Hoofd IAEA: “Kerncentrale Zaporizja al drie maanden zonder externe back-upstroom”

De centrale is afhankelijk van één overblijvende, operationele stroomlijn van 750 kilovolt (kV) voor externe elektriciteit. Die is nodig voor het afkoelen van de reactie en andere belangrijke veiligheidsfuncties, aldus het IAEA. Voor de Russische invasie in Oekraïne had de centrale vier zulke externe stroomlijnen.

“De algemene situatie op de site blijft erg precair en mogelijk gevaarlijk”, aldus Grossi. “De kwetsbare elektriciteitssituatie op de site blijft een bron van grote ongerustheid.”

Het IAEA stelde vijf principes op. Zo zou Zaporizja niet meer gebruikt mogen worden als militaire basis of opslagplaats voor wapens zoals tanks en artillerie. Externe stroomvoorziening zou gegarandeerd moeten zijn en er zou ook bescherming moeten komen tegen sabotage.

Het IAEA stelt dat als de 750 kV-lijn faalt, zoals gebeurde op 22 mei, de grootste kerncentrale van Europa moet rekenen op noodgeneratoren die op diesel werken.

Een team van IAEA-experten ter plaatse liet weten dat er twee landmijnexplosies te horen waren in de buurt van de centrale. “Die benadrukken de gespannen situatie. Er wordt op dit moment druk gespeculeerd over een nakende militaire actie in de regio”, aldus het agentschap.

Russische troepen bezetten sinds maart 2022 de centrale met zes reactoren. Grossi verwacht de centrale snel te bezoeken, dat zou al de derde keer zijn tijdens de oorlog.

Lees ook: Werknemers kerncentrale Zaporizja waarschuwen voor “nucleaire ramp groter dan Tsjernobyl”: hoe groot is het risico écht? “We monitoren dit letterlijk dag en nacht” (+)