Alles wat u wilde weten over de dubbele nationaliteit... en hoe waarschijnlijk is een afschaffing?

In België kan een persoon de dubbele nationaliteit of zelfs meer nationaliteiten bezitten. Er bestaan drie categorieën, zo staat het te lezen op de website van de Belgische overheid.

Het gaat om, eenvoudig gezegd

• Belgen die een vreemde nationaliteit van rechtswege bezitten, bijvoorbeeld kinderen uit gemengde huwelijken van een Belgische ouder en iemand met een andere nationaliteit.
• Belgen die vrijwillig een andere nationaliteit verkiezen maar daardoor niet langer hun Belgisch paspoort verliezen - dit kan sinds de invoering van de mogelijkheid tot dubbele nationaliteit vanaf 9 juni 2007.
• Vreemdelingen die vrijwillig de Belgische nationaliteit hebben verkregen, en die hun oorspronkelijke nationaliteit behouden.

Belg worden zoals in de derde categorie doe je niet zomaar.

Op het moment dat iemand een aanvraag indient, moet hij of zij om te beginnen legaal in het land verblijven. Je kan Belg worden op heel wat manieren, bijvoorbeeld door naturalisatie. In dat geval moet je België "buitengewone verdiensten" hebben bewezen en een goede motiveringsbrief hebben. Anderen worden Belg door een huwelijk.

Maar hoe het ook zij: de ultieme nationaliteitsverklaring krijg je pas na het vervullen van specifieke integratievoorwaarden (kennis 1 van de 3 landstalen, maatschappelijke integratie en economische participatie) en moet hij of zij al 5 jaar wettelijk in het land verblijven.Het is de procureur die het advies geeft, en je zal in het Staatsblad verschijnen.

Hendrik Bogaert van CD&V gooide gisteren de knuppel in het hoenderhok door het systeem van dubbele paspoorten in vraag te stellen, tenminste voor burgers van buiten de EU.

De concrete aanleiding was het Turkse referendum voor meer presidentiële macht voor Erdogan, waar bleek dat Turken in België massaal pro Erdogan stemden. "Het maakt dat mensen meer bezig zijn met politiek in hun tweede thuisland dan hier", is de redenering, en in die zin is het ook niet bevordelijk voor de integratie. Bovendien is er zoiets als de Europese identiteit: als mensen daar deel willen van uitmaken, zullen ze moeten kiezen, luidt de motivering.

Ja. In principe kan het parlement een wet goedkeuren die het verbiedt om twee nationaliteiten te bezitten. Mensen met een internationale achtergrond zouden dan sowieso een keuze moeten maken. Wie bijvoorbeeld een buitenlands paspoort heeft en Belg wil worden, zou dan zijn oud buitenlands paspoort moeten opgeven. Of omgekeerd: een Belg die een ander paspoort wil, moet zijn Belgische papieren opgeven. "Dat stond voor tien in het Belgische wetboek", verklaart Theo Francken (N-VA), staatssecretaris voor Asiel en Migratie.

Maar het ligt ingewikkeld. Bepaalde landen staan nu niet toe dat je hun nationaliteit kan verliezen. Daar zijn enkele belangrijke migratielanden bij, zoals Tunesië, Marokko, Algerije en Turkije.

Bovendien zijn er heel wat (vooral juridische) obstakels te verwachten. Sommige experts achten het zo goed als onhaalbaar. Francken maakt zich wel sterk dat België dit zelf kan regelen, en niet via het Europese niveau moet passeren.

Voor alle duidelijkheid: het zou enkel gaan om burgers met een tweede paspoort van buiten de EU. Mensen uit Azië bijvoorbeeld, Amerikanen, Afrikanen... en ook Britten, eens de brexit een feit is tegen 2020. De kans dat het zover komt, is evenwel klein. Bovendien weet niemand hoe het in veel concrete gevallen, die vaak ingewikkeld zijn, zou lopen. Kan de regering iemand iets afnemen wat verworven is? Het is een vette juridische kluif.

Er zijn slechts beperkte en heel onvolledige cijfers beschikbaar over mensen met een dubbel paspoort, met name meerderjarigen die een Belgisch paspoort hebben verworven.

Dat blijft een vraagteken. N-VA, de grootste Vlaamse partij, is voor het voorstel gewonnen. Voorzitter Bart De Wever wil werk maken van het uitdoven van de dubbele nationaliteit over de de partijgrenzen heen. Hij is zich bewust van de obstakels, maar noemt die niet onoverkomelijk.

Voor CD&V is het verhaal genuanceerd. Voorzitter Wouter Beke wijst op de vele juridische hinderpalen en acht het moeilijk haalbaar. Wel noemt hij het "logisch dat iemand maar één nationaliteit heeft". Op zich is het voorstel ook gelanceerd door Hendrik Bogaert.

Ook Ann Brusseel van Open VLD vindt dat de kwestie eens van naderbij mag worden bekeken en dat een debat mag worden opgestart. "Groeit het besef dat dubbele nationaliteit zeer nare implicaties kan hebben", vraagt ze zich openlijk af.

SP.A, dat weliswaar in de oppositie zit, ziet niet meteen heil in het voorstel: "Het afschaffen van de dubbele nationaliteit helpt niet", zegt John Crombez, die het een symbooldossier noemt.