Er hoeft maar één Russische drone 500 meter verkeerd te vliegen en een open conflict met de NAVO is niet langer uitgesloten
Wat speelt er op dit moment in Oekraïne en Rusland? Journalist Tommy Thijs volgt voor De Morgen de oorlog in Oekraïne op de voet. Hij praat u bij in deze wekelijkse Oekraïne Update.
Geen 500 meter ligt er tussen de haven van Izmajil in het zuiden van het Oekraïne en de grens met Roemenië. Pal in het midden van de Donau loopt de scheidslijn tussen wat een land in oorlog is en wat NAVO-grondgebied is. Toch hield dat Russisch president Vladimir Poetin woensdag niet tegen om de haveninfrastructuur en de graanopslagplaatsen van het stadje tot puin te herleiden met zware droneaanvallen. Eerder had hij dat ook al gedaan met de haven van Reni, in vogelvlucht 50 kilometer ten westen van Izmajil.
Behalve de Oekraïense haven- en graaninfrastructuur naar de verdoemenis te bombarderen en Oekraïne zo in zijn economische hart te raken, beschadigde Rusland met de bombardementen woensdag ook 40.000 ton graan. Dat was volgens Oekraïne ook bestemd voor Afrika, China en Israël. Dat Poetin het amper luttele uren na het bombardement dan nog bestond te verklaren dat Rusland gerust opnieuw wil deelnemen aan de graandeal met Oekraïne, was een nieuwe bevestiging van zijn al te cynische en doorzichtige manoeuvre, zoals we hier vorige week al schreven.
De aanval op Izmajil was Poetins antwoord op het feit dat sommige buitenlandse vrachtschepen de Russische blokkade van de Zwarte Zee hadden doorbroken en richting Oekraïense havens waren gevaren. Ook vergelding voor de aanhoudende drone-aanvallen op Moskou speelt allicht mee, al blijven die – hoe belangrijk ze ook kunnen zijn voor Oekraïne – klein bier in vergelijking met hoe de Russische drones en raketten dagelijks dood en verderf zaaien in Oekraïne.
Tegelijk toont het bombardement nabij de Roemeense grens aan hoeveel risico Poetin bereid is te nemen in zijn pogingen Oekraïne op de knieën te dwingen. Er is maar één technisch mankement aan de drones van Iraanse makelij nodig waarbij ze hun doel missen en per ongeluk op een Roemeens dorp terecht komen. Een open conflict met de NAVO is dan niet langer uitgesloten.
Ook meer naar het noorden, op de grens tussen Polen en Wit-Rusland vragen velen zich af of Poetin, Wit-Russisch president Aleksandr Loekasjenko en Wagner-baas Jevgeni Prigozjin weten waar ze mee bezig zijn. Ook hier leiden de schendingen van het Poolse luchtruim en de als ‘grapjes’ vermomde bedreigingen voorlopig enkel tot diplomatiek getouwtrek. Maar het Wagner-huurlingenleger is allicht niet naar Wit-Rusland getrokken om er – in de woorden van professor Internationale Politiek en defensiespecialist Sven Biscop (UGent / Egmont Instituut) – “een gazettenwinkel te openen” en dus stijgt de vrees voor een rechtstreekse confrontatie.
Het Oekraïense tegenoffensief gaat zijn tiende week in. Geconfronteerd met de immense Russische mijnenvelden zijn veel Oekraïense bevelhebbers ondertussen van tactiek veranderd. In plaats van de Westerse oorlogstactiek van gecombineerde oorlogsvoering vallen ze - mogelijk tijdelijk - terug op de stijl ze die uit hun eerdere ervaring kennen: de tegenstander met massaal artillerievuur en raketten uitputten, om pas daarna te proberen door de hopelijk verzwakte Russische linies te breken. Die tactiek spaart kostbare mensenlevens, maar kost wel veel munitie, waarbij het Westen nog altijd moeite heeft de productie ervan voldoende op te schalen.
Rusland doet er in de bezette gebieden ondertussen alles aan om de bevolking in een sneltempo onder dwang te russificeren. Het maakt de uitdaging voor een duurzame oplossing voor het conflict alleen maar groter.
Ook deze artikels schreven we deze week over de oorlog in Oekraïne
• Ik keek vijf dagen Russische staats-tv. Dit is wat ik zag
Van alle middelen waarover het Russische regime voor de verspreiding van zijn propaganda beschikt, is televisie wellicht het effectiefst. De Morgen-journalist Arseny Pogorilyak keek vijf dagen lang naar de belangrijkste Russische tv-zenders en analyseerde de strategie die het Kremlin gebruikt om de Russische burgers te beïnvloeden.
Journalist Evan Gershkovich zit al vier maanden in een Russische cel op basis van valse aanklachten. Pjotr Sauer houdt zijn lot onder de aandacht. “Mijn leven staat in het teken van Evan.”
• ‘Zonder de oorlog waren we zeker nog getrouwd’: waarom meer Oekraïense koppels scheiden
De oorlog in Oekraïne drijft miljoenen families uit elkaar en veel huwelijken overleven dat niet. “Ik realiseerde me gewoon dat ik alleen wilde zijn.”
• Willen de Russen Zelensky doden? ‘Oekraïne heeft protocollen klaar voor als dat zou gebeuren’
Wat gebeurt als Oekraïens president Zelensky vermoord wordt? Daar heeft Kiev protocollen voor uitgewerkt, meldt nieuwssite Politico, want tot op vandaag is dat gevaar niet geweken. “Er zal nog steeds een scenario zijn om hem om te brengen.”
• Wanneer kunst botst op harde limieten van het Russische regime
Voor het regime in Rusland is ze een buitenlandse agent, voor het Westen een activistische kunstenares. Al gruwelt Victoria Lomasko van die omschrijving. Samen met vijf andere vrouwelijke tekenaars maakt de Russische deel uit van een expo in het Brusselse Stripmuseum en van een Canvas-documentaire.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
