Opvallend veel artiesten praten op podium Rock Werchter over mentaal welzijn: "Rolmodellen hebben enorme impact"

Lewis Capaldi op Glastonbury en Disturbed op Graspop Metal Meeting: steeds meer populaire artiesten maken gebruik van grote festivalpodia om het thema mentaal welzijn onder de aandacht te brengen. En dat is een goede evolutie, klinkt het eensgezind bij experts.

Ook op Rock Werchter sneden verschillende artiesten het thema mentaal welzijn aan. Op de eerste dag al bracht de Brusselse artiest Zwangere Guy een emotioneel optreden waarin hij zijn demonen niet uit de weg ging. Tussen de nummers door maakte hij veel tijd en ruimte om het over zijn getroebleerde relatie met zijn ouders te hebben en de mensen te bedanken die belangrijk voor hem zijn. 

Hanne Jacobs van Awel, de luisterlijn voor kinderen en jongeren, juicht toe dat populaire artiesten zich kwetsbaar durven opstellen op grote festivalpodia. "Rolmodellen hebben een enorme impact, zeker als je jong bent. Je bent nog in volle ontwikkeling en als je in die fase kan leren dat kwetsbaarheid een kracht is, is dat een cadeau voor de rest van je leven."

"Op een groot festival oogt een mensenmassa vaak zeer anoniem, maar wanneer rocksterren als Zwangere Guy dergelijke verhalen delen, doorbreken ze net die anonimiteit. Jongeren krijgen daardoor als het ware het gevoel dat ze toestemming krijgen om ook zoiets te voelen. En nog belangrijker: ze krijgen de boodschap dat ze niet alleen zijn met die gevoelens."

Dat laatste aspect is cruciaal, benadrukt Jacobs. "Want, een van de vaakst voorkomende vragen die jongeren stellen aan Awel is: "Ben ik wel normaal?" Hoe vaker mensen naar wie we opkijken op een oprechte manier zo'n verhalen delen, hoe sneller we beseffen: we zijn allemaal normaal. Of beter gezegd: we zijn allemaal niet normaal, want er scheelt bij iedereen wel iets."

Een ander opvallend moment tijdens Rock Werchter was de passage van The Haunted Youth op de Main Stage. Frontman Joachim Liebens betrad het podium plots met een t-shirt waarop stond "Don't kill yourself. I love you." Achteraf vertelde hij bij Michèle Cuvelier van StuBru openhartig over hoe een vriendin uit het leven is gestapt en over hoe hij ook zelf heeft geworsteld met donkere gedachten.

De manier waarop Joachim van The Haunted Youth het thema zelfdoding aanbracht, is de correcte manier, aldus Kirsten Pauwels, adjunct-directeur bij het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie. “Hij brengt een boodschap van herkenning. Hij geeft aan dat mensen er niet alleen voor staan en dat er altijd iemand is die voor hen zal zorgen.” 

Ook Pauwels vindt het positief dat grote artiesten zich kwetsbaar durven opstellen. “We hebben soms het idee dat zij het allemaal goed voor elkaar hebben en het is zeer waardevol dat zij durven aangeven: 'Ik heb het soms ook moeilijk'.”  

“Ik had gelukkig mensen die me op tijd teruggetrokken hebben”, vertelt Joachim tijdens het gesprek met Michèle Cuvelier. Hij beschrijft hoe hij als het ware "verdoofd was" en mensen nodig had om uit die “mentale vibe” te geraken.

Een herkenbare getuigenis, zegt Pauwels. “Mensen die aan zelfmoord denken, komen vaak in een donkere tunnel terecht en hebben het gevoel dat er maar één manier is om daaruit te geraken. Sterker nog: ze denken soms dat het ook voor de omgeving beter zou zijn als ze er niet meer zouden zijn.”  

De rol van de omgeving valt dan ook niet te onderschatten, zegt Pauwels. “Het is belangrijk dat iemand aangeeft: ‘We zijn er voor jou en we laten niet in de steek’.”

Voor mensen die zelf geen groot sociaal vangnet hebben, kan het dan ook van onschatbare waarde zijn dat zo’n boodschap hen op een andere manier bereikt. Bijvoorbeeld vanop het hoofdpodium van een groot muziekfestival als Rock Werchter.