Het is tragisch dat er een oorlog in Oekraïne nodig is geweest om het belang van kernenergie te herwaarderen

Meteen na de bekendmaking van de nucleaire deal tussen de federale regering en Engie schoot de beurskoers van de Franse energiegigant omhoog. Critici zagen daar al meteen een bewijs in dat de regering-De Croo zich weer eens een keertje had laten rollen. Engie was er met een koopje van afgekomen, en dat hadden die beleggers natuurlijk meteen in de smiezen, toch?

De waarheid is wellicht wat genuanceerder. De belegger beloont de Engie-onderhandelaars niet zozeer voor het bedrag op de eindfactuur – 15 miljard voor de afvalberging – maar wel voor het feit dat er een eindfactuur is. Dat haalt een grote onzekerheid weg bij het bedrijf, dat hiermee meteen ook een eindpunt ziet verschijnen voor al zijn nucleaire activiteiten: twee Belgische centrales worden nog verlengd en dan is het sluiten, afbreken en bergen geblazen.

Het is een vaak onderschat element in de kernuitstapkwestie: ook Engie zelf wou die exit graag. Omdat het overal in de wereld zijn nucleaire activiteit afgebouwd heeft. En ook omdat het bedrijf het bipolaire Belgische energiebeleid spuugzat is, dat ook wel. Geef ze eens ongelijk.

De zekerheid over een eindstreep mocht dus iets kosten. Over de vraag of 15 miljard veel of weinig is, kun je discussiëren tot je een ons weegt. De eerlijke waarheid is dat het voor buitenstaanders bijna onmogelijk is om dit correct in te schatten. In vergelijking met de bedragen die circuleerden lijkt het een acceptabele som, omdat die 15 miljard na decennia rente een veelvoud oplevert om de reële berging in de toekomst te bekostigen. Voorstanders van kernenergie die nu waarschuwen voor een onbecijferbare extra miljardenfactuur, zoals N-VA doet, moeten wel beseffen dat deze apocalyptiek niet meteen een sterk argument pro nucleair is. Het is, niet toevallig, ook het argument van de antinucleaire milieubeweging.

En daarmee wordt hoe dan ook een streep getrokken onder het kernenergiebeleid zoals we het nu kennen in dit land. Twee reactoren mogen nog verlengingen spelen, gelukkig maar, maar dan is het afgelopen met de huidige centrales. Dat had anders kunnen lopen. Moeten lopen. Natuurlijk draagt de huidige regering, met groenen, een grote verantwoordelijkheid in deze afloop. Evenzeer hebben alle vorige regeringen in deze eeuw, zonder groenen, de kans verkwanseld om de kernuitstap tijdig terug te draaien op een ordentelijke manier. Het is een collectieve bestuurlijke nonchalance die ons nu zuur opbreekt.

Het is tragisch dat er een oorlog in Oekraïne nodig is geweest om het belang van kernenergie als min of meer fossielvrije en min of meer binnenlandse energiebron te herwaarderen. De oorlog en de daaropvolgende energieschok hebben ons nog iets geleerd. Dat ook gas een betwistbare en onzekere basisenergie is, en dat volle inzet op 100 procent hernieuwbare energie een te riskante gok is met onze welvaart.

Laat dit besef een aansporing zijn om met open geest te blijven kijken naar wat kernenergie in een nieuwe, bescheidener vorm alsnog kan betekenen voor een energiepolitiek die voorraadzekerheid koppelt aan onafhankelijkheid en klimaatvriendelijkheid.