CHECK - Word je bruin van wortelen? Eerder oranje en je moet er veel van eten om verschil te zien
Wil je ondanks het grijze wolkendek van de voorbije weken toch pronken met een bruin kleurtje? Dan moet je veel wortelen eten. Dat beweren toch verschillende populaire video's op TikTok. Dit klopt deels, al krijgt je huid eerder een oranje tint en moet je zo'n 3 tot 10 wortels per dag eten om een kleurverschil op te merken, zeggen experten.
In het kort
Waar gaat het over? Op sociale media als TikTok en X (Twitter) wordt beweerd dat je door het eten van wortelen een bruin kleurtje kunt krijgen. De video's zijn meer dan een miljoen keer bekeken.
Klopt dit? Ja, het klopt dat je door het eten van wortelen een kleurtje kan krijgen, zij het niet echt bruin, maar eerder oranje. Dit heeft te maken met bètacaroteen, een oranje kleurstof die vooral in wortelen zit en zorgt voor de aanmaak van vitamine A. Je moet wel veel bètacaroteen consumeren - dus veel wortelen eten - om een kleurverschil op te merken.
In verschillende video’s op TikTok wordt beweerd dat je een bruin kleurtje zou krijgen als je veel wortelen eet. De meeste video’s worden honderdduizend tot miljoenen keren bekeken. Volgens deze video met twee miljoen views zou men drie wortels per dag moeten eten om er bruin uit te zien. Op X (het voormalige Twitter) wordt de claim ook gedeeld.
Maar klopt het?
Ja, deels. Je kunt van wortelen eten een oranje tint krijgen bevestigen verschillende experts ons. Volgens dermatoloog Thomas Maselis heeft die huidverkleuring te maken met bètacaroteen. "Bètacaroteen is een oranje kleurstof en die door ons lichaam wordt omgezet in vitamine A. Het teveel aan bètacaroteen wordt in heel ons lichaam opgeslagen, maar in onze huid is dit het meest zichtbaar en kan dit zorgen voor een bruin-oranje huidskleur."
Professor Reinhart Speeckaert, dermatoloog in het UZ Gent, vult aan: "Bij inname van grote hoeveelheden bètacaroteen gaat deze kleurstof zich vooral in de bovenste huidlaag opstapelen en een geel-oranje tint geven. De verkleuring is vaak het meest uitgesproken in de plooien van de handpalmen en voetzolen."
Bètacaroteen is vooral aanwezig in wortelen, maar zit ook in andere groenten en fruitsoorten zoals spinazie, broccoli, zoete aardappel, pompoen en mango. Om echt een kleurverschil op te merken heb je een inname van 20 tot 50 mg bètacaroteen gedurende meerdere weken nodig. Een gemiddelde wortel bevat 4 mg bètacaroteen. Dit komt dus neer op ongeveer 5 tot 12 wortels per dag, afhankelijk van het dieet en een lichte of donkere huidskleur, aldus Speeckaert.
Kun je te veel wortelen eten?
Wie te veel bètacaroteen binnen krijgt, hoeft gelukkig niets te vrezen, geeft Speeckaert aan. "Over het algemeen is bètacaroteen eerder gezond en kan dit ontstekingsprocessen in het lichaam verminderen. Een overdosis bètacaroteen is eerder ongevaarlijk, maar de gelige huid wordt soms wel verward met geelzucht, wat veroorzaakt wordt door een leveraandoening. Men moet ook niet vrezen voor te hoge hoeveelheden vitamine A. Als ons lichaam voldoende vitamine A vanuit bètacaroteen heeft gemaakt, gaat het spontaan stoppen met vorming van extra vitamine A."
Maar dit wil niet zeggen dat men extreem veel wortelen moet eten, zegt voedingsexpert Patrick Mullie. "Wortelen zijn gezond, maar overdrijven is dat niet. Een extreem teveel aan bètacaroteen kan ook leiden tot vergiftiging. Net zoals men van extreem veel water drinken ook een watervergiftiging kan oplopen."
Daarnaast zijn er ook studies die een verhoogd risico op longkanker en hart- en vaatziekten aantroffen bij het nemen van bètacaroteensupplementen. Deze verhoogde kans lijkt vooral bij rokers aanwezig, maar bijkomend onderzoek is nog nodig, zegt Speeckaert.
Ook deze studie uit 2012 bevestigt dat huidskleur kan veranderen na de consumptie van groenten en fruit. Schotse onderzoekers keken naar het verband tussen eetgewoonten en huidskleur. Het onderzoek toonde aan dat een verandering in huidskleur vaker voorkwam bij deelnemers die elke dag één tot drie porties hele groenten en fruit aten. Daarnaast bleek ook dat voedingsmiddelen met een hoge concentratie van twee natuurlijke pigmenten - bètacaroteen, dat wortelen en zoete aardappelen hun oranje tint geeft, en lycopeen, dat tomaten levendig rood maakt - meer kans hadden om een uitgesproken verandering in huidskleur te veroorzaken.
Conclusie
Het klopt dat je huid kan verkleuren door het eten van wortelen, al krijgt je huid wel eerder een oranje tint in plaats van een bruine. Dit komt door de stof bètacaroteen die en oranjeachtige tint heeft. Deze stof bevindt zich vooral in wortelen en ook in andere groenten en fruit. Deze stof wordt door ons lichaam omgezet in vitamine A en het teveel aan bètacaroteen wordt opgeslagen in ons lichaam en geeft de huid een oranje kleur.
Maar men moet wel 20 tot 50 mg bètacaroteen innemen gedurende een bepaalde periode, dit komt overeen met 3 tot 10 wortels per dag. We beoordelen deze claim als deels waar omdat je eerder een oranje kleur krijgt en zeer veel wortelen, of bètacaroteen, moet eten om een verandering in huidskleur op te merken.
Dit artikel is geschreven op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie.
Meer informatie over de factchecks van VRT NWS lees je in dit artikel.
Je vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties. Zoek je meer verhalen van VRT NWS over factchecking desinformatie of online bedrog? Die vind je hier.
Wil je iets laten checken? Stuur ons dan een mail via check@vrtnws.be of vul je vraag in op de website van deCheckers.
VRT NWS is erkend lid van de International Fact-Checking Organisation.