Deze week was ophef ontstaan over de aanwezigheid van burgemeester Alireza Zakani van Teheran op de Urban Summit, een bijeenkomst van burgemeesters in Brussel, amper twee weken nadat Olivier Vandecasteele na 455 dagen opsluiting in Iran kon vrijkomen. Minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR)  verwees donderdag tijdens het vragenuurtje in de Kamer naar het herhaaldelijk aandringen van Smet om de Iraanse delegatie een visum te geven. 

Vrijdag kreeg Pascal Smet in het Brussels Parlement kritische vragen van alle fracties. Hij kondigde meteen aan dat hij alle e-mailuitwisselingen zal vrijgeven “die vanuit mijn kabinet zijn vertrokken of aangekomen aangaande dit onderwerp”. Smet wees er ook op dat Urban Summit een grote stedenconferentie – georganiseerd door het Brussels Gewest samen met de OESO, Eurocities, Metropolis, en UCLG – met 1.409 deelnemers uit 322 steden, waaronder 84 burgemeesters.

De aanwezigheid van een delegatie uit Teheran kan volgens hem uit een internationaal of Belgisch perspectief bekeken worden en in de Belgische context “begrijp ik volledig de reactie van mensen die dit onaanvaardbaar vinden. Wij hebben evenwel nooit geëist dat de burgemeester zelf aanwezig moest zijn. We wilden een delegatie van de stad op administratief niveau, en politiek indien dat politiek gecleared  kon worden”, aldus Smet. “U merkt bovendien uit de mails dat het vooral een informatieve, mededelingstoon was. Er is geen druk uitgeoefend op Buitenlandse Zaken. Er is geen arm omgewrongen.” Hij benadrukte dat het afleveren van visa een “exclusieve federale bevoegdheid is, en in dit concreet geval vooral van Buitenlandse Zaken”. “Philippe Close noch ik hebben een gesprek met hem (Alireza Zakani, red.) gehad tijdens de voorbije drie dagen”, verzekerde hij.

Kritiek

Smet kreeg vrijdag erg kritische vragen van nagenoeg alle fracties van meerderheid en oppositie (op Open VLD na). De staatssecretaris gaf een omstandig en gedetailleerd overzicht van de contacten met het kabinet van minister van Buitenlandse Zaken Lahbib. Op 8 juni vroeg haar kabinet of de Iraanse delegatie nog steeds uitgenodigd was, wat bevestigd werd. “Wij gingen er op dat moment vanuit dat de politieke screening door Buitenlandse Zaken was gebeurd, en zij geen bezwaren hadden inzake de aanwezigheid van politieke figuren aangezien ze in deze mail geen enkele melding daarvan maakten. Mondeling werd dan toegelicht dat de visa, in geval van effectieve registratie, dan zouden worden afgeleverd”.

Heel wat parlementsleden, ook van de meerderheid, bleven op hun honger zitten na het antwoord van Smet, en betreurden het ontbreken van excuses. Wel werd aangedrongen op een dringende bijeenkomst van een commissie om bijkomende vragen te kunnen stellen over de documenten die de staatssecretaris aan het parlement heeft overgemaakt. Het uitgebreid bureau van het Brussels Parlement buigt zich hier momenteel over. De plenaire zitting is zolang geschorst.

Mathias Vanden Borre kondigde intussen aan dat de N-VA een motie van wantrouwen ten aanzien van Pascal Smet zal indienen. Ook Bianca Debaets (CD&V) en Dominiek Lootens (Vlaams Belang) drongen aan op het ontslag van de staatssecretaris.

Het uitgebreid bureau van het Brussels Parlement besliste inmiddels unaniem om woensdagmiddag de commissie Algemene Zaken bijeen te roepen. De parlementsleden kunnen Smet tijdens die vergadering bijkomende vragen stellen.