Asielzoekers die het aandurven hun smokkelaars aan te klagen, het gebeurt bijna nooit. Maar de Iraniërs, die nu in Duitsland asiel hebben aangevraagd, waren gisteren in persoon aanwezig op de rechtbank. Ze voelen zich ­opgelicht door de Roemeense mensensmokkelaar.

De vier mannen en een vrouw kwamen begin 2016 aan in Zeebrugge. Ze waren Iran ontvlucht om politieke redenen en hadden al handenvol geld betaald aan smokkelaars. In Zeebrugge sprak de Roemeense trucker Alin A. hen aan. Hij zou hen wel tot in Engeland loodsen. Ze betaalden hem elk 1.400 euro.

Zes maanden aan het lijntje gehouden

Goed zes maanden hield de trucker hen aan het lijntje. Het grootste deel van de tijd sliepen ze in openlucht, soms in de zogenaamde vluchtelingenkerk in Zeebrugge. Op 29 juni stak de Roemeen hen dan toch in een trailer. Eindelijk konden ze naar Engeland.

Maar daar raakten ze niet. De Belgische scheepvaart­politie controleerde de trailer en de Iraniërs werden ­gesnapt. Einde van de tocht, plus een bevel om het land te verlaten vanwege de Dienst Vreemdelingenzaken.

De vijf hadden wel opnames gemaakt van telefoongesprekken met de mensensmokkelaar. Die maakten ze over aan de politie, waardoor de man geïdentificeerd kon worden. Het parket eist dertig maanden cel en 18.000 euro boete. De ­beklaagde gaf verstek, zit wellicht in Roemenië en zal straks, indien veroordeeld, internationaal geseind worden.

Morele en materiële schadevergoeding

De vluchtelingen, die door het parket beschouwd worden als slachtoffers, hebben ook hun eisen. Ze vragen elk 5.000 euro morele en 1.400 euro materiële schadevergoeding, de prijs van de overtocht. “Het is ons niet te doen om het geld. We zijn hier omdat we een zware straf willen voor die man. Hij mag geen andere slachtoffers ­maken.”

“De smokkelaar was in het begin bijzonder vriendelijk, waardoor we hem vertrouwden”, zegt een van hen, die journalist is. “Pas nadat we hem betaald hadden, merkten we dat hij niet zuiver op de graat was. Maar we konden geen kant meer uit. Ik ben woedend en wou hem hier vandaag zien. Dat hij zomaar zijn kat kan sturen, begrijp ik niet. Jullie gerecht is te soft voor dergelijke figuren.”

Net als niet uitgevoerde moord

Of ze genoegdoening gaan krijgen, is maar de vraag. “Dat geld voor de overtocht is ­eigenlijk een beloning voor een zogenaamde wederrechtelijke of illegale overeenkomst en dus niet opeisbaar”, zegt Joachim Meese, professor strafrecht. “Net zoals je ook je betaalde geld voor een huurmoord niet voor de rechter kan terugeisen als de ­aangezochte uiteindelijk ­terugdeinst.”

“Misschien maken de vluchtelingen wel een kans voor wat betreft de morele schadevergoeding. Tenminste als ze kunnen aantonen dat ze slecht zijn ­behandeld. Al zijn dergelijke morele vergoedingen meestal aan de lage kant.” Uitspraak op 3 mei.