Na het tragische verhaal in Charleroi: hoe kan het dat je je kind vergeet in de (snikhete) auto?
Hoe kan je je baby vergeten in de auto? Die vraag kregen we verschillende keren binnen na het drama in Charleroi waarbij een meisje van 6 maanden overleed. Haar moeder was haar vergeten af te zetten in de crèche en het meisje was in de snikhete auto blijven zitten. "Het kan echt iedereen overkomen", vertelt neuroloog Paul Boon. Maar hoe komt dat toch? En zijn er tips om zo'n drama te voorkomen?
De tragische afloop kennen we: een baby van 6 maanden overleed gisteren omdat ze te lang in een te hete auto zat. De moeder was het meisje vergeten af te zetten, en pas 's avonds werd de vergetelheid ontdekt. Met alle fatale gevolgen van dien. Meteen rijst dan de vraag: hoe kan je zomaar je kind vergeten in de auto? Hoe komt het dat onze hersenen ons zo in de steek kunnen laten?
En toch: "Het kan gewoon gebeuren, het kan iedereen overkomen", zegt professor neurologie Paul Boon (UZ Gent). In het Engels bestaat er zelfs een term voor, het "Forgotten Baby Syndrome". Specifieke cijfers zijn er niet, maar feit is dat het al vaker gebeurd is. Ook in ons land. In 2012 vergat een papa zijn dochtertje af te zetten aan de crèche. Het meisje zat in de maxi-cosi, in een snikhete auto, en stierf aan oververhitting en uitdroging. In de jaren daarvoor kwamen een meisje van 11 maanden en een jongetje van 5 maanden in gelijkaardige omstandigheden om het leven.
Het kan gewoon gebeuren, het kan iedereen overkomen
"Het lijkt uitzonderlijk, maar het kan. Het heeft wellicht te maken met specifieke omstandigheden, waarin mensen wat overload hebben, gestresseerd zijn, buiten hun normale routine zijn. Maar zelfs bij mensen die dit wel als normale routine hebben, kan het nog gebeuren." De verklaring? Simpelweg: menselijke hersenen onthouden niet alles. "Niet alle prikkels worden even goed opgenomen. Je zou verwachten dat weten of je baby in de auto zit, belangrijker is dan welke auto's je gepasseerd bent of over welke kruispunten je bent gereden. Maar met die hiërarchie tussen gedachten moet iets fout gelopen zijn, met de desastreuze gevolgen die we kennen."
Als het buiten 20, 25 graden is, moet je rekenen dat het in een gesloten auto die in de zon staat, al gauw 35 graden is
"Vooraleer je iets kan onthouden, moet je je erop focussen. Ik kan me voorstellen dat er misschien onvoldoende aandacht besteed is, door de waan van de dag. En dat die zeer cruciale informatie, info die men absoluut niet mag vergeten, toch vergeten is. Het kan gewoon gebeuren", herhaalt Boon. Hij verwijst ook naar onderzoek dat er al gebeurd is bij mensen die geen enkele vorm van hersenaandoening hadden. "Ze waren allemaal gewoon betrokken bij een noodlottige samenloop van omstandigheden."
BEKIJK - Neuroloog Paul Boon (UZ Gent) verklaart hoe het kan dat iemand een kind in de wagen vergeet:
Feit is ook dat (zeer) jonge kinderen - en baby's bij uitstek - zeer gevoelig zijn voor temperatuurverschillen. Ze drogen zeer snel uit. "Als het buiten 20, 25 graden is, moet je rekenen dat het in een gesloten auto die in de zon staat, al gauw 35 graden is. Dat is ver boven de normale temperatuur. Een baby neemt die hoge omgevingstemperaturen op. Heel snel daarna - en dan spreken we over een twintigtal minuten - kunnen metabole gevolgen optreden, met de vreselijke gevolgen van dien." Oudere kinderen zijn in principe iets beter bestand tegen temperatuurverschillen, maar er is nog altijd een risico. Dat geldt trouwens niet alleen voor kinderen, maar ook voor oudere mensen, benadrukt Boon. Zijn advies is dan ook: "Wees heel attent, let op de passagiers en laat onder geen enkel beding - al is het maar voor even - iemand in de auto zitten."
Bij vroedvrouwenpraktijk "Op de roze wolk" geeft ex-ambulancier Mitch Brams EHBO-lessen over jonge kinderen. In zijn cursus komt ook altijd het aspect "auto" aan bod. Want ook hij benadrukt dat het iedereen kan overkomen. "Je hebt de stress, de ochtendrush, de vermoeidheid, er moet heel veel en dan kan het iedereen overkomen." Hij lijst een aantal concrete tips op om zo'n drama te voorkomen:
- Als je op je werk een sleutel of badge nodig hebt om binnen te geraken, steek die dan in de Maxi-Cosi. Zo merk je heel snel wanneer je iets vergeten bent en sta je snel opnieuw aan de auto.
- Maak er een gewoonte van om je kindje áltijd uit de auto te halen, zelfs al is het voor een kleine boodschap of om een brief te posten. Je hersenen maken er dan ook een automatisme van en je zal minder snel meemaken dat je je kindje vergeet.
- Verdeel de taken onder beide ouders, zodat de stress verdeeld is.
- Als het te veel wordt, en je merkt dat je bijvoorbeeld een groot slaaptekort hebt: durf hulp te vragen. Dat is nog vaak een taboe, zeker als de kinderen nog heel jong zijn. Maar er is niks mis mee.
Daarnaast ziet hij ook voordelen in bijvoorbeeld technologie, zoals een systeem dat een alarm geeft als er nog iemand in de auto zit. Er zijn ook crèches die ouders opbellen als hun kindje niet aanwezig is, ook dat helpt om zoiets te voorkomen. "We mogen vooral niet te snel oordelen als er zoiets gebeurt", benadrukt Brams. "Want die ouders gaan nu met een gigantisch schuldgevoel zitten en het kan echt iedereen overkomen."