. "Stappen is een van de meest eenvoudige manieren van menselijke beweging. In- en uitademen, your heartbeat en stappen. Gewicht verplaatsen. Je organiseert je tijd en je ruimte. Je kan naar voren en naar achteren. Je kan alleen wandelen, je kan het samen doen, je kan marcheren."

"Mijn beide ouders zijn biologen en hebben het toen ik nog heel klein was erin gedrild: we gaan op vakantie en we gaan wandelen", zegt Mees. "Vroeger snapte ik dat niet, als kind heb je daar geen nood aan. Op latere leeftijd heb ik het leren appreciëren. Nu ik alleen woon in de stad, kan wandelen heel aangenaam zijn. Ik merk het effect van vertragen, je gedachtegang die op gang komt, je onderbewustzijn dat naar boven komt."

"Wandelen is in veel culturen het vertrekpunt van dans", pikt De Keersmaeker in. "Het feit ook van het in een groep te doen met jonge dansers." "Dat was ook een van de redenen waarom ik meteen ja zei", zegt Mees. "Met dertien mensen op een podium staan, is iets helemaal anders dan hoe ik het normaal doe. Het is zo fijn om bezig te zijn met iets dat groters is dan mezelf."

Met "Exit above" wil De Keersmaeker mensen losrukken uit hun cocon. "Je moet daar niet grootsprakerig of pretentieus over zijn. Het is samen tijd en ruimte delen. We zitten in een wereld van technologie waar we voortdurend afgeschermd zijn. Onze perceptie en onze blik zitten in onze telefoon. Performing arts zetten aan tot nadenken over wat is geweest en waar we vandaag zijn. Het is een oefening in verbeelden dat het anders is."

Ook feesten vindt ze belangrijk. "It's a time to party. Celebration is belangrijk, dat hebben we nodig. België is het land van de rave, een soort décharge. Tijd voor troost van schoonheid, om elkaar te ondersteunen. Ik denk dat we daar nood aan hebben. Het is niet zoals in de beeldende kunst, dit kan je niet verkopen. Het is een experience."

Na de première in het Théâtre National brengt "Exit above" Rosas nog in onder meer Wenen, Brugge, Antwerpen én op het theaterfestival van Avignon. "Iedereen is heel enthousiast over Avignon, dus ik ook", zegt Mees. "Wie weet wat nog uit de bus komt. Als nog choreografen iets zien in mijn bewegingen, wie weet. Ik denk dat dit de juiste pauze is in mijn eigen traject om dan in 2024 met goeie moed aan een nieuw verhaal te beginnen."