Archieffoto november 2022.
AFP or licensors

Joe Biden noemt Xi Jinping een dictator, dag na Chinees-Amerikaans topoverleg om gespannen relaties te stabiliseren

De Amerikaanse president Joe Biden heeft zijn Chinese collega Xi Jinping een "dictator" genoemd. De uitspraak is opvallend, want ze volgt amper een dag na een ontmoeting tussen Xi en de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken, bedoeld om de gespannen relaties tussen de twee landen recht te trekken.

De Amerikaanse president sprak dat beladen woord gisteren uit op een bijeenkomst om fondsen te werven in Californiƫ. Hij had het op dat moment over het incident met de zogenoemde Chinese "spionageballon" die begin dit jaar over de Verenigde Staten vloog.

"De reden waarom Xi Jinping erg overstuur raakte toen ik die ballon met twee wagons vol spionagemateriaal erin neerschoot, was dat hij niet wist dat die daar was. Dat brengt dictators in grote verlegenheid. Toen ze niet wisten wat er gebeurde. Die hoorde niet te gaan waar hij was. Hij was uit koers gedreven."

Dat Biden Xi een dictator noemt, is op zich misschien niet zo opvallend, de timing des te meer. Zijn uitspraak volgt amper een dag na het bezoek van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken aan China. Een reis die bedoeld was om de gespannen relaties tussen de twee landen recht te trekken - of toch op zijn minst de eerste aanzet daartoe.

Blinken had onder meer een urenlang "eerlijk en constructief" gesprek met zijn Chinese collega Qin Gang en sprak ook met de Chinese topdiplomaat Wang Yi. Op de tweede dag van zijn bezoek zat hij ook een dik halfuur samen met de Chinese president Xi Jinping zelf.

Zowel Xi als Blinken benadrukten achteraf de gezamenlijke verantwoordelijkheid om de relaties tussen de twee landen te stabiliseren. "De wereld heeft daar nood aan", klonk het.Ā De twee spraken ook af om het contact tussen China en de VS op te voeren, met onder meer nog meer bezoeken van Amerikaanse functionarissen aan China in de komende weken en maanden.

Biden zelf oordeelde na Blinkens bezoek dat de relaties tussen de VS en China op het juiste pad zaten en er vooruitgang was geboekt tijdens het bezoek. Hij kondigde ook aan dat de Amerikaanse klimaatgezant John Kerry mogelijk binnenkort naar China zou gaan.

"Politieke provocatie"

In dat opzicht lijkt het niet echt slim van Biden om zo'n uitspraak te doen. In China viel ze in elk geval slecht. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het over een "onbeschaamde politieke provocatie" en noemde Bidens woorden "heel erg absurd en onverantwoordelijk".

Volgens het ministerie gaan Bidens uitspraken "volledig in tegen de feiten" en hebben ze "het diplomatieke protocol en de politieke waardigheid van China ernstig geschonden".

Ook de woordvoerder van de Russische president Vladimir Poetin laat van zich horen. Dat Biden Xi een dictator noemt, wijst volgens het Kremlin op de "tegenstellingen en onvoorspelbaarheid" van het Amerikaanse buitenlandse beleid. "We hebben onze eigen slechte relaties met de VS en zeer goede met China", luidt het nog. Biden heeft ook Poetin al een dictator genoemd.

Meest gelezen