Al 500.000 insecten gespot in Vlaanderen, waaronder enkele zeer zeldzame soorten

1 op de 3 insecten staat op punt te verdwijnen. Een ramp voor de natuur én onszelf. Want we hebben deze kleine beestjes hard nodig. Ze bestuiven planten, zijn voedsel voor heel wat dieren en ruimen allerlei dood materiaal op. Onze insecten kennen dus een enorme achteruitgang en hebben onze hulp nodig. Met deze insteek lanceerde HLN samen met Natuurpunt ‘de insectenzomer’ op 1 juni. Door ze digitaal te vangen kunnen we in kaart brengen welke insecten er in onze tuinen en buurten leven en hoe we ze het best kunnen helpen. Niet meppen, maar appen dus. En dat hebben jullie massaal gedaan. Al een half miljoen insecten zijn al gefotografeerd.

“Mijn mond viel open van verbazing toen we deze week de cijfers binnenkregen”, vertelt Martijn Peters (wetenschapsexpert HLN). Hij is ambassadeur voor de insectenzomer van HLN. “Er zijn al een half miljoen insecten digitaal gevangen. En dat terwijl onze insectenzomer eigenlijk nog maar goed een maand bezig is. We zijn dan ook héél blij met deze ongelooflijke start.”

_{Lees verder onder de afbeelding.}

“We hebben niet enkel een half miljoen insecten vastgelegd op beeld, maar ook 4700 verschillende soorten”, vertelt Wim Veraghtert van Natuurpunt. “Goed nieuws en duidelijk meer in vergelijking met vorig jaar. Maar ondanks dat we het hier over een enorm aantal insecten hebben betekent dat niet dat het ook goed met ze gaat. Tot nu toe was 2023 bijvoorbeeld een erg zwak jaar voor onze vlinders, zweefvliegen en hommels.”

“Zo zie je dat door massaal onze insecten in kaart te brengen bepaalde positieve of negatieve trends onmiddellijk duidelijk worden”, gaat Peters verder. “Wetenschappers leren er dus iets van bij en wijzelf natuurlijk ook. Ik vind het in ieder geval al geweldig dat zoveel mensen onze insecten te hulp schieten. Ik begin al stilaan te dromen van 1 miljoen waarnemingen tegen het eind van de insectenzomer. Het lijkt steeds haalbaarder. Aan de mensen die nog niet meedoen zou ik zeker het advies willen geven om het eens te proberen. Maar pas op: het is verslavend.”

“Een opvallende top tien”, vindt Wim Veraghtert. “Al verbaast de nummer 1 op zich niet. De honingbij is het enige gedomesticeerde insect in Vlaanderen. Honingbijen leven in kasten, waar imkers ze verzorgen. Vandaar dat mensen ze zo vaak tegenkomen.” Bij de meest soortenrijke insectengroep, de kevers, is net een exoot de meest gemelde soort. Daar staat het Aziatisch lieveheersbeestje op kop. Maar niet met voldoende waarnemingen om in de top 10 te belanden.

“Het is wel opmerkelijk dat maar 2 soorten van de meest populaire soortengroep, de dagvlinders, de top 10 halen”, gaat Veraghtert verder. Dit zijn het bruin zandoogje en groot dikkopje. “Juni is traditioneel een maand met minder vlinders, maar dit jaar is het wel erg triest gesteld. Als het zo droog blijft, gaan de aantallen van veel soorten de dieperik in.”

_{Lees verder onder de afbeelding.}

Tussen die 500.000 waarnemingen zitten ook enkele opvallende insecten. Zo is er de gifoogdaas. Hij werd waargenomen in Sint-Job-in’t-Goor. Er komen zo’n 50 soorten dazen in ons land voor. Sommige daarvan zijn erg zeldzaam en wijzen op een bijzondere milieukwaliteit. De gele gifoogdaas heeft zuivere, mineraalrijke wateren nodig voor zijn voortplanting. Het is een soort waarvan maar weinig populaties bekend zijn en waarvan er jaarlijks maar een handvol gezien worden.

Nog een bijzonder insect dat we tijdens de insectenzomer gespot hebben is de kleine glimworm. Hij werd al digitaal gevangen in Laken en Machelen. De kleine glimworm is een kever die tot de verbeelding spreekt: we kennen hem als vuurvliegje. Deze soort is in Vlaanderen erg zeldzaam geworden en kan je nog maar op enkele plaatsen vinden. De afgelopen weken werd ze op nieuwe locaties ontdekt aan de Donderberg in Laken en in Machelen.

_{Lees verder onder de afbeelding.}

Tot slot is er ook nog de braamparelmoervlinder. Deelnemers aan de insectenzomer zagen hem al in de provincies Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant. Deze vlinder heeft de afgelopen vijftien jaar Wallonië gekoloniseerd vanuit Frankrijk. De opmars naar het noorden lijkt zich nu verder door te zetten. In Vlaams-Brabant is er al sprake van lokale populaties, in Antwerpen en Limburg zijn het ‘voorlopig' nog zwervers.

En in welke gemeentes zijn er tot nu toe het meeste insecten gespot? De top 3 bestaat uit Gent, Leuven en Brugge. De volledige ranglijst en het aantal insecten voor jouw gemeente kan je hier terugvinden. Je hoeft trouwens niet vlakbij een groot natuurgebied te wonen om insecten te spotten. Ook in onze steden valt er heel wat leuks te zien. Zo zijn er zelfs soorten die vooral in de stad voorkomen, zoals de stadsmaskerbij of het geelbandkrieltje.

Allemaal dus niet meppen, maar appen!

LEES OOK:

Zo maak je de perfecte foto van een insect in je tuin: 5 tips van een natuurfotograaf (+)

KIJK. Kan een libel steken?

Wat doe je als een wesp jou steekt en hoe kan je het voorkomen? “Ben je hier gestoken zoek dan onmiddellijk medische hulp” (+)