Moskou: schepen die Oekraïense havens aandoen voortaan “potentiële vervoerders militaire vracht”

De Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maanverenigingen (IFRC) neemt afstand van de Rode Kruisvereniging van het autoritaire Wit-Rusland. Dat blijkt uit een mededeling die IFRC woensdagavond heeft gepubliceerd.

De aanleiding is een bezoek dat Dmitry Shevtsov, het hoofd van het Rode Kruis van Wit-Rusland, onlangs bracht aan Oost-Oekraïense gebieden die door Rusland worden bezet. Shevtsov zou er hebben toegegeven dat het Wit-Russische Rode Kruis van daaruit Oekraïense kinderen naar Wit-Rusland zou hebben gebracht.

In een televisie-interview had Shevtsov de deportatie van Oekraïense kinderen ook als een soort van vakantie omschreven. "We waren en zijn daarbij betrokken, en zullen dat blijven", zei hij. Wit-Rusland is een nauwe bondgenoot van Moskou.

IFRC neemt de zaak hoog op en beklemtoont dat de Wit-Russische acties in strijd zijn met de humanitaire missie en de grondbeginselen van de organisatie: "Deze acties dreigen het vertrouwen te schaden van ons werk om gemeenschappen in nood te ondersteunen, ongeacht wie ze zijn en aan welke kant van de frontlinie ze staan". "Het is essentieel dat alle onderdelen van de Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maanverenigingen onafhankelijk blijven van regeringen en gewapenden."

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba heeft woensdag al aan het Internationaal Strafhof gevraagd om een aanhoudingsbevel tegen Shevtsov uit te schrijven. Het hof had eerder al een aanhoudingsbevel tegen de Russische president Vladimir Poetin uitgevaardigd voor de ontvoering van Oekraïense kinderen.

Volgens cijfers van de Wit-Russische oppositie zouden sinds het begin van de oorlog meer dan 2.000 Oekraïense kinderen onder dwang naar Wit-Rusland zijn gebracht.

Een hervatting van het graanakkoord blijft tot de mogelijkheden behoren, maar enkel als aan alle Russische voorwaarden wordt voldaan. Dat heeft de Russische president Vladimir Poetin verklaard.

Rusland en Oekraïne hadden in juli vorig jaar, na bemiddeling van de Verenigde Naties en Turkije, een graanakkoord gesloten. Door dat akkoord konden graan en andere voedingsmiddelen uit Rusland en Oekraïne ondanks de oorlog toch verscheept worden via de Zwarte Zee. Maar Rusland besliste maandag om die deal niet te verlengen.

"Zodra aan alle voorwaarden die we eerder waren overeengekomen is voldaan, zullen we onmiddellijk terugkeren naar het akkoord", zo verklaarde Poetin woensdag op een regeringsbijeenkomst aan het nieuwsagentschap Interfax. De Russische voorwaarden moeten "zonder uitzondering en volledig" worden nageleefd, anders heeft een verlenging van de deal "geen zin meer", klinkt het.

Moskou verwijt het Westen dat ze de afspraken voor de Russische export van kunstmest en voedsel onvoldoende hebben gerespecteerd. Die export zou worden getroffen door de internationale sancties tegen Rusland. 

Daarnaast eist Moskou ook dat Russische banken en financiële instellingen weer worden aangesloten op het internationale SWIFT-bankensysteem. Tot slot vraagt Rusland dat de pijpleiding tussen de Russische stad Togliatti en de Oekraïense havenstad Odessa weer in gebruik wordt genomen. De ongeveer 2.400 kilometer lange pijplijn, die voor de export van ammoniak en kunstmest dient, is sinds het begin van de oorlog buiten gebruik en werd in juni getroffen door een explosie.

De Verenigde Staten hebben een militair steunpakket voor Oekraïne aangekondigd met een waarde van 1,3 miljard dollar (bijna 1,2 miljard euro). Het Oekraïense leger krijgt onder meer luchtverdedigingssystemen, munitie en apparatuur om mijnen te verwijderen.

Het pakket benadrukt volgens het ministerie van Defensie de vastberadenheid van de VS om Oekraïne te steunen. Niet alleen op het slagveld, maar ook op langere termijn bij het beschermen van zijn grondgebied en het afschrikken van Rusland.

De VS zijn voor Oekraïne een zeer belangrijke partner. Naast militaire hulp van meer dan 40 miljard dollar (ruim 36,7 miljard euro), ontvangt het land in oorlog ook enkele miljarden aan humanitaire hulp.

De prijzen voor tarwe en maïs zijn omhooggeschoten na een dreigement van het Russische ministerie van Defensie over de scheepvaart naar Oekraïne. Rusland beschouwt alle schepen die via de Zwarte Zee op weg zijn naar Oekraïense havens als potentiële vervoerders van militair materieel, waardoor hun veiligheid in het geding komt. Dat verkleint ook de kans dat Oekraïne agrarische producten kan blijven exporteren na het verlopen van de graandeal met Rusland.

Termijncontracten voor de levering van tarwe stegen ruim 10 procent op de toonaangevende beurs in Chicago. Maïs, een ander belangrijk exportproduct voor Oekraïne, werd op de grondstoffenmarkten zo'n 9 procent duurder.

Oekraïne en Rusland zijn samen belangrijke exporteurs van granen, zoals maïs, tarwe of gerst. Na het uitbreken van de oorlog schoten de wereldmarktprijzen voor die voedingsmiddelen ook al omhoog, wat tot zorgen leidde over de gevolgen voor met name armere landen. De graandeal maakte een einde aan die extreme prijsstijgingen.

Het nieuwste NAVO-lid Finland heeft gereageerd op de beslissing van Rusland om het Finse consulaat-generaal in Sint-Petersburg te sluiten door het Russische consulaat in Turku te sluiten.

De vergunning van het consulaat in de Zuid-Finse stad wordt per 1 oktober ingetrokken, maakten de Finse president Sauli Niinistö en de regering van premier Petteri Orpo woensdag in Helsinki bekend.

De Russische ambassadeur in Finland is al op de hoogte gesteld van de sluiting, zeiden ze.

Finland zette in juni negen medewerkers van de Russische ambassade in Helsinki het land uit op beschuldiging van activiteiten voor inlichtingendiensten. Rusland kondigde vervolgens op 6 juli aan dat het negen Finse diplomaten zou uitwijzen en het Finse consulaat-generaal in Sint-Petersburg op 1 oktober zou sluiten.

Niinistö had kort daarna al laten doorschemeren dat Finland als vergelding het Russische consulaat-generaal in Turku zou sluiten.

Finland grenst over een lengte van ongeveer 1.340 kilometer aan Rusland.

De baas van het Russische huurleger Wagner, Jevgeni Prigozjin (62), zou voor het eerst in het openbaar zijn gespot sinds zijn gewapende muiterij van vorige maand. Een video doet momenteel de ronde waarin te zien is hoe Prigozjin een bezoek brengt aan zijn huurlingen in Wit-Rusland. De beelden zijn niet onafhankelijk geverifieerd.

Kijk hier.

Het hoofd van de Britse buitenlandse inlichtingendienst MI6 heeft woensdag een opvallende oproep gedaan: hij vraagt Russen die "geschokt" zijn over de invasie van hun land in Oekraïne om zich aan te sluiten bij zijn diensten in Londen.

In een toespraak in Praag zei Richard Moore, hoofd van MI6, dat "veel Russen in stilte ontsteld zijn bij het zien van hun strijdkrachten die Oekraïense steden bombarderen, onschuldige families uit hun huizen zetten en honderden kinderen ontvoeren".

"Terwijl ze getuige zijn van de valsheid, de onderlinge strijd en de pure incompetentie van hun leiders, staan veel Russen voor dezelfde dilemma's en worstelen ze met hun geweten als hun voorgangers in 1968." Toen greep Moskou in om de 'Praagse Lente' (toen het communistische Tsjecho-Slowakije een meer gematigde koers wilde varen, red.) de kop in te drukken.

"Ik nodig die Russen uit om te doen wat anderen de afgelopen 18 maanden al hebben gedaan en zich bij ons aan te sluiten", zei hij. "Onze deur staat altijd open", voegde hij eraan toe en hij verzekerde dat het rekruteren van spionnen "met discretie en professionaliteit" zou gebeuren. 

In een interview met de website 'Politico' verzekerde Moore dat de bescherming van spionnen "heilig" is. "Als we dat niet konden bieden, zouden we failliet zijn, en ik kan je verzekeren dat we heel erg 'in business' zijn."

Het Russische leger zegt dat het met "offensieve operaties" terreinwinst heeft geboekt in het noordoosten van Oekraïne. Ten noorden van de stad Koepjansk is het leger een kilometer opgerukt, zo meldt het Russische ministerie van Defensie.

Het Russische leger zegt bij de operatie ook het station van Moltchanovo, op minder dan 20 kilometer van Koepjansk, te hebben ingenomen.

De beweringen van het Russische leger kunnen niet door onafhankelijke instanties geverifieerd worden.

Er is brand uitgebroken op een militair oefenterrein in het district Kirovske op de Krim. Dat heeft de door Moskou gesteunde gouverneur van het schiereiland, Sergej Aksjonov, op Telegram gemeld. Door de brand moest de nabijgelegen Tavrida-snelweg worden afgesloten.

Over de oorzaak van de brand gaf de gouverneur geen informatie. Eerder meldde het persbureau 'RBC-Oekraïne' dat er explosies waren geweest op het militaire oefenterrein. Meer dan 2.000 mensen uit de buurt van de militaire basis zullen tijdelijk worden geëvacueerd, aldus de gouverneur nog. 

Het bericht over de brand op de Krim kwam na een nacht waarin vooral de Russische artillerie actief was. Zo lanceerden de Russen voor de tweede opeenvolgende nacht aanvallen op de zuidelijke Odesa-regio, zei de lokale gouverneur. De Oekraïense luchtmacht zei vanuit de Zwarte Zee afgeschoten Kalibr-raketten te hebben gedetecteerd. In meer dan tien regio's in Oekraïne werden luchtalarmen afgegeven.

"Geslaagde operatie"?

Oekraïne leek zich te verheugen over een "geslaagde operatie" na de brand die deze ochtend is uitgebroken. "Op de bezette Krim is een geslaagde operatie uitgevoerd. De vijand verhult de omvang van de schade en het aantal slachtoffers", schreef de chef van de Oekraïense militaire inlichtingendienst, Kyrylo Boedanov, op Telegram.

Maar volgens de woordvoerder van GUR, Andriï Ioessov, is het bericht vals. "Het commentaar" dat zogezegd van Kyrylo Boedanov kwam en liet uitschijnen "dat de explosie op een oefenterrein op de Krim het werk van de strijdkrachten en de GUR was, is vals", zei de woordvoerder aan de publieke omroep Soespilne.

De zuidelijke Oekraïense stad Odesa heeft dinsdagavond voor de tweede nacht op rij onder vuur gelegen. Volgens lokale media waren er explosies te horen en is de luchtverdediging geactiveerd.

Later in de nacht kondigde de gouverneur van de regio Oleh Kiper aan dat alles opnieuw veilig was. "De aanval was erg krachtig, werkelijk gigantisch", zei een woordvoerder van het Oekraïense leger op Telegram. "Het was een helse nacht"

Eerder had de luchtmacht van Kiev gezegd dat het Kalibr-raketten had gedetecteerd die werden gelanceerd vanuit de Zwarte Zee. Kiper drong er bij de "inwoners van de hele regio Odesa" op aan om in hun schuilkelders te blijven.

In de nacht van maandag op dinsdag werd de regio al getroffen door luchtaanvallen. Daarbij raakte volgens Kiev haveninfrastructuur en privéwoningen beschadigd. Ook het Russische ministerie van Defensie bevestigde die aanvallen, maar volgens Moskou waren het aanvallen op "faciliteiten waar terroristische acties tegen Rusland werden voorbereid".

Odesa is sinds de start van de Russische invasie al verschillende keren aangevallen. De regio heeft drie havens die deel uitmaakten van de graandeal, die cruciaal is voor de wereldvoedselbevoorrading en die maandagavond afliep.

Rusland waarschuwde Oekraïne dinsdag om niet door te gaan met het exporteren van graan via de Zwarte Zee en zei dat er geen "veiligheidsgaranties" meer waren zodra de overeenkomst afliep.

Vijf mensen, waaronder twee kinderen, zijn gewond geraakt bij een Russische aanval op een dorp in de Oost-Oekraïense regio Donetsk. De twee jongens, van 1 en 13 jaar oud, waren aan het spelen op de binnenplaats van een woongebouw, zo bericht de nieuwswebsite 'Ukrajinska Pravda'.

De Russische staatstelevisie stelt de door Rusland geannexeerde Krim in Oekraïne voor als de perfecte vakantiebestemming, ondanks de oorlog die vlakbij woedt en het feit dat de brug die de Krim met het Russische vasteland verbindt in de nacht van zondag op maandag nog beschadigd werd bij een explosie. Een Russisch koppel kwam daarbij om het leven. Lees hier verder.

De Verenigde Staten denken dat Oekraïne vooruitgang boekt in zijn tegenoffensief tegen Rusland, maar het zal tijd kosten omdat door Rusland gelegde mijnen Oekraïne ervan weerhouden sneller te gaan. Dat verklaarde de Amerikaanse stafchef Mark Milley dinsdag.

"Ondanks de enorme verliezen, rukken de Oekraïners gestaag verder op en trotseren ze wrede en bloedige gevechten om hun thuisland te heroveren", aldus Milley na een videovergadering met de Internationale Contactgroep Oekraïne om de militaire hulp te coördineren.

Hij erkent dat de strijd traag verloopt, maar zei dat het hoognodige werk om de door Rusland gelegde mijnen op te ruimen tijd kost. "Het is verre van een mislukking, maar er moet nog een hele strijd geleverd worden", zegt hij. "De oorlog zal lang duren, zal hard zijn en zal bloederig zijn."

De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin verklaarde dat de bondgenoten van Kiev hun steun aan Oekraïne niet zullen opgeven. "Ons werk gaat door en we zullen er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de Oekraïners kunnen slagen", zei hij.

België werkt samen met Nederland en Luxemburg om de komende maanden Oekraïne opgeknapte pantservoertuigen van het type M113 te leveren uit industriële stocks. Dat zeggen de defensieministers van de drie landen in een gezamenlijke verklaring.

De Belgische regering had in juni het licht op groen gezet om de pantservoertuigen voor troepentransport aan te kopen en te leveren aan Oekraïne. Nu doen ook Nederland en Luxemburg daaraan mee.

"De M113 is een rupsvoertuig dat door heel wat landen wordt gebruikt, en een sterke 'Armoured Personnel Carrier' die wordt gebruikt om militairen van punt A naar punt B te transporteren in gevechtssituaties", klinkt het in het persbericht.

De Belgische minister van Defensie Ludivine Dedonder zegt heel tevreden te zijn met de Nederlandse en Luxemburgse deelname. "Door samen te werken in Benelux-verband kunnen we Oekraïne duurzaam blijven steunen in zijn strijd om zijn bevolking en grondgebied te beschermen tegen de Russische agressie", zegt ze. "De Belgische industrie zal deze voertuigen op orde zetten, waarna ze zullen worden geleverd aan de Oekraïense strijdkrachten en een grote meerwaarde zijn op het terrein."

Het voertuig is uitgerust met een vanop afstand bestuurd wapensysteem en voorzien van beugels om 7,62 mm- of 12,7 mm-machinegeweren te monteren. Oekraïne krijgt ook wisselstukken geleverd.