Demir (N-VA) scherpt zelf stikstofmaatregelen aan na uitblijven akkoord met CD&V - Open Vld: “Zo raken we er echt niet”

Nadat CD&V weigerde het ontwerp van stikstofdecreet goed te keuren, waarschuwde N-VA en Open Vld voor een totale vergunningenstop. Maar Jambon benadrukte dat de regering het stikstofakkoord van maart “hoe dan ook” verder uitvoert. Aan Demir was gevraagd om “het nodige te doen om het vacuüm te vullen dat ontstaan is door de niet-goedkeuring van het ontwerp, in het belang van de rechtszekerheid van landbouwers en ondernemers”.

Om dat vacuüm te vullen heeft Demir twee ministeriële instructies afgekondigd. In de instructies aan alle vergunningverlenende overheden voert ze onder meer een onvergunbaarheidsdrempel van 0,025 procent in voor nieuwe aanvragen uit de veeteelt. Verlengingen van vergunningen zonder uitstootverminderingen worden niet langer mogelijk.

De Vlaamse overheid zal ook in beroep gaan tegen elke vergunning die ook maar enigszins strijdig is met de instructie. Tenslotte draagt Demir via een instructie de afbouw van de varkensstapel met dertig procent tegen 2030 op als “een beleidsmatig gewenste ontwikkeling”. Die doelstelling was eerder al vastgelegd in het stikstofakkoord.

Volgens Demir werden er vorige week “koppelingen gemaakt die niet afgesproken waren”. “CD&V heeft geen toestemming van de Boerenbond om zijn woord te houden”, zei de minister. Er verder over praten heeft volgens haar geen zin meer. “De citroen is uitgeperst”, klonk het maandag. Maar ruzie in de regering is er wat haar betreft niet. “Er is duidelijkheid”.

De minister benadrukte verder dat ze dit doet om “het risico op een vergunningenstop te vermijden en het vacuüm zo goed als mogelijk te dichten”. “Het is niet mijn voorkeursscenario”, aldus Demir. “Ik doe dit niet om iemand een hak te zetten, maar wegens gebrek aan een alternatief.”

Demir kan wel niet beloven of hiermee een vergunningenstop definitief van de baan is. “Het zwaard van Damocles blijft boven Vlaanderen hangen zolang er geen sluitend juridisch robuust decreet is. Maar, deze maatregelen zorgen er voor dat het zwaard wat steviger hangt.”

Ook in ‘De Ochtend’ op Radio 1 benadrukte Demir vanmorgen dat er nooit een afspraak is geweest om de eerste goedkeuring te koppelen aan de start van de milieueffectenrapportage (MER). “Ik ben altijd bereid te overleggen, maar dan wel om tot een resultaat te komen. Vorige vrijdag zijn de afspraken echter niet nagekomen. Échte afspraken, niet verzonnen afspraken”, klonk het scherp richting Brouns. Dat ze nu met een eigen besluit komt, is om bewarende maatregelen te nemen en de chaos van een vergunningstop te voorkomen, herhaalde Demir.

Volgens haar collega van Landbouw Jo Brouns (CD&V) creëert Demir rechtsonzekerheid met haar twee ministeriële instructies, omdat ze inbreekt in bestaande vergunningen. “Dat is het omgekeerde van wat we willen”, zegt hij. Tegelijkertijd vindt de minister het belangrijk om het hoofd koel te houden “in functie van de landbouw”, en de afspraken van maart uit te voeren. “We moeten gezamenlijk oversteken”, zei hij vanavond in een interview aan de VRT.

Vlaams minister van Samenleven Bart Somers (Open Vld) roept iedereen op om terug “aan tafel te gaan in plaats van in de loopgraven te kruipen”. “Brouns laat akkoord van maart los, Demir trekt keihard aan de handrem. Zo geraken we er echt niet”, reageert hij op Twitter. “We moeten terug aan tafel, niet in de loopgraven. Als het van ons afhangt morgen al.”

Gwendolyn Rutten, Vlaams volksvertegenwoordiger en partijgenoot van Somers, reageert scherper. “Politieke poker met onze voedselvoorziening als inzet”, twittert Rutten. “Ik word boos van schouwspel dat Demir en Brouns opvoeren”, reageert Willem-Frederik Schiltz, fractieleider van Open Vld in het Vlaams Parlement. “Er wordt vertraagd, gedreigd en met een eenzijdige “instructie” de boel op scherp gezet.” Schlitz roept op tot “minder spektakelpolitiek en meer samenwerking die tot resultaten leidt”.

Ook het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) is niet te spreken over de nieuwe stikstofmaatregelen en noemt de demarche van Demir een “puur politieke afrekening” die de landbouwsector “zwaar doet bloeden”. Het syndicaat hekelt de “opeenstapeling aan wetten” binnen het stikstofdebacle. “We bezwijken eronder. Vlaanderen komt nog verder van een echt landbouwbeleid te staan”, klinkt het. “Wij willen een landbouwbeleid met een visie, waar ook naar gehandeld wordt. Dit is niet het beloofde perspectief waarop landbouwers zitten te wachten”, besluit het ABS.