Van vetes met De Wever en Bouchez tot slechte peilingen: dit was het parcours van Egbert Lachaert
Op minder dan een jaar voor de verkiezingen moet de Open VLD op zoek naar een nieuwe partijvoorzitter. Egbert Lachaert zet na de zomer een stap opzij, na drie woelige jaren als voorzitter. Lachaert wilde de partij vernieuwen, maar het werd geen makkelijk parcours.
"Waarom zou Egbert Lachaert geen Vlaamse Macron kunnen worden?", vroeg toen nog vicepremier Alexander De Croo zich af in maart 2020. De lat lag al hoog voor Lachaert, nog voor hij het voorzitterschap op zich nam. "Hij heeft de energie en de aantrekkingskracht om opnieuw mensen naar ons toe te halen", zei De Croo ook. "Egbert Lachaert heeft wat de Open VLD nodig heeft."
En daar stond 61 procent van de partij duidelijk ook achter. In de eerste stemronde werd het al duidelijk dat Egbert Lachaert, toen nog fractieleider, het had gehaald van onder meer een zichtbaar ontgoochelde Bart Tommelein. Dat is intussen een dikke drie jaar geleden.
Lachaert versus De Wever
Lachaert wilde de partij vernieuwen, maar het waren moeilijke tijden. De coronacrisis woedde volop, de energiecrisis volgde niet veel later en de partij had niet goed gescoord bij de verkiezingen. En er was nog steeds geen federale regering. De regering kwam er uiteindelijk dat najaar. Met Alexander De Croo als premier.
Maar zonder de N-VA. En dat leidde tot een vertrouwensbreuk met N-VA-voorzitter Bart De Wever. De relatie tussen de voorzitters raakte steeds meer verzuurd.
Sla er eender welk interview met De Wever op na sinds oktober 2020 en de kans is zeer groot dat je er een sneer naar Open VLD, of zelfs Egbert Lachaert persoonlijk, in terugvindt. En ook Lachaert was sindsdien allesbehalve zacht voor de N-VA en De Wever.
Pas anderhalf jaar later zaten ze voor het eerst samen in een televisiestudio. "Mijn deur staat open om erover te praten", verklaarde Lachaert toen in "De zevende dag". "Die strijd tussen onze partijen doet eigenlijk niemand goed." Al leek De Wever - die tijdens het volledige interview met Lachaert fronsend voor zich uit staarde - daar toen vrij weinig voor te voelen.
BEKIJK - Vlak voor de uitzending van start ging, kwamen De Wever en Lachaert elkaar ook voor het eerst sinds lang weer tegen in de gangen bij de studio, dat leverde deze korte flits op:
Lachaert versus Bouchez
Ook met de Franstalige zusterpartij boterde het niet altijd. Lachaert en MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez hielden er duidelijk afwijkende leiderschapsstijlen op na. Maar de spanningen tussen de twee liepen pas echt op toen Open VLD Alexia Bertrand bij de MR wegplukt om staatssecretaris voor Begroting Eva de Bleeker te vervangen.
BEKIJK - "Waarom loopt u weg?": Lachaert zag het te midden van de spanningen niet zitten om een interview geven en liep weg van onze reporter:
Een opmerkelijke wissel die ook voor MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez een verrassing was. Hij zou vooraf niet op de hoogte zijn gebracht. En dat raakte duidelijk een snaar.
"Geen enkel akkoord over kernenergie, de slechtste begroting van Europa, geen enkel antwoord op het feit dat iemand op de OCAD-lijst vrij wordt gelaten en direct erna een politieman doodt." Het leek wel kritiek van de oppositie, maar het was wel degelijk Bouchez die twee dagen na de wissel op Twitter zijn gal spuwde.
Slechte peilingen
En dan waren er ook nog de cijfers die Open VLD achtervolgden. Lachaert begon al in woelige wateren, maar de slechte peilingen voor de partij volgden elkaar op. Eerder deze maand haalden de liberalen nog maar 8,3 procent in een peiling van Het Laatste Nieuws, VTM, Le Soir en RTL. "Een heel slecht resultaat", zo wond Vlaams Open VLD-minister Bart Somers er geen doekjes om.
Ook Lachaert erkende dat de resultaten voor de partij niet goed waren, en dat de tendens evenmin zeer hoopvol stemt. Maar hij benadrukte ook dat "we niet aan paniek moeten gaan doen".
Hij kondigde aan dat er na de zomervakantie een nieuw plan zou liggen met "heldere lijnen" waarmee "de partij en alle fracties" opnieuw "enthousiasme uit zullen stralen, vooruitgaan en mensen overtuigen".
"Ik kan als voorzitter een plan schrijven, maar moet door iedereen gedragen zijn", zei hij daarbij. "Dan kan het pas vooruitgaan. Ik ben slechts een radertje in het geheel. Ik lig niet wakker van mezelf, maar wel van de toekomst van het liberalisme in Vlaanderen. En daar ga ik me tot het uiterste voor smijten."
"Mijn mandaat loopt tot volgend jaar. Ik zal dat uitoefenen zolang dat kan en zelfs daarna", zei hij. Vandaag werd duidelijk dat "zolang dat kan" tot het einde van de zomer is. "Ik ben ervan overtuigd dat het voor mezelf aangewezen is een andere rol op te nemen dan die van voorzitter", zegt hij.
"We hebben een duidelijke keuze gemaakt om met premier Alexander De Croo als boegbeeld naar de verkiezingen van volgend jaar te gaan en het wordt verwarrend als je daarnaast nog een voorzitter hebt die andere lijnen uittekent." Hij geeft ook toe dat de slechte peilingen een rol spelen in zijn beslissing. Wie de fakkel overneemt, is nog niet duidelijk.