LEES OOK. Gaf minister Zuhal Demir 38 miljoen euro relancegeld cadeau aan Antwerps stadsbestuur? “Dit is vriendjespolitiek”

Het Vlaams Culinair Centrum (VCC) aan het Loodswezen moet een belevingscentrum worden rond de lokale gastronomie, met culinaire standjes, studio’s voor kookprogramma’s en een smaakbar. Het project kadert in Veerkracht, een plan van de Vlaamse regering om de economie na de coronacrisis te herstellen.

Minister Demir vroeg voor de financiering van het Vlaams Culinair Centrum tot drie keer advies van de Inspectie van Financiën, zonder positieve uitkomst. Ministers moeten langs dit controleorgaan voordat ze een dossier laten goedkeuren door de Vlaamse regering. De minister van Financiën kan een negatief advies omzeilen, maar dat is uitzonderlijk.

De Inspectie van Financiën maakt zich telkens de bedenking of het culinaire miljoenenproject wel iets te maken heeft met economisch herstelbeleid. “Dit komt de facto neer op het afwijken van de initiële opzet van de relancemiddelen naar investeringen van projecten binnen de reguliere werking van de overheid”, zo staat er.

Dure optie

Oorspronkelijk was het de bedoeling om jaarlijks 5 miljoen euro te investeren in congresinfrastructuur via publiek-private samenwerkingen, dit voor een periode van twintig jaar. Maar dat werd vervangen door een systeem van directe subsidies door de Vlaamse overheid, en dus meer uitgaven op korte termijn.

“Bij relance komt het erop aan om zo snel mogelijk de uitgaven te doen”, klinkt de uitleg op het kabinet van Demir. “We kregen geen positief advies van de Inspectie van Financiën, omdat we inderdaad afwijken van de oorspronkelijke betaalkalender. Je kan je afvragen of het hele project onder relancebeleid valt, maar dat is een politieke beslissing.”

De locatie van het Loodswezen in Antwerpen bleek wel een dure optie. Demir legde in een eerste voorstel een subsidie van 22 miljoen euro aan de stad Antwerpen op tafel, terwijl het VCC oorspronkelijk op 15 miljoen was begroot. In een tweede voorstel van de minister wordt dan de uiteindelijke subsidie van 38 miljoen euro vooropgesteld.

Een stevig prijskaartje dus, voor het Vlaams Culinair Centrum. Het project kan alleen maar gefinancierd worden door jaarlijks 2 miljoen euro te besparen op Toerisme Vlaanderen, tot in 2032, zo stelt de Inspectie van Financiën. De Vlaamse regering gaat dat bedrag nu vrijmaken door te snoeien in consultancyopdrachten voor het agentschap.

Prestigeproject

Ondanks de alarmsignalen van de administratie, keurde de regering de investeringen eind 2022 toch goed. Volgens Vlaams Parlementslid Björn Rzoska (Groen) gaat het om een puur prestigeproject. “Dit wordt allemaal betaald met relancegeld, maar gaan we met zo’n centrum de Vlaamse economie uit het slop trekken?”

Rzoska vroeg eerder al mailverkeer en interne documenten op over het dossier. Daaruit bleek dat niet Antwerpen, maar Brugge de beste papieren had als locatie voor het VCC. “Vriendjespolitiek”, concludeerde het parlementslid. N-VA, de partij van Demir, zetelt immers in het Antwerpse stadsbestuur, en niet in dat van Brugge.

Wél gunstig advies

De minister wijst erop dat het Loodswezen niet in een eerste analyse was opgenomen, en dat de locaties in Brugge en Antwerpen aan elkaar gewaagd waren. Op 5 juni 2023 had de Inspectie van Financiën “geen opmerkingen” over de uiteindelijke subsidieovereenkomst tussen de stad Antwerpen en de Vlaamse regering. “Gunstig dus”, klinkt het op het kabinet van Demir, al gaat het advies hier over de juridische aspecten van de subsidies.

Van vriendjespolitiek is volgens de minister hoe dan ook geen sprake. “We hebben investeringen in congresinfrastructuur voor de stad Antwerpen van 84 naar 38 miljoen euro teruggeschroefd. Dat is toch geen cadeau?”, laat ze weten via haar woordvoerder. “Eigenlijk zegt Groen dat we niet meer mogen investeren in de steden met een N-VA-burgemeester.”