Lijst Dedecker staat voor comeback: Jean-Marie Dedecker is klaar om zijn rekening met Open Vld te vereffenen

Op zijn 71ste heeft Jean-Marie Dedecker nog een laatste politieke kunststukje in gedachten. De burgemeester van Middelkerke voert al enkele maanden gesprekken om in 2024 met Lijst Dedecker (LDD) deel te nemen aan de Vlaamse en federale verkiezingen. Officieel wil niemand commentaar kwijt, maar in de omgeving van Dedecker worden de plannen wel bevestigd. Na de zomer wordt LDD normaliter officieel geherlanceerd.

Dedecker zelf houdt de boot af. “Ik ga daar niks over zeggen”, reageert hij kort aan de telefoon. Maar heeft hij er al over nagedacht? “U zou eens moeten weten waar ik allemaal over nadenk.” Open Vld onder de kiesdrempel schoppen, misschien? Dedecker lacht: “Dat zou één van de drijfveren kunnen zijn.”

Ook Peter Reekmans, één van de voormalige boegbeelden van LDD, houdt de lippen stijf op elkaar. Maar op zijn Facebookpagina hint Reekmans al langer op een terugkeer van de partij. Dat is geen toeval, zegt een bron. De gesprekken over een nationale doorstart van LDD zitten in een vergevorderde fase. Een handvol burgemeesters zou al hun steun toegezegd hebben om onder de Dedecker-vlag te varen in 2024. Al is het nog afwachten of zij echt de sprong wagen eens het zover is.

Ook Dimitri Dedecker - zoon van - zou bij het project betrokken zijn. Hij maakte eerder al bekend dat hij de gemeentepolitiek in gaat: in 2024 doet hij in zijn thuisstad Nieuwpoort mee aan de lokale verkiezingen. In een interview met Krant Van West-Vlaanderen zei Dedecker junior dat het tijd is om LDD nieuw leven in te blazen. “Zeker in onze provincie. We zouden Open Vld helemaal opeten. Mijn vader is in staat om hen onder de kiesdrempel te duwen.”

Dedecker werd in 2019 verkozen in de Kamer. Officieel is hij onafhankelijk, maar Dedecker haalde wel zijn zetel van op een N-VA-lijst. Voor de partij van Bart De Wever was Dedecker een dankbare stemmentrekker, bij gebrek aan echte kopstukken in West-Vlaanderen.

Aan zijn entourage liet Dedecker destijds verstaan dat dit zijn laatste termijn in het parlement zou worden. Het was niet eens zijn plan om de rit uit te zitten. De bedoeling was dat zijn poulain Joren Vermeersch hem in de loop van de legislatuur zou opvolgen. Maar Dedecker bleef zitten. “Iedere week die aandacht in de Kamer, dat is te verleidelijk voor Jean-Marie”, zegt een insider.

Opvallend: Ignace Vandewalle, de parlementair medewerker van Dedecker, leidt in West-Vlaanderen het verzet tegen de hoogspanningslijn Ventilus. Die zou in de plannen van Vlaams minister-president Jan Jambon en Vlaams minister Zuhal Demir (beiden N-VA) grotendeels bovengronds komen. Vandewalle is het gezicht van Involte, een groep van een tiental bedrijven die zich tegen dat bovengronds traject verzetten.

Make-upkamer

Binnen N-VA wil men weinig kwijt over een eventuele heropleving van LDD. “We zullen wel zien”, luidt het laconiek. Als onafhankelijke lijstduwer was Dedecker bij de federale verkiezingen in 2019 goed voor meer dan 40.000 voorkeurstemmen. Met die score moest hij alleen toenmalig sp.a-voorzitter John Crombez, cd&v-kopman Hendrik Bogaert en N-VA-lijsttrekker Sander Loones laten voorgaan. Hij bleef onder meer Vincent Van Quickenborne (Open Vld) nipt voor.

Met oerdegelijk oppositiewerk heeft Loones intussen zijn eigen naamsbekendheid vergroot. Toch lijkt niet iedereen binnen N-VA er gerust op. Zonder Dedecker valt een stemmenkanon weg. Meer zelfs: dan komt hij N-VA op rechts extra concurrentie aandoen in een provincie waar ook Vlaams Belang in opmars is.

Niet alleen N-VA moet zich zorgen maken: ook Open Vld zal de komst van een nieuwe rivaal op rechts met argusogen in de gaten houden. De liberalen scoren slechter dan ooit in de peilingen en het vertrek van voorzitter Egbert Lachaert heeft de partij in een diepe vertrouwenscrisis gestort. Open Vld worstelt openlijk met de keuze tussen het lichtblauw van Vivaldi en het donkerblauw van haar traditionele achterban.

Het is net daar dat Dedecker een gat in de electorale markt ziet. En de kans om een openstaande rekening met de liberalen te vereffenen.

Het is intussen al zestien jaar geleden dat Dedecker LDD boven de doopvont hield. Dat gebeurde destijds na een heus Wetstraat-drama. Gewezen judocoach en donkerblauwe scherpslijper Dedecker werd eerst de deur gewezen bij Open Vld. Na een opeenvolging van relletjes verweet toenmalig voorzitter Bart Somers hem een “onverbeterlijke ruziemaker en nestbevuiler” te zijn.

Vervolgens vond Dedecker politiek onderdak bij de partij van Bart De Wever. Of daar leek het toch op. CD&V, op dat moment kartelpartner van N-VA, stelde haar veto: met Dedecker erbij kon er geen sprake meer zijn van een kartel. Het leverde het legendarische beeld op van De Wever en Dedecker die elkaar in de make-upkamer van de VRT tegen het lijf lopen. Dedecker weigerde De Wever de hand te schudden.

De West-Vlaming veroverde dan maar op eigen krachten de Wetstraat. Bij de federale verkiezingen van 2007 haalde de partij in één klap 6,5 procent en 5 Kamerzetels. In aanloop naar de verkiezingen van 2009 peilde LDD zelfs op meer dan 16 procent, al bleef de partij uiteindelijk steken op 7,6 procent.

Daarna werd het verval ingezet. Een reeks interne strubbelingen leidde tot een leegloop van de partij. In 2014 verdween Lijst Dedecker helemaal uit het parlement. Enkel lokaal bleef de merknaam op een handvol plaatsen overeind.