‘De Russische linies zouden erg broos kunnen zijn’, besluit denktank ISW na boodschap van ontslagen generaal Popov

Al meer dan een maand probeert Oekraïne met voorlopig nog beperkte middelen doorheen de Russische verdedigingslinie in Zaporizja te breken. Voorlopig houden de Russische troepen er nog stand, maar dat lijkt met bijzonder zware verliezen gepaard te gaan, blijkt nu ook uit de beschrijvingen van majoor-generaal Ivan Popov. Hij is de commandant van het 58ste Gecombineerde Leger en in die rol verantwoordelijk voor de grondtroepen die actief zijn in het westen van de Oekraïense provincie Zaporizja, die deels onder controle van Rusland staat.

Volgens de 43-jarige Popov is hij echter ontslagen nadat hij bij zijn oversten had geklaagd over het gebrek aan wapens, munitie en reservetroepen die zijn manschappen konden aflossen. Popov bracht via het Russische parlementslid Andrej Goeroeljov een audioboodschap naar buiten. Goeroeljov is zelf een voormalige generaal die regelmatig als commentator op de Russische staatstelevisie verschijnt. Het Russische ministerie van Defensie heeft nog niet op de boodschap en de berichten gereageerd.

‘Of ik was een lafaard, of ik zei het zoals het is’

“Het was een moeilijke situatie met mijn oversten, waarbij ik ofwel mijn mond hield als een lafaard, ofwel de dingen zei zoals ze zijn”, zegt Popov in de audioboodschap. Kennelijk koos hij dus voor de laatste optie, waarbij hij de Russische legerleiding openlijk ter discussie stelde. “Ik had omwille van jullie en omwille van mijn gesneuvelde makkers het recht niet om te liegen, dus heb ik alle problemen die er zijn open en bloot op tafel gelegd.”

Volgens een bron binnen de Russische veiligheidsdiensten lichtte Popov zelfs de stafchef van het Russische leger en de bevelvoerende commandant van de Russische troepen in Oekraïne, Valeri Gerasimov, in.

Volgens Popov sneuvelen de Russische verdedigende troepen in de regio bij bosjes door het Oekraïense artillerievuur, zonder dat de Russen voldoende middelen hebben om voor tegenvuur te zorgen. Ook zijn er onvoldoende verkenningsmogelijkheden om op zoek te gaan naar de Oekraïense posities. Doordat er niet genoeg reservetroepen zijn, moeten de Russische soldaten bovendien voortdurend in de loopgraven blijven zonder dat ze afgewisseld worden. Popov heeft het over “de grootste tragedie in de moderne oorlogsvoering”.

‘Ons leger wordt onthoofd’

“Maar de hogere cheffen vonden blijkbaar dat ik een gevaar vormde door dat te zeggen en verzonnen in slechts één dag een bevel van de minister van Defensie om zich van mij te ontdoen”, aldus nog Popov in de audioboodschap. Hij zou door Gerasimov beschuldigd zijn van alarmisme en chantage van de legerleiding. Toen Popov dreigde om naar president Poetin zelf te stappen, zou hij door Gerasimov naar de voorste posities aan het front zijn gestuurd.

Volgens de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War ondersteunt de boodschap en het ontslag van Popov “onze vorige rapporten dat de Russische troepen in de regio met een gebrek aan operationele reserves kampen”. “Daardoor kunnen ze geen troepen kunnen roteren die het Oekraïense tegenoffensief moeten tegenhouden en waardoor de Russische linies wel eens erg broos kunnen zijn.”

“Hoewel het Oekraïense leger niet door onze linies aan het front is kunnen breken, zijn we door onze oversten in de rug gestoken, waarbij ze het leger op het moeilijkste en meest intense moment venijnig onthoofden”, besluit Popov zijn audioboodschap. Waar de generaal zich op dit moment bevindt, is niet bekend. In de zomer van 2022 was hij verantwoordelijk voor de Russische troepen in Charkiv, die zich in september overhaast uit die regio moesten terugtrekken bij het Oekraïense tegenoffensief. Ondanks die nederlaag werd Popov nog bevorderd tot majoor-generaal.

Luitenant-generaal gedood

Het ontslag van Popov komt er net nadat Goeroeljov gisteren ook al de dood van luitenant-generaal Oleg Tsokov bevestigde. Eerder meldden de Oekraïense autoriteiten en pro-Russische militaire bloggers dat Tsokov was gedood bij een Oekraïense raketaanval op een hotel in de bezette stad Berdjansk, waar het hoofdkwartier van het 58ste Leger onder leiding van Popov zich bevindt.

In een talkshow op de Russische staatstelevisie werd Goeroeljov gevraagd naar Tsokovs lot. “Helaas is hij op heldhaftige wijze overleden. Deze man verdient enorm respect”, antwoordde Goeroeljov. Het is opvallend dat Goeroeljov zich uitspreekt over de dood van de generaal: de Russische autoriteiten doen over het algemeen geen uitspraken over de dood van hooggeplaatste militairen. Ook over Tsokov zwijgt het ministerie van Defensie in alle toonaarden.

En passant bevestigde Goeroeljov bij zijn televisieoptreden het gerucht dat Tsokov vorig jaar zwaargewond raakte. Dat beweerden Oekraïense bronnen, maar werd aan Russische zijde nooit erkend. “Hij kon ternauwernood gered worden en zou vanwege zijn gezondheid niet meer naar het front mogen”, vertelde Goeroeljov. “Maar toch ging hij weer vechten.”

Eenmaal terug in Oekraïne werd Tsokov gepromoveerd tot plaatsvervangend commandant van het zuidelijke militaire district. In die functie was hij dinsdag in Berdjansk, waar hij vermoedelijk gedood werd door een Britse Storm Shadow-raket van het Oekraïense leger.