Amerikaans klimaatgezant John Kerry en de Chinese premier Li Qiang

Amerikaanse klimaatgezant John Kerry in China: "Geschillen oplossen om opwarming aarde tegen te gaan" 

De opwarming van de aarde is een "bedreiging voor de mensheid" en vereist "een nieuwe definitie van samenwerking" tussen China en de Verenigde Staten. Dat heeft de Amerikaanse klimaatgezant John Kerry gezegd tijdens een werkbezoek in Peking. Na een jaar van stilte hervatten China en de Verenigde Staten deze week hun klimaatdialoog. De gesprekken werden vorige zomer afgebroken door China na een politieke rel over Taiwan. Samen zijn de twee grootmachten verantwoordelijk voor bijna de helft van de wereldwijde CO2-uitstoot. Maar is hun relatie stabiel genoeg om ook echt resultaat te boeken?

1. Waarover hebben ze het?

China en de Verenigde Staten zijn samen goed voor zowat 40 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. In 2015 ratificeerden toenmalig president Obama en zijn Chinese ambtsgenoot Xi voor de ogen van de wereld als eersten het klimaatakkoord van Parijs. China is sindsdien de grootste investeerder in hernieuwbare energie geworden, maar blijft ook de grootste verbruiker van steenkool ter wereld. De Amerikaanse regering investeert 330 miljard dollar in schone energie, maar keurde recent ook grote gas- en olieontginningen goed in Alaska. 

Op tafel liggen een aantal concrete actiepunten zoals:

  • het terugdringen van de uitstoot van methaan, een krachtig broeikasgas
  • het tegengaan van ontbossing
  • de hulp aan armere landen in de strijd tegen de klimaatopwarming.

Maar er zijn ook heikelere thema's:

  • de VS willen China aanporren om het gebruik van steenkool sneller terug te dringen
  • China wil dan weer dat de Amerika de heffingen schrapt op de invoer van Chinese zonnepanelen en batterijonderdelen voor elektrische wagens.  

2. Hoe hard voelen ze gevolgen van klimaatopwarming?

Zowel China als de Verenigde Staten beleven een bloedhete zomer. In China noteerde een buitenwijk van Turpan in het uiterste noordwesten gisteren een recordtemperatuur van 52,2 graden. Sinds juni kreunt een groot deel van het land onder temperaturen tussen 35 en 40 graden. In het zuidwesten beschadigden overstromingen een deel van de graanoogst. Vorige zomer kende China de langste droogteperiode in 60 jaar, waardoor 6 miljoen hectaren oogst verloren gingen. 

In het westen van de Verenigde Staten veroorzaakt een zogenoemde "hittekoepel" constant extreme temperaturen. In Californië steeg het kwik op sommige plaatsen tot 53 graden. Diezelfde hittekoepel veroorzaakt in het noordoosten van het land extreme regenval en overstromingen waarbij al verschillende mensen omkwamen en heel wat schade werd veroorzaakt.

Kinderen zoeken verkoeling in een fontein in Californië
Copyright 2023 The Associated Press. All rights reserved.

3. Kunnen ze hun geschillen aan de kant zetten in het belang van het klimaat?

Beide landen hebben bij het begin van het bezoek aangegeven dat ze bereid zijn om de strijdbijl te begraven in het kader van de strijd tegen de klimaatopwarming. "Onze hoop is dat dit het begin kan zijn van een nieuwe definitie van samenwerking en dat dit de kans biedt om geschillen op te lossen." Dat zei de Amerikaanse klimaatgezant John Kerry tijdens een ontmoeting met de Chinese topdiplomaat Wang Yi. Die noemde Kerry op zijn beurt "een oude vriend" en zei dat ze hadden "samengewerkt om een reeks problemen tussen beide partijen op te lossen". 

John Kerry en de Chinese topdiplomaat Wang Yi

De klimaatdialoog tussen China en de VS werd vorige zomer abrupt afgebroken na het omstreden bezoek van voormalig Amerikaans parlementsvoorzitter Nancy Pelosi aan Taiwan. Maar zowel de VS als China lijken het eens te zijn dat ze opnieuw met elkaar moeten praten om een escalatie te voorkomen. De afgelopen weken gingen minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken en minister van Financiën Janet Yellen al langs in Peking.  

Van alle mogelijke gespreksonderwerpen is de strijd tegen de klimaatopwarming zowat het meest "veilige" thema. Op de klimaattop van Glasgow in 2021 stelden de twee klimaatgezanten, John Kerry en Xie Zhenhua, een gemeenschappelijk plan voor om de opwarming van de aarde aan te pakken. Kerry en Xie zijn "klimaatveteranen" die het goed met elkaar kunnen vinden. Bij het begin van de top in Peking zei Xie dat het de 53e keer is dat ze elkaar ontmoeten.

Klimaatgezanten Xie Zhenhua en John Kerry geven elkaar een vuistje op de klimaattop in Egypte in 2022
Copyright 2022 The Associated Press. All rights reserved

4. Welke resultaten kunnen er uit de bus komen?

Tijdens een ontmoeting met de Chinese premier Li Qiang hamerde Kerry op het belang van de klimaatgesprekken tussen China en de VS. "De opwarming van de aarde is een bedreiging voor de mensheid", klonk het. Kerry had ook een 12 uur durend onderhoud met zijn Chinese ambtgenoot Xie Zhenhua om concreet te bekijken hoe de VS en China die bedreiging willen aanpakken, maar wilde na die ontmoeting nog niet uitweiden over de inhoud van dat gesprek. Vandaag worden de gesprekken verdergezet.

BEKIJK - "China en de VS zijn de machtigste economieën ter wereld maar wel met de hoogste uitstoot van broeikasgassen":

Videospeler inladen...

Of er na de drie dagen in Peking meteen veel nieuwe doelstellingen en beloftes zullen worden bekendgemaakt, is onwaarschijnlijk. Maar, zo zei Kerry bij de aanvang van de gesprekken, "het is absoluut noodzakelijk dat China en de Verenigde Staten vooruitgang boeken in de aanloop naar de volgende klimaattop in Dubai, eind dit jaar".

De best mogelijke uitkomst is wellicht dat de twee grootmachten afspreken om opnieuw op regelmatige basis met elkaar te praten. Want over een ding zijn zowat alle klimaatexperts het eens: de wereld kan een klimaatcatastrofe alleen maar vermijden als zowel China als de VS hun schouders zetten onder mogelijke oplossingen.

Bezoekers in Peking beschermen zich tegen de hitte.

Meest gelezen