‘Woke-klokkenluider’ die Vlaamse prof viseert mag niet terug aan de slag aan universiteit

Laurens Buijs mag niet terug aan de slag bij de Universiteit van Amsterdam. De docent zag zichzelf als klokkenluider tegen een ‘woke coup’ die werd ‘geleid’ door de Vlaamse hoogleraar Sarah Bracke.

Veerle Schyns

Laurens Buijs zal niet terugkeren als docent bij de Universiteit van Amsterdam (UvA). Dat heeft de rechtbank van Amsterdam woensdag bekendgemaakt. Buijs verloor het door hem aangespannen kort geding, waarin hij stelde dat de universiteit de klokkenluidersregeling niet goed heeft toegepast en eiste beschermd te worden als klokkenluider. Volgens de rechtbank wordt het gedrag van Buijs niet beschermd binnen de klokkenluidersregeling, maar gaat het ‘alle perken te buiten’.

Buijs raakte eerder dit jaar in opspraak na een omstreden opinieartikel in studentenmagazine Folia, waarin hij schrijft dat de volgens hem geradicaliseerde ‘woke’ cultuur zijn universiteit bedreigt. Volgens hem is non-binariteit een ‘lege hype zonder wetenschappelijke basis’, maar ontbreekt de ruimte om daarover binnen de universiteit het debat aan te gaan. Critici van zijn anti-woke standpunten noemde hij op sociale media onder meer ‘monsters’, ‘extremisten’, ‘corrupt’ en ‘levensgevaarlijk’.

Eind vorig jaar deed hij ook een klokkenluidersmelding bij de universiteit over ‘ernstige institutionele misstanden’ bij de faculteit Maatschappij en Gedrag. De klokkenluidersregeling van de UvA schrijft voor dat een klokkenluider ‘op geen enkele wijze mag worden benadeeld in zijn positie of loopbaan en rechtsbescherming geniet’. De UvA nam in april afstand van de uitlatingen van Buijs en besloot hem op non-actief te zetten. Volgens Buijs had dat niet mogen gebeuren.

Wangedrag

De Amsterdamse rechtbank is het daar niet mee eens. Klokkenluiders moeten volgens de rechter alleen beschermd worden tegen maatregelen die een direct gevolg zijn van de klokkenluidersmelding. Bij Buijs is dat niet het geval: de onderzoeker ‘heeft op de man gespeeld, zich zeer beledigend uitgelaten en portretfoto’s van zijn “tegenstanders” op Twitter gezet, met diskwalificerende teksten’. Daarbij viseerde hij ook een Vlaamse prof. Zij was volgens hem ‘het brein’ achter een ‘woke coup’. Bracke doet onderzoek naar gender en seksualiteit aan de faculteit Maatschappij en Gedrag.

Met dit gedrag heeft hij basale gedragsregels overtreden, vindt de rechbank. Ook als rekening gehouden wordt met de gespannen situatie waarin Buijs zich bevindt. ‘Een klokkenluidersmelding doen is geen vrijbrief voor wangedrag.’

Bovendien heeft Buijs geen enkele zelfreflectie getoond, concludeert de rechter. ‘Hij heeft iedere verantwoordelijkheid voor de escalatie van het conflict van de hand gewezen.’ Op zijn website schreef Buijs na de behandeling van het kort geding dat hij in zijn communicatie ‘inderdaad wat fouten heeft gemaakt, maar niet zo ernstig als de UvA het doet voorkomen. Bovendien was mijn boosheid ook terecht en altijd het gevolg van forse intimidatie.’