België dient geen klimaatplan in bij EU, tenzij Vlaanderen ambitie opschroeft (of financieel borg staat)

De Europese lidstaten moeten tegen het einde van deze maand een nieuwe versie indienen van hun energie- en klimaatplannen voor de periode van 2021 tot 2030 over de manier waarop ze de CO2-uitstoot willen terugdringen. Europa mikt op een daling met 55 procent van de uitstoot. Voor België komt dat neer op een daling met 47 procent.

Het ziet er echter naar uit dat België die doelstelling niet zal halen. Het is al langer geweten dat Vlaanderen niet verder wil gaan dan een daling met 40 procent. Tijdens een overleg tussen de verschillende bevoegde ministers maandagnamiddag heeft minister Demir dat standpunt ook bevestigd.

Daarom kondigde Brussels minister Maron, die de vergadering voorzat, aan dat hij het voorstel voorlopig niet zal indienen, tenzij Vlaanderen zijn ambitie opschroeft - de kans daarop is zowat onbestaande - of zich financieel borg stelt. Bij dat laatste spelen wellicht de financiële gevolgen mee voor het niet halen van de doelstelling. Intussen wil Maron werkgroepen aan de slag zetten.

Eerder waarschuwde ook de federale klimaatminister Zakkia Khattabi (Ecolo) in een interview met ‘De Zondag’ al over de mogelijke financiële gevolgen van het niet halen van de doelstellingen: “De factuur zal zeker 1,4 miljard euro bedragen. Wie zal dat betalen, denkt u? De Vlaming, hè.”

Op het kabinet Demir valt echter te horen dat het nog maar om een ontwerp gaat, waarop dan per land aanbevelingen volgen en waarna pas in juni volgend jaar een definitief plan moet volgen. Haar voorstel hield in die tekst al in te dienen, met een verantwoording dat er nog intern overleg moet plaatsvinden over de kloof, maar die piste werd afgewezen.

“Dat de andere regeringen er een ander standpunt op nahouden, is geen enkel probleem. Maar dat ze vandaag weigerden het Vlaamse klimaatplan te aanvaarden en het mes op de keel zetten van de Vlaamse democratie, is ongezien. Vlaanderen gaat voluit voor -40 procent tegen 2030, maar we gaan inderdaad het Ecolo-programma niet uitvoeren”, aldus Demir.

In een reactie benadrukt federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) dat ambitieuze plannen neerkomen op lagere energiefacturen nu en in de toekomst, gezondere lucht en minder CO2-uitstoot. Het federaal beleid heeft op alle domeinen de versnelling ingezet om doelstelling van -47 procent tegen 2030 te halen, dat betekent 25 megaton aan extra emissies vermijden, luidt het.

Ze wijst op de verschillende maatregelen die genomen zijn om die doelstelling te halen, zoals de uitbreiding van het windmolenpark op zee, het allereerste energie-eiland, een groene waterstofstrategie en leidingennetwerk en verschillende btw-verlagingen. De minister heeft twee weken geleden de Europese hernieuwbare energie-richtlijn goedgekeurd. Daardoor kunnen de regio’s hernieuwbare energieprojecten versneld uitvoeren dankzij versnelde vergunningsregels.

Het is in elk geval afwachten welke de gevolgen zijn van het niet halen van de doelstellingen. De kans bestaat dat die kloof op de ene of andere manier moet worden gecompenseerd. “Als er een factuur volgt is dat omdat federaal dom meegaat in onhaalbare doelstellingen, zonder de steun van de grootste deelstaat”, vindt Demir.