Waarom het zo lekker ruikt na een zomerse regenbui
Na een lange periode van droogte heeft het op veel plaatsen eindelijk nog eens geregend. En dat brengt die typische geur van regen met zich mee. Een geur die veel mensen graag ruiken. Maar hoe ontstaat die geur eigenlijk?
Regen vinden we meestal niet zo fijn, maar voor de eerste regendruppels na een warme, droge periode maken we graag een uitzondering. Want niet alleen goed voor de natuur, het brengt ook zo'n heerlijk verfrissende geur met zich mee.
Die typische geur heet "petrichor". Australische onderzoekers hebben die naam in de jaren 60 gekozen toen ze het fenomeen bestudeerden en er een wetenschappelijke paper over publiceerden in het vaktijdschrift Nature.
Petrichor komt uit het Oudgrieks en is opgebouwd uit de woorden petra, wat steen betekent, en ichor, wat verwijst naar het bloed van de goden uit de Griekse mythologie. Toch is het geen godenbloed dat we ruiken.
De onderzoekers deden een experiment met hete rotsen en stoom en ontdekten dat de geur afkomstig is van planten die tijdens een lange, droge periode sappen afscheiden om hun groei te vertragen. Die sappen komen in de grond terecht en vermengen zich met de stoffen die geproduceerd worden door micro-organismen in de bodem. Die mengeling geeft de typische geur na een zomerse regenbui.
Studie met beelden in slow motion
In 2015 ontdekten onderzoekers van de prestigieuze technische universiteit MIT uit Massachusetts hoe de geur dan precies vrijkomt uit de bodem bij een regenbui. Ze filmden het fenomeen voor het eerst met hogesnelheidscamera's.
Op de beelden in slow motion was te zien dat als een druppel een poreus oppervlak raakt, er kleine luchtbelletjes worden gevormd op de plaats waar de druppel de grond raakt. Die belletjes schieten dan naar boven, door de druppel heen, en vormen een aerosol. Die aerosols dragen aromatische elementen uit de natuurlijke omgeving, en verspreiden zo de geur van de aarde in de lucht.
BEKIJK - Op vertraagde beelden is te zien hoe er luchtbelletjes ontstaan wanneer een druppel op een poreuze bodem valt:
Het team van MIT ontdekte ook dat er veel aerosols vrijkwamen bij lichte of middelmatige regen, terwijl er zeer weinig waren bij hevige regen. Als het te hard regent zou de vorming van de luchtbelletjes tegengewerkt worden en raken ze minder goed verspreid.
Verre voorouders
Rest nog de vraag waarom veel mensen die geur zo aangenaam vinden. Daar is de wetenschap het niet helemaal over eens. Volgens sommige wetenschappers houden mensen van de geur, omdat onze verre voorouders afhankelijk waren van regen om te overleven. Regen was dus goed nieuws.
Maar we associëren de geur ook gewoon met de zomer en warm weer. En na een lange, droge periode snakt blijkbaar niet alleen de natuur naar een verfrissende regenbui, wij ook.
Geur van een onweersbui
Naast de geur van regen kan ook een onweersbui een specifieke, maar andere geur hebben. Maar het zijn dan niet de regendruppels en stoffen in de bodem die je ruikt, wel de ozon in de lucht.
Tijdens een zwaar onweer met veel bliksems worden zuurstof- en stikstofmoleculen in de lucht gesplitst en kan er ozon ontstaan. Omdat onweer vaak gepaard gaat met wind kan het dat je de ozon al ruikt nog voor de storm is gearriveerd. Ozon heeft een scherpere, meer prikkelende geur.