Een Palestijnse man, afkomstig van de Westelijke Jordaanoever, boorde zijn wagen dinsdag in op een trottoir vlak bij een winkelcentrum in het noorden van de Israëlische stad Tel Aviv. Nadat hij bekomen was van de klap, klauterde hij uit het raam van de auto en ging hij omstaanders met een steekwapen te lijf. De 20-jarige dader wist zeven mensen te verwonden, van wie drie ernstig, alvorens een gewapende voorbijganger hem doodschoot.

Itamar Ben-Gvir, de extreemrechtse minister van Nationale Veiligheid in Israël, prijst “de dappere burger die de terrorist heeft geneutraliseerd”, Hamas bejubelt dan weer dader Abed Elohab Halaila voor zijn “heldendaad”. Volgens de Palestijnse terreurorganisatie was de “heroïsche aanval” een “natuurlijke reactie” op de Israëlische machtsontplooiing in een Palestijns vluchtelingenkamp nabij Jenin, een stad in het noorden van de Westelijke Jordaanoever.

Grootschalige aanval

Het kamp was sinds de nacht van zondag op maandag het decor van een grootschalige Israëlische aanval, de zwaarste op het bezette gebied in twintig jaar. Israël maakte daarbij gebruik van droneaanvallen alvorens meer dan duizend Israëlische soldaten met pantservoertuigen de stad binnenvielen en vuurgevechten uitbraken. Het kamp biedt onderdak aan naar schatting 17.000 Palestijnen, maar is volgens Israël een terroristisch bolwerk van Islamitische Jihad en Hamas. Sinds maandag zijn er in Jenin volgens de Palestijnse autoriteiten al zeker twaalf mensen gestorven. Omdat medische hulpverleners zouden worden tegengehouden, ligt dat werkelijke aantal mogelijk nog hoger. Eén Israëlische soldaat kwam om het leven.

(Lees verder onder de foto)

Ook vanuit Gaza werd gereageerd op de Israëlische operatie. Woensdagochtend vroeg maakte het Israëlische leger bekend dat in het zuiden van Israël het luchtalarm was afgegaan na raketvuur. Vijf raketten werden gelanceerd vanuit de Gazastrook in de richting van Israëlisch grondgebied, maar ze werden allemaal onderschept, aldus de Israel Defence Forces (IDF). Nog volgens het IDF zijn er sirenes afgegaan in de stad Sderot, in het zuiden van Israël, en waren er in het kustgebied verschillende explosies te horen. Momenteel heeft Palestina de verantwoordelijkheid voor de afgevuurde raketten nog niet opgeëist.

Als reactie op de afgevuurde raketten heeft Israël op zijn beurt aanvallen uitgevoerd in de Gazastrook, meldt het Israëlische leger. “Deze aanvallen raakten een militaire site van Hamas in het noorden van de Gazastrook, maar veroorzaakten geen gewonden”, klinkt het bij een Palestijnse veiligheidsbron.

De aanvallen vanuit en op Gaza kwamen enkele uren nadat Israël was begonnen met het afbouwen van de meerdaagse militaire operatie in Jenin.

Onder druk

Een legerwoordvoerder vertelde aan het Franse persbureau AFP dat Israëlische troepen dinsdagavond gestart zijn met zich terug te trekken uit Jenin. De Israëlische televisie toonde beelden van militaire voertuigen die het gebied verlieten en Israëlisch grondgebied binnenreden.

“We zijn de missie aan het afronden, maar onze breedvoerige actie in Jenin is geen eenmalig iets”, zei premier Benjamin Netanyahu. Kort voor de jaarwisseling is in Israël een extreemrechtse regering onder leiding van Netanyahu aan de macht gekomen. De escalatie van geweld in het noorden van de Westelijke Jordaanoever was al aan de gang onder de vorige regering, maar nu lijkt de premier een versnelling hoger te schakelen.

“Netanyahu staat onder druk van de extreemste elementen in zijn regering. De aanval op Jenin en het gebruik van bruut geweld dienen als signaal om hen tevreden te stellen”, zegt Katelijne Suetens, beleidsmedewerker Israël-Palestina voor Broederlijk Delen. “Israël voert die aanvallen uit onder het mom van de veiligheid: het land zou zijn burgers willen beschermen. Maar dat is onzin: we zien alleen maar méér geweld.”

Het geweld van deze week is weinig verrassend voor Suetens. “De signalen zijn al maandenlang erg verontrustend, vandaag moeten de VN opnieuw humanitaire acties op poten zetten voor vluchtelingen die voor de tweede keer ontheemd worden. De angst voor een nieuwe Nakba (de vlucht en verdrijving van honderdduizenden Arabieren na de stichting van de staat Israël in 1948, red.) is in Palestina erg aanwezig. Zolang de internationale gemeenschap zich niet kritischer opstelt tegenover Israël, is er weinig hoop voor de Palestijnen op beterschap.”