Saint-Ursanne, een stadje ingebed tussen twee beboste heuvels aan de oevers van Le Doubs, is de start van onze fietsdriedaagse. Zalmroze, lichtblauwe en gele huisjes wisselen elkaar af. Maar zelden staat er eentje recht. De kleine stad voelt daardoor heel middeleeuws aan, en dat is niet toevallig: het grootste deel werd in die periode opgebouwd. Ook de drie toegangspoorten zijn daar nog getuigen van. De typische burcht uit die tijd ontbreekt: het kasteel dat vanop de heuvels uitkeek over de pittoreske straatjes werd door Napoleon en zijn soldaten afgebroken, waarna de stenen werden gebruikt om wegen aan te leggen.

(lees verder onder de foto’s)

Met een korte geschiedenis van Saint-Ursanne achter de kiezen, springen we op onze fiets om de rest van de regio te verkennen. En dat doen we niet op een gewone fiets, wel op een elektrische. Met een e-bike dus door de Zwitserse Jura, waar de wegen wel wat stijgingspercentages kennen: zowel voor de geoefende als voor de minder geoefende fietser mooi meegenomen. De fietsen lenen we uit van BMC; het fietsmerk waar ook een aantal ploegen uit het profpeloton mee rijden. Al is het zeker niet altijd nodig om dat elektrisch tandje bij te steken. Grote delen van de route laten we het knopje voor de motor van de e-bike voor wat het is. En dat kan ook gewoon: op het iets dikkere frame na en een klein beetje extra gewicht, voelt de tweewieler van BMC net hetzelfde aan als de koersfiets die ik thuis heb staan. De elektrische hulp valt trouwens sowieso uit van zodra je sneller dan 25 kilometer per uur fietst.

Klimmen tot 1.250 meter

We volgen grotendeels nummer 7 van de Jura Route, en die is op deze eerste dag vooral glooiend, op één beklimming na. We klimmen tot op 1.250 meter hoogte, naar de top van de Mount Soleil. Hoewel ik tot nu toe al alle bergen die ik in mijn leven op fietste zónder elektrische (koers)fiets deed, laat ik me toch al snel verleiden de extra ondersteuning aan te zetten. Niet dat het dan plots een eitje is: met een gemiddelde hellingsgraad van 7 procent en een uitschieter tot 14 procent kom je ook met elektrische hulp half buiten adem aan de top.

(lees verder onder de foto’s)

Terwijl we op de trappers staan, kunnen we genieten van het mooie landschap: de route leidt ons langs dennenbossen, open weiden en vergezichten. Tussendoor zetten we even voet aan de grond bij Etang de la Gruère, een 12.000 jaar oud veengebied met een wateroppervlak als een spiegel. We sluiten onze eerste fietsdag uiteindelijk af in La Chaux-de-Fonds, dat op zo’n 1.100 meter hoogte ligt en daarmee de op één na hoogstgelegen stad van Zwitserland is.

(lees verder onder de foto)

LEES OOK. Zo rijd je veilig met een elektrische fiets: “Zet bij drukte ondersteuning af en rij trager in groep”

Dambordpatroon

Na een deugddoende nacht is het eerst tijd voor een stadsbezoek voor we onze benen weer op de fiets laten werken. Met haar straten in dambordpatroon voelt La Chaux-de-fonds niet meteen Zwitsers aan. Daar draagt ook de brede laan in het midden van de stad toe bij. We wanen ons even in Parijs! Zowel die laan als het dambordpatroon zijn heel goed te zien vanop de Citerama, het hoge gebouw dat je een panoramablik op de stad gunt en dat gratis toegankelijk is. Er is trouwens een belangrijke reden waarom de lanen hier zo breed en de straten zo kaarsrecht in de vorm van een speelbord zijn: op die manier kwam er meer zon binnen in de ateliers van de horlogemakers, en lagen de woningen minder snel in de schaduw. En dat was niet onbelangrijk: La Chaux-de-fonds is namelijk de bakermat van de Zwitserse horloge-industrie, iets waarvoor deze stad in de Jura erkend is als Unesco Cultureel Werelderfgoed. Een bezoek aan het Internationale Horlogemuseum (zie kader) is hier dan ook een evidentie.

(lees verder onder de foto)

Fietsdag twee brengt ons in de Vallée des Ponts. Doordat we voornamelijk door de vallei rijden, zijn de hoogteverschillen iets minder groot dan de dag voordien. Al wil dat niet zeggen dat we de elektrische ondersteuning van onze fiets niet af en toe aanzetten. Altijd mooi meegenomen, die extra hulp.

(lees verder onder de foto’s)

We maken een kleine stop net voorbij La Sagne om een opmerkelijk natuurfenomeen te aanschouwen: de rivier Le Bied verdwijnt er plots, in het niets. Of beter gezegd: de rivier verdwijnt in tientallen zinkgaten.

(lees verder onder de foto)

De vallei ligt zelf ook nog op zekere hoogte, waardoor we op het einde van onze rit een mooie afdaling van zo’n 500 hoogtemeters kunnen maken. Na nog een paar kilometers langs rivier Areuse (die hier nog relatief klein en rustig meandert) komen we uiteindelijk terecht bij het Maison de l’Absinthe, een museum gewijd aan de alcoholische, vaak groene drank die gedurende bijna heel de 20e eeuw op meerdere plaatsen in Europa verboden was (zie kader).

Indrukwekkende rotsformatie

De derde fietsdag, die we aanvatten vanuit het dorp Couvet, is misschien wel de meest spectaculaire. Nog voor onze benen goed en wel opgewarmd zijn, moeten we al meteen klimmen. Maar we worden na een klein uurtje wel beloond voor onze inspanning: 600 hoogtemeters later, komen we toe bij Le Creux du Van. Dit wordt ook wel eens de Grand Canyon van Zwitserland genoemd, en wanneer we op de rand van de rotsformatie staan, begrijpen we ook waarom. Het zicht op het enorme hoefijzervormige bassin (zo’n 1.400 meter breed en 200 meter hoog) met steile rotswanden, is adembenemend. Het unieke karakter van dit gigantische gebied kent zijn oorsprong miljoenen jaren geleden: het werd gevormd door jarenlange water- en ijserosie.

(lees verder onder de foto’s)

Als je op een zekere hoogte zit, betekent dat ook dat je op een bepaald punt weer naar beneden moet: het eerste deel van de afdaling op vlakke, brede wegen is heerlijk. Het tweede deel is iets uitdagender, maar daarom niet minder mooi. Uiteindelijk komen we terecht in Noiraigue en nemen we daar een pauze voor we het laatste deel van onze fietstrip aanvatten.

(lees verder onder de foto)

We settelen ons vlakbij de borrelende bron van de rivier Noiraigue, en komen te weten dat dit niet zomaar een bron is: het water is afkomstig van … de zinkgaten van Le Bied die we op dag 2 al tegenkwamen. Het riviertje Noiraigue mondt niet veel verder uit in de Areuse, hier al een pak breder en wilder dan toen we erlangs reden een dag eerder. We volgen met onze fiets de indrukwekkende kloof van die rivier, en dat vooral in dalende lijn. De elektrische ondersteuning van onze BMC-fiets hebben we dus niet meer nodig! Via de oevers van het meer van Neuchâtel, met 217.9 km² het grootste meer dat volledig binnen de Zwitserse grenzen ligt, en langs wijngaarden arriveren we uiteindelijk in de gelijknamige stad, Neuchâtel, waar onze heerlijke fietstrip ook eindigt.

(lees verder onder de foto’s)

Oh ja, en de we in dit verslag? Dat zijn uitsluitend vrouwen. De toeristische dienst van Zwitserland en van Jura Trois-Lacs biedt namelijk meerdere fietstochten uitsluitend voor vrouwen aan, om meer vrouwen op de fiets te krijgen. En het moet gezegd: het was wel gezellig zo, al die vrouwen bij elkaar!

LEES OOK. Tweedehandsmarkt van e-bikes en speedpedelecs boomt: hier moet je op letten als je een gebruikt model wil kopen

Je wordt er (niet) gek van

Wie ooit al eens absint dronk, weet: dat is een stevig drankje. In het Maison de L’Abisinthe in Môtier kan je deze sterke drank op basis van anijs, venkel, heel wat andere kruiden én uiteraard ook absintalsem proeven. Ze hebben er tientallen staan. De oorsprong van absint is dan ook te vinden in deze regio: de eerste brouwsels van deze drank gebeurden hier, in Val-de-Travers, aan het einde van de 17e eeuw.

(lees verder onder de foto’s)

Dat je dat kán proeven, is niet zo vanzelfsprekend. Pas in 2005 werd absint weer gelegaliseerd. Tot dan was de drank verboden, iets wat in het begin van de 20e eeuw beslist werd nadat een man zijn twee dochters en zwangere vrouw gedood had na het drinken van absint. Dat was uiteraard niet de enige reden: het verhaal dat absint mensen gek zou maken, dat het epilepsie veroorzaakt, doet hallucineren en agressie uitlokt, leefde al langer. Intussen is geweten dat je al onmogelijk veel absint moet drinken om amper iets van het gekmakende stofje thujon binnen te krijgen, waardoor absint anno 2023 weer volkomen legaal is.

Een meer uitgebreide geschiedenis van de drank en van de plant die absint tot absint maakt, kom je in dit huis te weten via de tijdelijke en permanente tentoonstellingen, net als de legende van de ‘Green Fairy’, zoals absint ook wel eens genoemd wordt.

maison-absinthe.ch

Als een Zwitserse klok

Meer dan 4.500 uurwerken liggen er tentoongesteld, nog eens 5.000 stuks zitten elders gestockeerd: het Internationaal Horlogemuseum is het grootste uurwerkmuseum ter wereld. Je leert er over het ontstaan van tijdsmeting, maar evengoed kom je te weten welke horloge mee de ruimte in ging of kun je zien hoe minuscuul kleine tekeningen op uurwerken worden geschilderd. Je kan er ook ’s werelds meest prestigieuze stukken bewonderen, zoals bijvoorbeeld de eerste polshorloges, ijzeren klokken uit de 16e eeuw of indrukwekkende astronomische klokken.

Het museum herbergt alleszins heel wat pareltjes die zowel in La Chaux-de-fonds zelf gemaakt zijn, als in het buitenland. Zo liggen er ook horloges en klokken uit bijvoorbeeld Japan, en kun je er klokken uit alle tijdsperiodes vinden. Omdat sommige stukken zo oud zijn, heerst er in het betonnen pand een constante temperatuur en luchtvochtigheid. Opvallend overigens: niet alle klokken die je in het museum vindt, werken ook. Dat was tot voor kort wél het geval, maar de energiecrisis van vorig jaar heeft daar anders over beslist: om energie te besparen werd de stekker getrokken uit sommige klokken.

www.chaux-de-fonds.ch