HERLEES. Wagnerbaas Prigozjin vertrekt naar Wit-Rusland na akkoord om opmars te stoppen, opstandelingen worden niet vervolgd

Wagnerbaas Jevgeni Prigozjin heeft het hoofdkwartier van het zuidelijke militaire district van Rusland in de stad Rostov verlaten. Dat blijkt een video die het Russische staatspersbureau RIA Novosti  op Telegram heeft geplaatst. Op de beelden is te zien hoe hij onder luid gejoel van toeschouwers wordt weggereden in een SUV en op de achterbank een vuist maakt.

Prigozjin had eerder ingestemd met het beëindigen van de opstand tegen de militaire leiding van Moskou na bemiddeling door de Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko, die de Wagnerbaas al zo'n 20 jaar persoonlijk kent. Volgens het Kremlin vertrekt Prigozjin naar Wit-Rusland als onderdeel van die deal. 

Wagnerbaas Jevgeni Prigozjin gaat naar Wit-Rusland en zal niet vervolgd worden. Dat meldt Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov. Het is niet duidelijk welke rol Prigozjin daar gaat vervullen. Ook de Wagner-strijders zullen ontsnappen aan vervolging, aldus het Kremlin. De muiterij door Wagner zal volgens het Kremlin "in geen geval" gevolgen hebben voor het Russische offensief in Oekraïne.

Daarnaast zouden Wagner-strijders die niet deelnamen aan de opstand, contracten gaan tekenen met het ministerie van Defensie, dat ernaar streeft om alle vrijwillige strijdkrachten tegen 1 juli onder controle te krijgen. Dit om de oorlogsinspanningen te stroomlijnen en alle milities onder één bevelhebber te brengen.

De deal om de "mars voor gerechtigheid" naar Moskou te staken, kwam tot stand door bemiddeling van de Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko. Hij kent Prigozjin al zo'n 20 jaar persoonlijk en had daarom aangeboden om te bemiddelen, met instemming van de Russische president Vladimir Poetin.

Volgens berichten die worden toegewezen aan ‘Russische staatsmedia’ zullen de minister van Defensie, Sergej Sjojgoe, en chef van de generale staf, Valeri Gerasimov, het veld zullen ruimen. Hiermee zou de belangrijkste eis van Wagnerbaas Jevgeni Prigozjin zijn ingewilligd.

De vervanging van de top van Defensie was de belangrijkste voorwaarde voor de Wagnerbaas Jevgeni Prigozjin om een einde te maken aan de dramatische opmars van zijn troepen naar de hoofdstad Moskou. Prigozjin, die dreigde de hoofdstad met duizenden soldaten binnen te trekken, ging na een dag onderhandelen akkoord met een ‘de-escalatie’ van de spanningen "om een bloedbad te voorkomen".

Een ander belangrijk onderdeel van het akkoord zou ook de garantie zijn van de "veiligheid van de Wagnergroep". Zij zullen volgens de berichten niet worden vervolgd wegens muiterij. Wel zouden de Wagnertroepen uit Oekraïne en Rusland moeten vertrekken, en worden overgeplaatst naar Afrika.

De Wagnerbaas Prigozjin gaat akkoord om de opmars van zijn troepen in Rusland te stoppen. Dat meldt de Wit-Russische president Loekasjenko - een nauwe bondgenoot van de Russische president Poetin - nadat hij onderhandelingen heeft gevoerd met Prigozjin. Er zou onder meer zijn gesproken over een veiligheidsgarantie voor de Wagnerstrijders. Volgens Loekasjenko zou de Wagnerbaas ook bereid zijn om te de-escaleren. 

Prigozjin bevestigt dat het Wagner-konvooi dat op weg is naar Moskou omkeert "om bloedvergieten te vermijden". Dat doet hij in een geluidsboodschap op de berichtendienst Telegram. "Het moment is aangebroken waarop bloed zou kunnen worden vergoten, dus we keren onze colonnes om en gaan naar de veldkampen. Zoals gepland", aldus Prigozjin in het audiobericht.

De Wagnerbaas, die op weg leek in Moskou een coup te plegen, zal "de beweging van gewapende leden van de Wagner groep op Russisch grondgebied stopzetten en verdere stappen nemen om de spanningen te de-escaleren", aldus een bekendmaking van het Wit-Russisch presidentieel paleis. Het bericht is door meerdere Russische media overgenomen.

Volgens de bekendmaking zou de Russische president Vladimir Poetin zaterdagochtend met Loekasjenko hebben overlegd, waarna Loekasjenko onderhandelingen met Prigozjin voerde. "Die onderhandelingen duurden de hele dag, waarna ze overeenkwamen dat het ontoelaatbaar was een bloedbad te creëren op Russisch grondgebied", aldus de bekendmaking.

De Oekraïense troepen zijn op verschillende plekken aan het oostfront in de Oekraïense regio Donbas met een nieuw offensief begonnen, zegt viceminister van Defensie Hanna Maliar. Volgens haar hebben de Oekraïners de Russische troepen aangevallen bij verschillende dorpen en steden, waaronder Bachmoet. "Er is vooruitgang in alle richtingen," aldus Maliar.

Het Oekraïense ministerie van Defensie schreef zaterdag op Twitter dat het zich afvraagt waarom Russische soldaten nog in modderige loopgraven zitten, in plaats van dat ze hun kameraden te hulp schieten.

De Oekraïners lijken met de nieuwe offensieven gebruik te maken van de situatie in Rusland. Het huurlingenleger Wagner Groep kwam zaterdag in opstand en nam naar eigen zeggen het militaire hoofdkwartier van het Russische leger in Rostov aan de Don in, 100 kilometer van de Oekraïense grens. Daarna trokken zij op richting Moskou, maar inmiddels heeft Wagnerbaas Jevgeni Prigozjin zijn troepen bevolen zich terug te trekken.

De burgemeester van Moskou, Sergei Sobyanin, vraagt alle inwoners "om zoveel mogelijk thuis te blijven" vanwege een 'antiterrorismeoperatie". In Moskou zal op maandag ook niet gewerkt mogen worden "om alle risico's te beperken". Dat verklaarde de burgemeester op Telegram. 

Daarnaast erkent hij dat "de situatie moeilijk is" en waarschuwt hij dat het verkeer op sommige wegen en in sommige wijken "geblokkeerd" kan worden. Eerder zaterdag werd al de noodtoestand afgekondigd.

De gouverneur van de regio rond Moskou heeft ook alle grote evenementen tot en met 1 juli opgeschort. Dat meldt het persagentschap AP.

De Nationale Veiligheidsraad komt zondag samen om de laatste ontwikkelingen in Rusland te bespreken, waar de paramilitaire groep Wagner een gewapende opstand is begonnen. Dat heeft premier Alexander De Croo aangekondigd op Twitter.

"De ontwikkelingen in Rusland lijken ernstig en impactvol voor Europa", schrijft De Croo op het sociale medium. De eerste minister vergadert zaterdagavond met de ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken en de veiligheids- en inlichtingendiensten, en zondag om 10.00 uur komt de Nationale Veiligheidsraad bijeen om de situatie verder op te volgen.

De Nationale Veiligheidsraad (NVR) bepaalt de grote beleidslijnen van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Hij bestaat uit de premier, de vicepremiers en de ministers bevoegd voor Justitie, Defensie, Binnen- en Buitenlandse Zaken. Naargelang de agenda kunnen vertegenwoordigers van bijvoorbeeld staatsveiligheid, inlichtingendiensten, politie of justitie ook aan vergaderingen deelnemen.

De Belgische premier liet zaterdag nog weten dat hij getelefoneerd heeft met zijn Poolse ambtgenoot Mateusz Morawiecki. Polen grenst aan de Russische exclave Kaliningrad en aan Wit-Rusland, een bondgenoot van Moskou. "We zullen de komende dagen in contact blijven om de politieke en militaire impact van de laatste ontwikkelingen te evalueren", aldus De Croo.

Het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft zijn reisadvies voor Rusland aangepast na de berichten over militaire spanningen.

"De veiligheidssituatie in de regio van Rostov-aan-de-Don en van Voronezh is momenteel zeer volatiel en kan in de komende uren of dagen verslechteren of zich uitbreiden naar andere regio’s of steden, waaronder de regio Moskou", klinkt het.

"De omgeving van symbolische plaatsen, overheidsgebouwen of plaatsen waar veel veiligheidsdiensten aanwezig zijn, dient u momenteel te vermijden. Zorg ervoor dat u over voldoende water, voedsel en andere middelen beschikt. Stel alle niet-essentiële verplaatsingen uit. Luchthavens en grenzen zijn op dit moment geopend."