Controversiële natuurherstelwet overleeft nipt eerste stemming in milieucommissie Europees Parlement

Kort samengevat wil de Europese Commissie de biodiversiteit en ecosystemen herstellen en de natuur in Europa wapenen tegen de klimaatverandering. Het Europees Parlement en de Raad van de EU, waarin de verantwoordelijke ministers zetelen, moeten het voorstel uiteindelijk goedkeuren. De socialistische Eurocommissaris Frans Timmermans diende het voorstel in, maar door de controverse moest Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen het roer omgooien.

Door de uitkomst van de initiële stemming in de machtige milieucommissie lijkt het wetsvoorstel meer kans te hebben om door het voltallige parlement te worden aanvaard. Eerder stemden twee andere parlementscommissies, die van Landbouw en van Visserij, juist tegen de omstreden wetgeving.

Het is niet echter goed mogelijk dat de eindstemming op 27 juni, over de wet in zijn geheel, ook geen meerderheid oplevert. Hoe de parlementaire behandeling van het dossier dan moet verdergaan, is koffiedik kijken. Het is de bedoeling dat de plenaire vergadering van het Europees Parlement er in de week van 10 juli over stemt, maar of dat ook echt het geval zal zijn, durft op dit moment niemand zeggen.

“Conservatieve fracties onder leiding van de christendemocraten proberen de wet te torpederen”, schrijft Sara Matthieu van de groene fractie in een persbericht. “Al 30 jaar wordt op de rem van natuurherstel geduwd, het is nu dringend tijd voor het gaspedaal. Op 27 juni hoop ik daarom op een duidelijke stem voor de natuurherstelwet.”

“Ik ga geen bindende Europese regelgeving met zulke verregaande gevolgen goedkeuren zonder zeker te zijn van die consequenties”, reageert liberaal Europarlementslid Hilde Vautmans. “Ik hoop dat we alsnog het volledige voorstel verwerpen”, aldus de Limburgse politica.

“Te grote verdeeldheid heeft belet dat de stemming tijdig kon afgerond worden”, laat christendemocraat Tom Vandenkendelaere weten op Twitter. “Voor Vlaanderen is de juridische onzekerheid nog niet van de baan, want cruciale passages in de tekst bleven behouden.”

De politieke sfeer rond de stemming was gespannen. De in de EVP verenigde christendemocraten stapten eerder uit de onderhandelingen over een compromistekst binnen milieucommissie. Ook bij de liberalen zijn veel critici. De groene fractie riep de leden op om het verzet op te geven. Tegenstanders hadden verschillende amendementen ingediend om de natuurherstelwet te verwerpen, maar die haalden het nipt niet.

Ook binnen de Belgische regering zorgde het voorstel van de Europese Commissie voor ophef. Premier Alexander De Croo sprak zich uit tegen de natuurherstelwet: “We moeten de pauzeknop indrukken.” Groen was er niet over te spreken. “Hij is niet de woordvoerder van de grote vervuilers”, zei covoorzitster Nadia Naji daarover bij HLN LIVE. Bekijk hieronder het fragment.

België heeft gevraagd om volgende week dinsdag de natuurherstelwet te bespreken. Er duiken namelijk berichten op dat Zweden, de huidige voorzitter van de Europese ministerraden, het punt van de agenda wil halen.

Een brief van de Duitse minister van Leefmilieu, mee ondertekend door Frankrijk, Spanje en Luxemburg, vraagt om dat niet te doen. België heeft nu, op voorstel van federaal minister Petra De Sutter, besloten om die brief mee te ondertekenen.

De ondertekenende landen drukken in de brief hun vertrouwen uit dat er een akkoord mogelijk is. Ze wijzen er ook op dat het begraven van de wet negatief zou afstralen op het internationale imago van de Unie. “Niemand mag een pauzeknop indrukken voor de natuur”, zegt De Sutter. “Dit momentum mogen we niet verliezen. Als Zweden een stemming over de natuurherstelwet eventueel annuleert, negeert het de achteruitgang van de natuur en de impact ervan op mens en economie. Dat moeten we echt voorkomen.”

“Zweden heeft enkele goede bijsturingen voorgesteld en wat ons betreft mogen die besproken worden dinsdag op de Raad”, is te horen bij het kabinet van Vlaams minister Zuhal Demir. “De regeringen zijn het er over eens dat uitstel weinig zinvol is en niets bijdraagt.” Het kabinet wijst er wel op dat Zweden nog met een finale tekst moet komen.

“Twintig lidstaten, waaronder België en Nederland, hebben zich uitgesproken voor het behoud van de natuurherstelwet op de agenda van de Raad en voor de voortzetting van de gesprekken met het oog op een compromis. Enkel Polen verzette zich. Nieuw voorstel verwacht voor vrijdag, we geven niet toe”, zo tweette federaal milieuminister Zakia Khattabi na afloop van dat overleg.