Het contrast kan amper groter: een loodzwaar bronzen beeld van een adelaar boven een swastika zou een vredesduif worden met een palmtak in de snavel. Van “een symbool van oorlog en geweld” naar “een symbool van vrede en eenheid”, zei de president van Uruguay vrijdag nog. Het lot van de adelaar leek bezegeld: versmelten.

Maar diezelfde president keerde zondag zijn kar. “Er is geen overweldigende meerderheid die de beslissing steunt”, communiceerde het staatshoofd. “Als men vrede wil, moet men eenheid hebben”, luidt zijn verdediging. De beslissing om het nazibeeld te smelten deed dat dus “duidelijk niet”, oordeelt hij.

En dus blijft Uruguay bakkeleien over wat het met de enorme adelaar moet aanvangen. Sinds hij in 2006 aan de oppervlakte kwam, passeerden al heel wat ideeën de revue: van verkoop tot replica’s en versmelten. Intussen blijft de adelaar in zijn grote houten box opgesloten op een marinebasis.

12 miljoen euro

Het beeld verkopen vinden de Duitsers geen goed idee: het ministerie van Buitenlandse Zaken waarschuwde al in 2010 dat het zo gemakkelijk in de handen van neonazi’s kan vallen.Het beeld werd onder privaat initiatief opgevist uit het oude Duits oorlogsschip Admiraal Graf Spee. Dat schip zonk tijdens gevechten in de Tweede Wereldoorlog voor de kust, bekend als de slag om Río de la Plata.

Volgens de zakenman die het beeld opviste, zou het bronzen beeld gemakkelijk 12 miljoen euro kunnen opbrengen. “De staat kan een replica maken”, citeerde de BBC hem in 2014. Verkoop zou “ons werk compenseren”. “En Uruguay kan zo geld uitgeven aan onderwijs, technologie en defensie (de Urugayaanse staat is voor de helft eigenaar van het nazi-relikwie, de private opvissers bezitten de andere helft, red.). Een opgesloten adelaar in een houten box helpt niemand vooruit.”

In 2021 oordeelde het hooggerechtshof dat de voogdij over de adelaar de staat toekomt.