In de aanloop naar de eerste communie in Berlaar-Heikant van zondag 14 mei ging het grondig mis tussen pastoor Michel Brasseur en het overgrote deel van de ouders. Die verweten de pastoor onder andere dat er geen kinderteksten of moderne liedjes meer mochten gebruikt worden en dat ze niet meer betrokken werden bij de voorbereidingen van de viering. Ze staken daarom zelf een viering op kindermaat in elkaar – binnen de regels van de kerk – met een andere priester, op de Chiroterreinen in een tent.

LEES OOK. Kinderen doen eerste communie in een tent in plaats van in de kerk na ruzie met de pastoor: “We zijn verbannen uit onze kerk”

De pastoor liet toen in een reactie aan deze krant weten dat hij wel deels wilde vereenvoudigen op kindermaat, maar dat de eucharistie een aantal voorgeschreven elementen bevat en dat er daarom bijvoorbeeld alleen uit de Bijbel voorgelezen kon worden en niet uit andere boeken. Het bisdom liet nadien weten dat de berichtgeving gestuurd werd door een kleine groep misnoegde gelovigen. “We benadrukken dat het bisdom, net zoals het merendeel van de parochianen, achter zijn pastoors in Berlaar staat”, klonk het.

LEES OOK. Bisdom staat pal achter pastoor na dispuut rond eerste communie: “Hij was steeds bereid om een goede oplossing te zoeken”

Monseigneur Johan Bonny, de bisschop van Antwerpen, krijgt nu opnieuw het dossier-Berlaar op zijn bord via een lange open brief. “Wij vernemen via de pers dat u pal achter pastoor Brasseur staat. Mogen wij hieruit afleiden dat u dan ook pal achter de handelingen en werkwijze van deze pastoor staat? Ruim vier jaar proberen we u uit te leggen dat het grondig fout loopt in de Berlaarse parochies en dat de conflicten met pastoor Brasseur en zijn team van de pastorale eenheid zich opstapelen.”

“U vergist zich schromelijk als u het heeft over een kleine groep misnoegde parochianen. En als u zich beperkt tot het beluisteren van één klok en onze verzuchtingen niet wil horen of zien, dan heeft u wellicht een zeer foute perceptie van wat zich in Berlaar afspeelt”, zo klinkt het namens ‘de bezorgde parochianen van Berlaar’.

Daarna volgt een lijst met verzuchtingen. Die gaan onder andere over de aanpak van de huwelijksvieringen, het gebrek aan tijd voor ziekenzalvingen, de taal en houding tijdens schoolbezoeken, de aanpak van rouwgesprekken, de aanpak van vrijwilligers, van wie er al veel gestopt zijn, enzovoort.

Map

“De opsomming is verre van volledig. Het zijn slechts enkele voorbeelden om de intensiteit van de problematiek binnen onze parochies te duiden. Het gaat hier al lang niet meer over één iemand of een harde kern die met zijn pastoor en zijn beleid niet overeenkomt. Het gaat over een grote groep waarvoor u zou moeten opkomen. Naar aanleiding van een onderhoud met u in november 2022, boden wij u een map aan omdat zo onze algemene vragen en zorgen concreet en persoonlijk zouden worden. Maar u weigerde deze map aan te nemen.”

“Er zijn enorm veel objectieve feiten die wijzen op pestgedrag. De voorbeelden zijn er, alleen wilt u ze niet zien en bent u blind voor onze kant van het verhaal. U laat de situatie al meer dan vier jaar aanslepen, waardoor de problemen steeds groter worden. Wij vragen vooral dat we gerespecteerd worden. En dat we actief betrokken mogen zijn. Wij vragen dat de mens weer centraal mag staan en niet de regels.”

LEES OOK.Bisschop Johan Bonny roept op tot dialoog in Berlaarse parochie: “Niet altijd op één persoon schieten”

DE OPEN BRIEF INTEGRAAL

Mgr. Bonny,

Wij vernemen via de pers, naar aanleiding van de eerste communieviering in de tent op Berlaar-Heikant, dat u PAL achter pastoor Brasseur staat. Mogen wij hieruit afleiden dat u dan ook PAL achter de handelingen en werkwijze van deze pastoor staat?

Ruim vier jaar proberen we u uit te leggen dat het grondig fout loopt in de Berlaarse parochies en dat de conflicten met pastoor Brasseur en zijn team van de pastorale eenheid zich opstapelen. U vergist zich schromelijk als u het heeft over een kleine groep ‘misnoegde’ parochianen. En als u zich beperkt tot het beluisteren van één klok en onze verzuchtingen niet wil horen/zien, dan heeft u wellicht een zeer foute perceptie van wat zich in Berlaar afspeelt.

We wáren levendige parochiegemeenschappen met mooie groepen vrijwilligers die zich engageerden voor o.a. eerste communiewerking, vormselcatechese, doopcatechese, misdienaarswerking, jongerenvieringen, parochiesecretariaat. Maar de meeste verantwoordelijken stopten met hun engagement, omwille van de onvriendelijke aanpak, omwille van het niet begrepen worden, omwille van het feit dat met hen geen rekening werd gehouden, dat hun stem niet van belang was, dat er -ondanks veelvuldige vraag van onze kant- geen dialoog of echt overleg mogelijk was. Vrijwilligers worden niet erkend, soms uitgescholden en buitengewerkt. We vragen ons zelfs ernstig af of men wel vrijwilligers wil, waardoor pastoor Brasseur zijn eigen wil kan uitvoeren zonder inbreng van anderen. Hij brengt zijn eigen mensen mee en laat weten dat de trouwe geëngageerde vrijwilligers niet meer hoeven te komen. Wanneer mensen stoppen, wordt dat zomaar aanvaard, zonder gesprek. Staat u daar dan ook PAL achter?

En dan spreken we nog niet over de individuen, parochianen, die op de één of andere manier op een onrespectvolle manier worden benaderd door pastoor Brasseur of zijn team van de pastorale eenheid. Dit gaat verder dan de structuren binnen onze parochie, het gaat over parochianen die geraakt worden op momenten dat ze in contact komen met de kerk en hun geloof. Voorbeelden zijn talrijk. Naar aanleiding van een onderhoud met u in november 2022, boden wij u een map aan omdat zo onze algemene vragen en zorgen concreet en persoonlijk zouden worden. Het gaat om mensen. Ieder met een eigen verhaal. Maar u weigerde deze map aan te nemen. Waarom? Wilde u de waarheid niet onder ogen zien?

Want wanneer u PAL achter uw pastoor staat, staat u dan ook PAL achter het feit dat geëngageerde koppels die nog willen trouwen voor de kerk, dadelijk in het eerste gesprek worden afgebroken? En dit omdat er maar één aanpak is van de huwelijksviering en dat is diegene die in zijn boekje staat, met zijn teksten, zijn orgelmuziek. Is het dan zo dat voor u de inbreng van koppels ook niet meer relevant is en zij dus enkel maar moeten zitten, zwijgen en luisteren?

Staat u dan ook PAL achter het feit dat er in de agenda van meneer pastoor geen plaats is voor een ziekenzalving, en mensen binnen de parochie dan maar zelf op zoek moeten gaan naar een pastoor om iemand bij dit belangrijke moment te begeleiden?

Staat u dan ook PAL achter uw pastoor wanneer hij op bezoek gaat naar de scholen in onze parochie en daar zo een taal en houding naar de kinderen hanteert, dat leerkrachten ons laten weten dat ze hier geen ander woord voor hebben dan ‘indoctrinatie’, dat ze dit niet kunnen plaatsen?

Staat u dan ook PAL achter het feit dat families na een rouwgesprek met iemand van het team van pastoor Brasseur, ontgoocheld zijn door de aanpak en op zoek gaan naar alternatieven?

Staat u dan ook PAL achter uw pastoor wanneer hij de kinderen van parochianen die in Berlaar gedoopt worden door priesters en mandatarissen van buiten de pastorale eenheid weigert te vermelden in het parochieblad ‘Kerk & Leven’? De ouders van deze kinderen werden ook niet uitgenodigd voor de viering van Lichtmis.

Staat u dan ook PAL achter alle andere geloofsmomenten waarin mensen zich in de steek gelaten voelden, misnoegd zijn, zich niet begrepen voelden?

Staat u dan ook PAL achter het feit dat onze vrijwillige medewerkers van het parochiesecretariaat worden uitgesloten van informatie, taken ontnomen of zelfs tegengewerkt. Gelukkig staan zij nog dicht bij de mensen en zijn ze een luisterend oor voor wat er nog leeft in de Berlaarse parochies.

De opsomming hierboven is verre van volledig. Het zijn slechts een aantal voorbeelden om de intensiteit van de problematiek binnen onze parochies te duiden.

Monseigneur, aan wie of aan wat ligt het dan? Het gaat hier al lang niet meer over één iemand of een harde kern die met zijn pastoor en zijn beleid niet overeenkomt. Het gaat over een grote groep waarvoor u, monseigneur, zou moeten opkomen, waarvoor u verantwoordelijk bent.

Weet, monseigneur, dat mensen gekwetst worden en dan uiteindelijk ten einde raad op zoek gaan naar andere zinvolle oplossingen. Zo ook de groep ouders van eerste communicanten op Berlaar-Heikant die uiteindelijk de viering lieten plaatsvinden in een tent op de terreinen van de Chiro.

Naar aanleiding van de ‘Week tegen pesten’ in het voorjaar van 2022, kreeg u van Radio 2 de volgende vraag: ‘Wordt er binnen de kerk gepest?’. U reageerde daar met het statement ‘dat de verantwoordelijke zijn rol moet opnemen en dat hij moet opkomen voor wie gepest wordt. Dat de verantwoordelijke moet optreden tegen dat domme systeem, de collectieve domme reactie van het uitsluiten van mensen’. In onze situatie zijn er enorm veel objectieve feiten die wijzen op pestgedrag. De voorbeelden zijn er, alleen wilt u ze niet zien en bent u blind voor onze kant van het verhaal. Ondanks uw krachtige uitspraak op Radio 2 voegt u de daad niet bij het woord en laat u de situatie al meer dan vier jaar aanslepen waardoor de problemen steeds groter worden en de andere partij versterkt wordt. Mochten wij van u dan niet enige (re)actie verwachten?

U pleit zelf voor ‘een pastorale benadering die mensen niet uitsluit of discrimineert, maar respecteert en integreert’ (bron: ere-doctoraat Mgr Bonny, Kerknet 17 mei 2023). Wij stellen vast dat dit niet voor onze parochies geldt. Bent u zich daarvan bewust? En is dat dan niet de moeite waard om samen met ons te bekijken?

De zwijgende meerderheid in Berlaar, is een sterke groep. Meer dan ooit zullen mensen en vooral de zo begeerde jonge mensen, afhaken, vervreemden van de kerk. Of is dit de nieuwe aanpak van uw kerk 2.0?

Het structureel veranderen van de parochies en federaties naar pastorale eenheden waar een team de leiding heeft, was om allerlei (bestuurs)redenen ongetwijfeld nodig, maar de manier waarop het hier gebeurd is, kunnen we onmogelijk democratisch noemen. Mensen werden gekozen van bovenuit, en niet vanuit de bredere basis na overleg met de volledige werkgroep geïnteresseerde mensen. Staat u achter deze werkwijze om een team vorm te geven? Het gevolg is dat mensen met een kritische blik aan de kant bleven staan of aan de kant geschoven werden. Enkel diegenen die loyaal zijn ten aanzien van het beleid worden/werden geaccepteerd. Op dit moment is trouwens geen enkele vrouw lid van het team en voelen we ons (de Berlaarse parochiegemeenschappen) nauwelijks vertegenwoordigd. Hetzelfde dreigt te gebeuren met andere overlegorganen, zoals de plaatselijke parochiale kerngroep. Het lijkt erop dat hier ook enkel mensen mogen zetelen die pastoor Brasseur en zijn beleid blindelings volgen.

Wanneer we zeker wisten dat we ‘niet goed’ bezig waren, dan was het normaal dat pastoor Brasseur en zijn team moeite zouden doen om zaken in onze parochies te verbeteren, te veranderen. Maar we kunnen u élke jongerenviering voorleggen, élke vormselviering, élke eerste communieviering, élke doopviering, élke schoolviering, élke viering van eender welke betrokken vereniging, élk verslag van élke vergadering van élke catechetische werking en élke plaatselijke kerngroep... en misschien kan u ons vertellen wat er verkeerd is?

Wij vragen niet veel. Wij vragen niets bijzonders. Wij vragen vooral dat we gerespecteerd worden. En dat we actief betrokken mogen zijn. Wij vragen dat de mens terug centraal mag staan en niet de regels. De medemens centraal, de kwetsbare het meest, daar kan u toch niet tegen zijn?

Geloven is opbouwen. U was de zaterdag voor Pinksteren in Berlaar om onze jongeren te vormen tijdens de vormselvieringen. U was in de parochies waarover het hierboven gaat. Hoe zinvol was het geweest wanneer we toen rond de tafel hadden kunnen zitten. Kunnen uitspreken, ieder van ons, zowel u als wij, waar het hier misloopt, wat ons moeilijk valt. En zo samen op zoek gaan naar een oplossing voor Berlaar, voor uw kerk, voor onze kerk.

De Bezorgde Parochianen van Berlaar