De troon van Koning Auto wankelt (een beetje): Vlamingen fietsen en wandelen meer dan ooit

Eerst dit: Koning Auto is en blijft voornaam in Vlaanderen. De Vlaming doet zijn verplaatsingen nog steeds hoofdzakelijk met de auto (57 procent). Maar er is wel een daling merkbaar. We komen van 65 procent in 2019. Sinds de start van de metingen in 1994 heeft ons autogebruik nog nooit zo laag gelegen.

De fiets is intussen aan een opmars bezig. Het Vlaams fietsgebruik ligt hoger dan ooit, met 18 procent van alle verplaatsingen. Een stijging van 4 procentpunt in vergelijking met 2019 is dat. We gaan ook steeds vaker te voet op pad: 17 procent van de verplaatsen, of een stijging van 5 procentpunt ten opzichte van 2019.

Elektrisch

De opmars van de tweewieler lijkt te danken aan het succes van de elektrische fiets.

Het aantal Vlamingen dat een elektrische fiets bezit stijgt fors. 35 procent van de gezinnen met een fiets heeft nu een elektrisch exemplaar. “​​De Vlaming gebruikt de elektrische fiets niet alleen voor afstanden van 5 tot 15 kilometer en langer, maar ook voor korte afstanden tot 5 kilometer”, laat het Vlaams Departement Mobiliteit weten in een persbericht.

Het openbaar vervoer boert dan weer achteruit. De stelling dat de bus, tram en trein in Vlaanderen steeds minder aantrekkelijk zijn, lijkt hiermee bevestigd. De Vlaming maakt voor amper 4 procent van zijn verplaatsingen gebruik van een lijnbus, tram, metro of trein. In 2019 was dat 7 procent.

Winkelen

Nog dit: vaak wordt gedacht dat onze werkgerelateerde verplaatsingen, zoals het woon-werkverkeer (17 procent) en school (7 procent), een groot aandeel in ons totaal aantal verplaatsingen inneemt, maar dat klopt eigenlijk niet. Samen zijn die goed voor 24 procent van het geheel.

De meeste verplaatsingen maken we in onze vrije tijd (60 procent), bijvoorbeeld om naar de winkel te gaan (23 procent), om allerhande hobby’s uit te oefenen (15 procent) of om iemand te bezoeken (10 procent).

“Wellicht hebben de coronacrisis en de doorbraak van telewerk toch een en ander veranderd in Vlaanderen. Want je ziet nu een substantieel verschil in het autogebruik in vergelijking met de voorbije jaren”, zegt mobiliteitsexpert Dirk Lauwers (UAntwerpen).

“Als je kijkt naar het woon-werkverkeer, dan blijft het belang van de auto groot (65 procent), maar het punt is dat het belang van woon-werkverkeer daalt.”

Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) reageert “tevreden” op het nieuwe onderzoek van het Departement Mobiliteit.

“Door de stijgende populariteit van de elektrische fiets is de gemiddelde afstand die we met de fiets afleggen om naar het werk te gaan in tien jaar tijd verdubbeld: in 2009 was dat nog 4,4 kilometer, nu is dat al 8 kilometer”, zegt Peeters. “Vanuit Vlaanderen willen we die positieve fietstendens verder stimuleren door te blijven investeren in veilige en comfortabele fietsinfrastructuur. Deze legislatuur maken we daarvoor maar liefst 1,4 miljard euro vrij.”

De Lijn moet volgens Peeters het vertrouwen van de reiziger “terugwinnen” na corona.

Joris Vandenbroucke (Vooruit) hoopt dat er politiek nu “de juiste lessen getrokken worden”. Volgens hem tonen de nieuwe cijfers dat investeringen in de fiets lonen. “Nu is het zaak om ook in De Lijn en NMBS meer te investeren. Dat is absoluut nodig om de recordfiles aan te pakken.”