Rimpels en fijne lijntjes? Ze zijn een van de gevolgen van cellulaire veroudering. Dat is een volkomen natuurlijk fenomeen waarbij cellen permanent stoppen met delen, maar in het lichaam blijven zweven, waardoor weefselbeschadiging en veroudering van organen en systemen in het lichaam ontstaan. Naarmate we ouder worden, is ons immuunsysteem minder effectief in het opruimen van deze cellen en neemt hun aantal toe. Een toename van de zogeheten senescente cellen houdt verband met verschillende ziektes, waaronder kanker en de ziekte van Alzheimer maar ook met een verminderde mobiliteit. Gezien de potentieel schadelijke effecten op het lichaam is er vanuit de medische wereld een hoge druk om senolytica te ontwikkelen, verbindingen die senescente cellen opruimen.

Oleanders

Eerdere studies hebben al enkele veelbelovende senolytica geïdentificeerd, maar die bleken giftig voor gezonde cellen. Nu heeft een studie onder leiding van onderzoekers aan de universiteit van Edinburgh in Schotland een baanbrekende AI-methode gebruikt om chemicaliën op te sporen die deze defecte cellen veilig en effectief kunnen elimineren.

Ze ontwikkelden een machine learning-model en trainden het om de belangrijkste kenmerken van chemicaliën met senolytische eigenschappen te herkennen. Bij het screenen van 4.000 stofjes ontdekten de onderzoekers dat drie chemicaliën uit geneeskrachtige planten – ginkgetin, periplocin en oleandrin – in staat zijn om verouderde cellen te verwijderen zonder gezonde cellen te beschadigen. Van de drie bleek oleandrin, afkomstig uit oleanders, het meest effectief. “Deze studie toont aan dat AI ongelooflijk handig kan zijn om ons te helpen nieuwe kandidaat-geneesmiddelen te identificeren, vooral in de vroege stadia van de ontdekking van geneesmiddelen en voor ziekten met een complexe biologie of weinig bekende moleculaire doelen”, zegt Diego Oyarzún, co-auteur van de studie.