Duitser vrijgesproken van moord na meer dan 13 jaar onschuldig in de cel: "Jaren van mijn leven gewoon weg"

In oktober 2008 werd Lieselotte Kortüm (87) dood teruggevonden in haar appartement in Rottach-Egern, een luxueus kuuroord in de Duitse deelstaat Beieren. Het overlijden werd als verdacht bestempeld. De toenmalige speurders lieten hun oog vallen op Manfred Genditzki, de conciërge van het gebouw. Ze vermoedden dat hij de vrouw op haar hoofd geslagen had na een ruzie en haar vervolgens in het bad had verdronken.

Genditzki hield van in het begin zijn onschuld in de zogenoemde "badkuipmoord" staande. Eind november 2009 begon zijn proces voor het gerechtshof in München. Dat eindigde in mei 2010 met een veroordeling voor moord, Genditzki kreeg levenslang. Hij ging in beroep, en dat leidde tot een nieuw proces in november 2011. Maar dat leverde niet het verhoopte resultaat op: Genditzki's veroordeling werd in januari 2012 bevestigd.  

De man bleef jarenlang strijd leveren om de zaak opnieuw te laten heropenen. Dat lukte uiteindelijk in augustus 2022. Vooral omdat er intussen steeds meer getwijfeld werd of er überhaupt wel sprake was van moord. Volgens verschillende experts kon Genditzki niet verantwoordelijk gehouden worden voor de dood van de vrouw.  

In april van dit jaar startte het derde proces in de zaak rond de vermeende badkuipmoord. Dit keer eiste niet alleen de verdediging, maar ook het Openbaar Ministerie de vrijspraak. Tijdens de zittingen kwamen meerdere experts aan het woord. Zo werd uitleg gegeven bij een nieuwe thermische analyse waarbij onder meer rekening werd gehouden met de temperatuur van het water. Die wees op een ander uur van overlijden dan in de eerste processen, wat Genditzki vrijpleitte.

Daarnaast werd ook een nieuwe computersimulatie toegelicht, die erop wijst dat het overlijden van Lieselotte Kortüm wel eens het gevolg van een ongeluk kan zijn, en dus niet van moord. "Dat is niet alleen mogelijk, dat is ook waarschijnlijk", was de boodschap van de experts. Vermoedelijk is de vrouw in haar badkuip gevallen toen ze een voetbad nam of wasgoed ophing, raakte ze daardoor bewusteloos en is ze verdronken.

De rechter is hun redenering gevolgd. Gisteren sprak rechter Elisabeth Ehrl de verlossende woorden uit: "Op feitelijke gronden vrijgesproken wegens bewezen onschuld. (...) Nu is het moment er. Nu hebt u het juridische oordeel gehoord waar u al bijna 14 jaar op wacht", sprak ze tot Genditzki.

Volgens rechter Ehrl lijkt het erop dat in de vorige procedures "sommige dingen heel eenzijdig behandeld lijken te zijn, ten nadele van meneer Genditzki. (...) "Het lijkt erop dat controlemechanismen hier niet gewerkt hebben."

De rechter, die zelf geëmotioneerd werd, bood haar verontschuldigingen aan. "Het spijt ons oprecht heel erg dat u uit uw normale leven bent weggerukt. Dat u niet in staat bent geweest uw kinderen te zien opgroeien. Dat u niet naar de begrafenis van uw eigen moeder bent kunnen gaan."

Manfred Genditzki werd al in augustus vorig jaar, toen duidelijk werd dat er een nieuw proces kwam op basis van de nieuwe bevindingen, vrijgelaten. Zijn laatste boodschap aan het hof eerder deze week was sereen en duidelijk. "Ik wil nogmaals zeggen dat ik onschuldig ben. Dat is alles."

De intussen 63-jarige man hoorde zijn vrijspraak in alle rust en kalmte aan. Bij het publiek in de rechtszaal was wel gesnik te horen. Buiten aan de rechtszaal werd Genditzki opgewacht door familie en mensen die hem al jarenlang steunen. "Ik heb geen reden om te vieren", zei hij aan de pers. "Veertien jaren van mijn leven zijn gewoon weg."

De rechter oordeelde dat de staat Genditzki moet compenseren voor de onterechte jaren gevangenis. Wie in Duitsland onschuldig in de cel zit, heeft recht op 75 euro compensatie per dag. In het geval van Genditzki kan dat oplopen tot 368.400 euro. Hij kan ook compensatie aanvragen voor het verlies aan inkomsten die hij al die jaren niet heeft gehad.