Werkt koffie echt vochtafdrijvend en drink je het daarom beter niet op hete dagen, of net wel?

“Koffie heeft een licht diuretisch of vochtafdrijvend effect”, legt Jana Camphens uit. Ze is sportdiëtiste in het UZ Gent Centrum voor Sportgeneeskunde, bij Energylab Gent en online. Ook geeft ze voedingsadvies aan de wielrenners van Intermarché Circus Wanty. “Dat wil zeggen dat je nieren een kopje koffie sneller in urine zullen omzetten dan een glas water, bijvoorbeeld. Wat het niet wil zeggen, is dat je méér urine zal aanmaken. Je zal alleen het gevoel hebben dat je vaker naar het toilet moet omdat er net iets minder tijd tussen zit.”

Koffie zal je lichaam dus niet uitdrogen tijdens een warme dag. “Vooral niet als je dagelijks koffie drinkt”, weet Raf Van den Bruel, bio-ingenieur en eigenaar van koffiebranderij RAF COFFEE. “Bij mensen die het gewoon zijn om koffie te drinken, is het effect van cafeïne als vochtafdrijver nog eens veel kleiner dan bij mensen die nooit koffie drinken en dan opeens wel veel cafeïne consumeren.”

“Koffie telt zelfs gewoon mee voor je volledige dagelijkse vochtinname”, gaat Jana Camphens verder. “Je mag de kopjes dus optellen om aan de anderhalve liter water te geraken, die je het best elke dag drinkt. Door koffie te drinken, neem je dus juist vocht op. Er ligt enkel een beperking op de hoeveelheid koffie die je per dag mag slurpen omwille van de nadelige effecten van cafeïne op je hersenen.”

De Hoge Gezondheidsraad raadt een doorsnee persoon aan om niet meer dan 5,7 milligram per kilogram lichaamsgewicht te drinken op één dag. “Voor een persoon van 65 kilogram is dat ongeveer 370 milligram, ofwel vier à vijf koppen. Maar voor een zwangere vrouw is de bovengrens 100 milligram per dag, bijvoorbeeld. In één kopje zit gemiddeld 80 milligram cafeïne, maar dat kan ook 40 milligram zijn of bijvoorbeeld 150 bij een heel straffe espresso.”

“Bij ijskoffie of cold brew (gemalen koffie met koud water, red.) hangt alles af van de hoeveelheid melk en suiker die je eraan toevoegt”, merkt Raf Van den Bruel op. “Ook bij gewone koffie heeft de toevoeging van melk en suiker een impact, maar zeker bij iced coffee kan er zodanig veel suiker in de drank zitten dat het meer gaat lijken op frisdrank dan op koffie. Maar een pure ijskoffie of cold brew met veel ijsblokjes is heerlijk verfrissend en daar is dan weer geen enkel probleem mee.”

Ook een warme kop thee zal je zeker niet uitdrogen, ondanks de theïne die veel theesoorten bevatten. Theïne is een stof die lijkt op cafeïne, maar dan in thee. Jana Camphens: “In bijvoorbeeld groene of zwarte thee zit een kleinere hoeveelheid theïne dan dat er cafeïne in koffie zit. Van die theeën kan je zes à zeven tassen op een dag drinken.”

Dat koffie je lichaam uitdroogt, is dus een fabel. “Pure koffie is een supergezonde drank – veel beter dan een frisdrank – en het vochtafdrijvende effect weegt niet op tegen de vochtinname door de koffie zelf”, vat Raf Van den Bruel samen. “De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA), de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en andere gezondheidsorganisaties geven aan dat drie tot vijf koppen koffie per dag voor de meeste mensen geen enkel probleem is. En dat advies is geldig zowel in putje winter als tijdens de hittegolven.”

Wat doet die kop koffie ‘s ochtends eigenlijk echt met ons? Neuroloog legt uit: “Verrassend nieuw onderzoek”

“Je kop koffie in de ochtend stimuleert je vetverbranding”: tenminste, als je hem op de juiste manier drinkt

Helpt deca koffie in de namiddag je om ’s nachts beter te slapen?