“Dit is een belangrijke stap voor de natuur”, klinkt het bij de Zweedse voorzitter aan het einde van de Europese milieuraad in Luxemburg. Na veel politiek gehakkel bereikten de Europese ministers van Leefmilieu dan toch een akkoord over de felbesproken natuurherstelwet. De lidstaten zullen nu verder onderhandelen over de concrete uitwerking van de natuurherstelwet op basis van het voorstel dat Zweden, voorzitter van de EU, op tafel legde en waar een meerderheid van lidstaten zich in kan vinden. Die stemming was wel zeer nipt. De speciale meerderheid die nodig is om verder te kunnen onderhandelen werd met slechts 1,3 procent marge gehaald.

Voor ons land moest Vlaams minister van Leefmilieu Zuhal Demir (N-VA) zich onthouden. Zij werd afgevaardigd om ons land te vertegenwoordigen op het Europese toneel, maar kreeg geen Belgisch standpunt mee. Want zelfs na tal van onderhandelingen slaagdende verschillende regeringen er nietin om een positie in te nemen. Op Vlaams niveau blokkeerden de regeringspartijen Open VLD en CD&V de boel uit vrees dat landbouw en economie onder de Europese natuurherstelplannen zullen lijden.

Demir kreeg wel een mandaat om extra verduidelijkingen te vragen, vertrekkende vanuit de Vlaamse besognes. Zullen de lidstaten zelf hun doelstellingen voor het natuurherstel kunnen bepalen? Zal de natuurherstelwet enkel juridische gevolgen hebben in de gebieden die de lidstaten zelf aanduiden? En zullen er daarbuiten geen vergunningen in het gedrang komen?

Het is de bedenker van de natuurherstelwet zelf, de Nederlandse Eurocommissaris Frans Timmermans, die zijn Vlaamse collega tijdens de zitting van weerwoord biedt. Timmermans stak daarbij niet onder stoelen of banken dat de twee in het verleden vaak met elkaar in de clinch lagen. “Zuhal en ik hebben veel woordenwisselingen gehad, vooral in de media. Maar nu we samen in deze zaal zitten, wil ik haar zeggen dat het onze bedoeling is om in te zetten op de maximale flexibiliteit van de lidstaten en rekening te houden met de specifieke situatie van landen zoals België”, zegt Timmermans.

Zwaktebod

Ondanks de sussende woorden van Timmermans blijven de verschillende partijen in ons land verdeeld. De groenen in de federale, Brusselse en Waalse regering vinden de Belgische onthouding een zwaktebod dat vooral te wijten is aan de onenigheid binnen de Vlaamse regering. Ze zijn wel tevreden met het resultaat. “Dit is een uitstekende zaak, want de natuurherstelwet is een van de laatste kansen voor onze natuur”, klinkt het bij vicepremier Petra De Sutter (Groen).

Langs Vlaamse zijde klinkt allesbehalve euforie over het akkoord dat de andere lidstaten buiten België om gesloten hebben. CD&V vindt de onderhandelingsplannen te verregaand en rekent erop dat de Europese koepelpartij EVP haar verzet tegen de natuurherstelwet in het Europees Parlement zal doorzetten. Ook de Vlaamse liberalen blijven bij hun gelijk. “Dit is een tussenstap”, klinkt het bij Open VLD. “Onze opmerkingen bij de natuurherstelwet zijn geformuleerd en alleen als die garanties geleverd worden, kunnen we rechtszekerheid combineren met natuurherstel.” Ondanks het verzet van haar coalitiepartners blijft Demir vastberaden. “Nu de onderhandelingen mogen starten, willen we blijven wegen op de bijsturingen van de Natuurherstelwet”, zegt ze. Maar wegen op het Europees beleid zal moeilijk blijven als België niet met één stem kan spreken en alle partijen op hun standpunt blijven staan.