Nog nooit was juni wereldwijd zo warm als dit jaar

De aarde warmt op en dat gebeurt razendsnel. Dat blijkt wederom uit een rapport van Copernicus. We maken uitzonderlijke temperaturen mee en het ene na het andere record wordt verbroken. Bij ons was het in juni puffen en zweten tijdens de eerste hittegolf van dit jaar, maar ook op andere plekken in het noordwesten van Europa werden afgelopen maand recordtemperaturen gemeten. Het water op onze planeet – dat zo’n 71 procent van de aarde bedekt – lijdt eveneens onder de klimaatopwarming. De temperaturen van het zeeoppervlak stijgen, met name in het noorden van de Atlantische Oceaan.

Het was niet alleen in onze streek een hete junimaand. Ook in delen van Canada, de VS, Mexico, Azië en Oost-Australië was het aanzienlijk warmer dan normaal. Canada werd geteisterd door hevige bosbranden. Twee keer de oppervlakte van België ging in vlammen op. Het is voor het Noord-Amerikaanse land nu al het ergste brandseizoen ooit. In het westen van Australië, het westen van de Verenigde Staten en het westen van Rusland was het dan weer koeler dan normaal.

In het grootste deel van Zuid-Europa, het westen van IJsland en het noordwesten van Rusland was het in juni natter dan gemiddeld. In Turkije, Kosovo en Roemenië zorgde de zware neerslag voor overstromingen. Over een grote zone van west naar oost over Midden- en Oost-Europa, Scandinavië en de Zwarte Zee was het dan weer droger dan gemiddeld. In Ukkel viel gedurende 32 dagen geen meetbare neerslag. Op andere plekken in ons land was het zelfs 36 dagen droog. Dat maakte het de op één na langste droogteperiode ooit in België. Het vorige record dateert uit de lente van 2007. Toen viel er tussen 31 maart en 5 mei geen druppel (36 dagen).

KIJK. Rook van de Canadese bosbranden zorgde voor een apocalyptische oranje gloed boven New York

Ook de oceanen warmen op. Zo was de temperatuur van het zeeoppervlak nog nooit zo hoog in de maand mei als dit jaar. Die trend bleek zich voort te zetten, want ook vorige maand was de temperatuur van het zeeoppervlak nog nooit zo hoog in juni als in 2023. Vooral in het noorden van de Atlantische Oceaan werden grote afwijkingen gemeten. Copernicus spreekt over “extreme mariene hittegolven rond Ierland, het Verenigd Koninkrijk en de Baltische Zee”. Weerfenomeen El Niño zorgt er volgens de klimaatdienst voor dat het oppervlaktewater in het oosten van de Stille Oceaan, rond de evenaar, warmer is. Daardoor zijn er over heel de wereld opmerkelijke weersveranderingen.

KIJK. In 2 minuten uitgelegd: wat is El Niño?

Zoals al langer geweten, leidt de opwarming van de aarde ook tot het smelten van de ijskappen. De oppervlakte van het zee-ijs op Antarctica was nog nooit zo klein als in juni 2023. Het lag zo’n 17 procent onder het gemiddelde, waarmee het vorige junirecord ruimschoots werd gebroken. Gedurende de hele maand bleef de dagelijkse omvang van het zee-ijs op de Zuidpool op ongekend lage niveaus voor de tijd van het jaar.

De omvang van het zee-ijs in het noordpoolgebied lag iets onder het gemiddelde, maar ruim boven de juniwaarden van de afgelopen acht jaar.