Koning Filip blikt in 21 juli-toespraak terug op tien jaar koningschap en eert Albert, Mathilde én Boudewijn

Voor Filip is Boudewijn zijn grote voorbeeld. Hij werd door zijn kinderloze oom onder de arm genomen, om hem klaar te stomen als diens opvolger. Bij zijn onverwachte dood in 1993 - Boudewijn was begin de zestig - was het dan ook de verwachting dat Filip de volgende koning zou worden. En toch werd het Albert.

Boudewijn had tegenover intimi toch altijd benadrukt dat Filip hem moest opvolgen? Klopt. Maar dat was in de wetenschap dat hij nog lang zou leven. Voor hij in 1992 een zware hartoperatie in Parijs moest ondergaan, riep Boudewijn zijn broer Albert al bij zich. Als hij onverwacht zou overlijden, moest die hem vervangen. Filip, begin de dertig, miste op dat moment ervaring en was bovendien vrijgezel. Albert was sowieso eerste in de lijn van de troonopvolging.

LETTERLIJK. De toespraak van koning Filip

Dames en heren,

Precies 10 jaar geleden legde ik de eed af als zevende koning der Belgen. Ik volgde zo mijn vader op, koning Albert II, aan wie ik vandaag hulde wil brengen.

Jullie hebben de koningin en mij toen heel warm onthaald. Die 21ste juli van 2013 is ook daarom voor altijd in ons geheugen gegrift. Het blijft vandaag nog een onuitputtelijke bron van motivatie en inspiratie voor ons beiden.

De koningin heeft altijd aan mijn zijde gestaan, onder alle omstandigheden.

Steeds weer sta ik vol bewondering voor haar voortdurende inzet en de aandacht die ze geeft aan alle mensen die ze ontmoet.

Dames en heren,

We hebben de afgelopen tien jaar samen veel meegemaakt, zowel vreugde als verdriet gekend. We zullen ons dit decennium ook herinneren als een opeenvolging van crisissen, waarvan sommige zonder voorgaande: de aanslagen van 22 maart, de pandemie, de extreme droogte en overstromingen, de oorlog in Oekraïne of de energiecrisis. We hebben deze crisissen samen getrotseerd, naar ons beste vermogen – en met tastbare resultaten.

Gedurende al die jaren viel me steeds weer op dat er in ons land een groot gevoel van solidariteit leeft – en een reeks menselijke eigenschappen die daarmee gepaard gaan: vrijgevigheid, de zorg voor wie het moeilijk heeft, het open staan voor meningen die van de onze verschillen, het sluiten van compromissen. We zijn spontaan en pragmatisch. En we hebben gevoel voor humor.

Dat diepmenselijke karakter van de Belgen is zowel in het noorden als het zuiden van ons land voelbaar. Dat hebben we zelf kunnen ondervinden tijdens onze vele ontmoetingen en bezoeken.

Het spreekt voor zich dat wij daar elk op onze eigen manier uitdrukking aan geven, met onze taal, cultuur en onze overtuigingen. Maar de essentie is dezelfde. Het is de grondslag van onze identiteit, het fundament waarop ons rijke gemeenschapsleven is gebouwd, met zoveel creatieve verenigingen en een dynamisch vrijwilligerswerk.

Dankzij onze cultuur van solidariteit en overleg hebben we een sociale zekerheid kunnen uitbouwen waar we trots op kunnen zijn.

We zijn er ook in geslaagd om gemeenschappen met verschillende achtergronden binnen onze federale staat te doen samenwonen.

Ik ben ervan overtuigd dat we samen creatiever en vernieuwender kunnen zijn dan waar ook ter wereld, als we meer inzetten op onze verscheidenheid, meer bruggen bouwen tussen onze instellingen en leren van elkaars sterkten.

Dàt is de troef waarmee we de uitdagingen waar we voor staan het hoofd kunnen bieden: de klimaatverandering, het behoud van de biodiversiteit, de energietransitie, het gepaste gebruik van kunstmatige intelligentie, sociale rechtvaardigheid, de juiste opvang van migranten, de vergrijzing of het verlies van het vertrouwen in onze instellingen en de democratie.

Het is een lange lijst, die toont dat we voor systemische veranderingen staan.

Laten we daarom ons maatschappijmodel koesteren en de menselijke kwaliteiten die het kenmerkt. En ze veel meer ontplooien in Europa en de wereld. In ieder geval mogen we er niet van uitgaan dat ze vanzelfsprekend zijn. Om de toekomst met vertrouwen tegemoet te kunnen gaan, moeten we al die verworvenheden onderhouden en versterken.

Dames en heren,

Deze zomer herdenken we ook het overlijden, 30 jaar geleden, van koning Boudewijn. Wie hem gekend heeft, herinnert zich voor altijd zijn glimlach, de blik in zijn ogen, zijn vertrouwenwekkende handdruk.

Ik weet hoeveel goeds hij heeft gedaan overal waar hij kwam, door zijn geloof in de mens, door zijn diepe bezorgdheid voor eenieder en voor het land. Hij was en blijft een voorbeeld voor velen, in binnen- en buitenland.

Over zeven jaar viert België zijn tweehonderdste verjaardag – een belangrijke mijlpaal in onze geschiedenis.

Een nieuwe generatie komt eraan.

Jullie, de generatie 2030, staan er al – met jullie gevoeligheid en inzicht, kritische geest en talent. Laten we ons, nu, samen voorbereiden op de toekomst.

Met alles wat België sterk maakt!