Klimaatverandering en terreur gaan -soms- hand in hand

De negatieve gevolgen van de klimaatverandering kunnen terreurgroepen als IS en Boko Haram in de hand werken. Dat blijkt uit een rapport van Climate Diplomacy dat in opdracht van het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken de impact van de klimaatverandering onderzoekt.

Het verband tussen klimaat en conflicten is niet gemakkelijk te meten. Volgens het rapport is het verband vaak indirect en wordt het mee bepaald door andere sociale, economische en politieke factoren. De kans dat klimaatgerelateerde problemen leiden tot een gewapend conflict is groter in regio's waar er weinig sociale voorzieningen zijn, die niet erg democratisch zijn en waar mensen moeite hebben om rond te komen.

Bijvoorbeeld: door de klimaatverandering is het droger dan normaal in Somalië. Hierdoor wordt het duurder voor herders in het land om een grote kudde te onderhouden en verkopen veel herders vee. Hierdoor daalt de veeprijs, wat leidt tot een lager inkomen voor de herders. In combinatie met weinig sociale voorzieningen en een gebrek aan volwaardige economische alternatieven kan dit ertoe leiden dat herders om economische redenen lid worden van bepaalde gewapende groeperingen.

(lees verder onder de foto)

Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved.

Terreurorganisaties als IS en Boko Haram kunnen volgens een ander rapport van Climate Diplomacy wel garen spinnen van de gevolgen van de klimaatverandering. Natuurrampen maken de bevolking in bepaalde al kwetsbare regio's nog kwetsbaarder. Al zwakke overheden komen zo nog meer onder druk. Terreurorganisaties maken daarvan handig gebruik door de leemte op te vullen die de falende overheid achterlaat.

In het bovenstaande voorbeeld uit Somalië worden mensen om economische redenen in de armen van gewapende groepen gedreven, maar soms gaat dat nog een stap verder en beginnen dergelijke gewapende organisaties zelf voor overheid te spelen door onder meer bepaalde sociale voorzieningen te voorzien. Ze vergroten daarmee de steun bij de lokale bevolking en ondermijnen nog meer de legitimiteit van de echte overheid.

De regio rond het Tsjaadmeer in Centraal-Afrika is daar een goed voorbeeld van. Die streek gaat al langer gebukt onder spanningen en zelfs gewapende conflicten over land en water. Die cocktail van schaarste, armoede, een zwakke overheid en nauwelijks economische vooruitzichten zorgt ervoor dat Boko Haram er gemakkelijk voet aan de grond heeft gekregen.

(lees verder onder de foto)

Copyright 2016 The Associated Press. All rights reserved.

Bovendien gebruiken gewapende organisaties steeds vaker ook natuurlijke rijkdommen en grondstoffen als oorlogswapen. Water wordt zo bijvoorbeeld een wapen. Klimaatverandering kan lokaal leiden tot extreme droogtes, waardoor water op bepaalde plaatsen nog schaarser wordt. Hoe schaarser een bepaald product, hoe meer macht voor degene die het controleert.

De auteurs onderlijnen dat klimaatverandering niet rechtstreeks leidt tot terreur, maar dat het terreurorganisaties dus wel in de hand kan werken. Ze hekelen dat veel acties in de strijd tegen terreur geen rekening houden met de klimaatverandering. "Goed bestuur en lokale overheden ondersteunen zou prioritair moeten zijn om te voorkomen dat klimaatverandering terreur voort in de hand werk", klinkt het.

Meest gelezen