Meer dan een week na de uitspraak in de zaak-Sanda Dia blijft er één vraag nazinderen: kun je spreken van klassenjustitie in België? Ethisch hacker Inti De Ceukelaire vindt dat het debat daarover nu nog te veel gebaseerd is op emoties en te weinig op feiten. Daarom verzamelde hij honderd uitspraken over schadevergoeding na onopzettelijke doding of moord in België, met als doel de discussie ‘gefundeerd’ te laten doorgaan.

De bedragen werden in een tabel gegoten en onderverdeeld volgens geslacht en of de dader autochtoon was of niet. Dat publiceerde hij maandag op de website klassenjustitie.be. ‘Het is de bedoeling dat het een Wikipedia-achtige website wordt waarbij iedereen de informatie kan aanvullen of corrigeren’, zegt De Ceukelaire.

Met de site hoopt hij trends te kunnen weergeven in ons rechtssysteem. Hij focust daarvoor alleen op schadevergoedingen in plaats van op boetes en straffen. De zaken die op de website gepresenteerd worden, telkens gelinkt aan een artikel op een nieuwssite, verschillen onderling sterk. Het gaat van een verkeersongeluk met een dodelijk slachtoffer als gevolg, tot moord en doodslag. De zaak van Sanda Dia staat bovenaan de lijst.

Lees ook

Lees ook

Protest tegen Reuzegom-arrest loopt uit de hand  

Hoewel De Ceukelaire meent bepaalde conclusies te kunnen trekken, is wat hij doet volgens voormalig rechter Walter Peeters ‘appelen met peren vergelijken’. ‘Geen enkele dader is hetzelfde, net zoals geen enkel slachtoffer of burgerlijke partij of de omstandigheden hetzelfde zijn. Je kunt nooit zomaar een zaak vergelijken met een andere zaak.’

Schadevergoedingen

De Ceukelaire zegt te focussen op schadevergoedingen omdat het ‘daar telkens om dezelfde schade gaat, namelijk iemand die is overleden. Hoe die persoon is gestorven en onder welke rechtspraak dat valt, is niet van belang. De schadevergoedingen zijn het meest objectieve.’

Nochtans zijn schadevergoedingen, net als de strafmaat, sterk afhankelijk van verscheidene omstandigheden, stelt Walter Peeters. ‘In de 32 jaar dat ik rechter ben geweest, heb ik nog nooit een zaak behandeld die ook maar een beetje vergelijkbaar was’, vertelt Peeters, die intussen met pensioen is. Peeters schreef ook het handboek van de Indicatieve Tabel, dat weergeeft waar rechters, advocaten en magistraten rekening mee kunnen houden in hun berekening van een schadevergoeding.

De Ceukelaire benadrukt dat het gaat om een ‘bewust imperfecte’ website, waarmee hij hoopt dat hij Justitie kan aanmanen om transparanter te zijn over de uitspraken. Hij vindt een echt onderzoek naar mogelijke klassenjustitie ook belangrijk. Zelf wil hij daarover geen uitspraak doen, maar hij wil wel het debat voeren op basis van feiten. ‘En dat ontbreekt nu, waardoor we inderdaad met slecht cijfermateriaal aan de slag moeten gaan.’

Ook Peeters vindt dat die discussie waardevol kan zijn. ‘Eerst moeten we wel nadenken hoe we de term “klassenjustitie” willen definiëren. Over welk soort ongelijkheid of privilege willen we het dan hebben?’, zegt hij.

Het college van Rechtbanken en Hoven wil op dit moment niet reageren, maar laat weten dat alle vonnissen en arresten online te raadplegen zullen zijn voor het publiek in de loop van 2024.

Lees ook

 De wankele stoel van de rechter