“Ze smijten als boze peuters met speelgoed”: Hongarije en Polen kunnen Europees migratieakkoord niet tegenhouden

De Hongaarse premier Viktor Orban en zijn Poolse collega Mateusz Morawiecki wilden niet weten van een gedeelde tekst waarin vooral de nadruk op de samenwerking met derde landen wordt gelegd. Minder dan met de inhoud van die verklaring, hadden ze vooral een probleem met het feit dat ze drie weken geleden buitenspel gezet werden op de Europese ministerraad Binnenlandse Zaken. Daar keurde een gekwalificeerde meerderheid van de lidstaten een felbevochten migratieakkoord goed, waarbij Boedapest en Warschau als enigen tegenstemden.

Ondanks verwoede pogingen van de Italiaanse premier Giorgia Meloni om Orban en Morawiecki aan boord te krijgen, konden zij geen gedeelde tekst steunen. Na een felle discussie die donderdagavond en -nacht urenlang aansleepte en een ultieme poging vrijdagochtend om de twee protagonisten van gedacht te doen veranderen, stemden uiteindelijk 25 van de 27 lidstaten dan maar in met een tekst die formeel niet van hen, maar van voorzitter Charles Michel afkomstig is.

Inhoudelijk brengt die tekst niets nieuws, maar in diplomatieke middens wordt erop gewezen dat de overgrote meerderheid van de EU-landen nu tenminste vooruit kunnen met het akkoord van begin juni. Het zou ongezien zijn mochten de leiders hun eigen ministers teruggefloten hebben, luidt het.

Als het nieuwe asiel- en migratiepact eenmaal goedgekeurd zal zijn, zullen Boedapest en Warschau daar wellicht verzet tegen aantekenen bij het Hof van Justitie, verwacht een bron. “Maar tegen dan zijn we alweer een aantal jaren verder. Intussen kan de karavaan verder trekken", klinkt het. Volgens premier Alexander De Croo moet het standpunt van Polen en Hongarije ook “niet geproblematiseerd worden”. “25 landen zijn mee, het werk gaat verder. De enorme stappen vooruit van de voorbije weken draaien we niet terug.”

De Croo benadrukte dat de migratiedeal een goede zaak is voor landen als Nederland en België die nu een disproportioneel deel van de asielzoekers in Europa opvangen, net als voor de asielzoekers die recht hebben op opvang. De Nederlandse premier Mark Rutte is wel scherper voor de twee Oost-Europese landen dan De Croo. Hij vindt het “raar” en “kinderlijk” dat Polen en Hongarije zich samen verzetten tegen het migratieplan van de EU.

Hij rekent erop wel op dat het chagrijn van de twee landen de uitvoering van de afspraken straks niet hindert. En ze laten het wel uit het hoofd om afspraken over het verminderen van de instroom te dwarsbomen als het erop aankomt, meent hij. “Ze hebben de taart niet tegen de muur gegooid, ze hebben ‘m alleen niet opgegeten. Maar wij konden onze taart gewoon opeten”, vat Rutte samen.