Dienst Vreemdelingenzaken is niet tussengekomen bij visa aan Iraanse delegatie

De saga van de toekenning van visa aan de Iraanse delegatie heeft de Vivaldi-regering vorige week onder hoogspanning gezet en bracht minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) in nauwe schoentjes. Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor, die zich in het parlement nog niet had uitgesproken over de kwestie, kreeg er dinsdag een reeks vragen over van Khalil Aouasti en Ozlem Ozen (PS) uit de meerderheid en van Barbara Pas (Vlaams Belang), Theo Francken en Darya Safai (N-VA) van de oppositie.

De veelbesproken visa werden op 8 juni verleend aan een 14-koppige Iraanse delegatie onder leiding van de burgemeester van Teheran. Die delegatie was uitgenodigd voor de Urban Summit, een bijeenkomst van burgemeesters van steden die tussen 12 en 15 juni georganiseerd werd in de hoofdstad.

De Dienst Vreemdelingenzaak werd op 15 mei door Buitenlandse Zaken op de hoogte gesteld van het evenement. Er werden berichten gestuurd naar de ambassades in Moskou (er waren ook vertegenwoordigers van Russische steden uitgenodigd) en Teheran met de vraag om het dossier aan DVZ te bezorgen. Het gebeurt wel vaker dat diplomatieke posten zelf visa uitreiken als aan de voorwaarden is voldaan. De Dienst Vreemdelingenzaken is enkel verantwoordelijk voor afwijzingen om op die manier een geharmoniseerd beleid te garanderen.

De dag nadien was er een contact per mail tussen het kabinet van Brussels staatssecretaris Pascal Smet, die het evenement mee organiseerde, en dat van staatssecretaris de Moor. Smet vroeg daarbij om flexibiliteit, wat geweigerd werd omdat elke aanvraag op zijn merites moet beoordeeld worden. De volgende dag stuurde het kabinet de Moor een vraag naar DVZ om de dossiers uit de gevoelige landen zorgvuldig te onderzoeken en elk dossier uit Iran of Rusland aan het kabinet voor te leggen. Het kabinet zou dan de finale beslissing nemen.

De visumaanvraag werd uiteindelijk pas op het laatste moment, op 7 juni, ingediend bij de ambassade in Teheran. Buitenlandse Zaken informeerde de Dienst Vreemdelingenzaken om 15u52 en stuurde een lijst met namen. Er werd contact opgenomen met het kabinet-Smet en er werd een adviesaanvraag over het veiligheidsrisico naar de Staatsveiligheid gestuurd.

“DVZ heeft contact opgenomen met mijn kabinet om uit te leggen welke stappen er zijn ondernomen. Mijn medewerker beslist om contact op te nemen met minister van Buitenlandse Zaken Lahbib. Er werd gevraagd of er iets veranderd is in het standpunt van het kabinet. Dat blijkt niet het geval te zijn”, legt de Moor uit.

Op 8 juni geeft DVZ aan dat het geen dossiers heeft ontvangen en zonder dossiers ook geen oordeel kan vellen. “De bal ligt in het kamp van Buitenlandse Zaken”, aldus de Moor.

Op 9 juni stelt DVZ in het elektronische visumsysteem vast dat de visa zijn afgeleverd door de ambassade. Volgens de Moor heeft de DVZ dus nooit een formeel verzoek gekregen om de visa af te geven of te weigeren. “Buitenlande Zaken heeft de beslissing genomen om ze af te geven”, aldus de Moor, die weigerde om zich uit te spreken over de “hypothetische kwestie” of dat de juiste beslissing was. “Voor mij en mijn diensten bleef dit dossier zonder voorwerp”, aldus nog de Moor.