Rusland eist heropening van opgeblazen ammoniakleiding in Oekraïne: “Dit maakt verlenging van de graandeal heel moeilijk”

De internationale overeenkomst die de ‘graandeal’ is gaan heten, waarborgt ondanks de oorlog in Oekraïne de export van Oekraïense landbouwproducten vanuit Oekraïense havens, met name graan. De graandeal is belangrijk voor de voedselzekerheid wereldwijd. Zonder de deal kan er geen graan vervoerd worden over de Zwarte Zee en kunnen op verschillende plaatsen voedseltekorten ontstaan.

De bijna 2.500 kilometer lange pijpleiding van een groot chemisch concern in de Russische stad Togliatti naar havenstad Odessa, aan de Zwarte Zee, werd direct na de Russische inval in februari 2022 door Kiev afgesloten. Rusland heeft de heropening van de pijpleiding herhaaldelijk ter sprake gebracht in de gespreksrondes over de graandeal. Maar recent is de pijpleiding in de regio Charkov opgeblazen, raakte gisteren bekend. Volgens het Kremlin gebeurde de “terreurdaad” door Oekraïners. Kiev beschuldigt Rusland.

De woordvoerder van het Kremlin heeft donderdag gewaarschuwd dat de pijpleiding een “integraal onderdeel” is van de voorwaarden gesteld voor de voortgang van de graandeal. Die deal moet voor half juli voor een vierde keer verlengd worden. “Dit (de uitgeschakelde pijpleiding) maakte de verlenging van de deal heel moeilijk”, aldus de Kremlin-woordvoerder. Rusland klaagt daarnaast dat de deal hoe dan ook niet wordt nageleefd als het om Russische producten gaat.

De overeenkomst van de Verenigde Naties, Turkije, Oekraïne en Rusland, zou ook de export van Russische landbouwproducten en stoffen voor kunstmest moeten vergemakkelijken. Maar vooral door westerse sancties hebben de Russen problemen met de financiering, verzekering, betaling en het transport van hun producten.

Ammoniak is een essentieel bestanddeel voor kunstmest. Rusland is wereldwijd een van de grootste exporteurs van ammoniak, met name voor Azië en Afrika. Via deze pijplijn kon Rusland jaarlijks ruim 2,5 miljoen ton ammoniak exporteren, onder meer naar de Europese Unie.

“Deze ammoniakpijpleiding was een van de hoekstenen van de uitvoering van de afspraken die op 22 juli in Istanbul werden gemaakt”, zei de woordvoerster van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, Maria Zakharova, gisteren al in een reactie op het incident, verwijzend naar de graandeal. “De pijpleiding was de sleutel voor de voedselzekerheid in de wereld.” Zacharova beschuldigde Oekraïne ervan dat het “een zware slag had toegebracht aan de inspanningen van de Verenigde Naties in de strijd tegen de honger”.

KIJK. Alles over de oorlog tussen Rusland en Oekraïne in beeld