Grondwaterstanden zijn gevoelig verbeterd na natte juli (maar er blijft een structureel tekort)
Na de natte maand juli heeft nog maar 1 op de 5 meetplaatsen in Vlaanderen te kampen met lage tot zeer lage grondwaterstanden. Een maand geleden was dat aantal nog dubbel zo hoog. De huidige situatie staat in schril contrast met een jaar geleden, toen het bijzonder droog was. Over de lange termijn bekeken blijft het wel zo dat er structureel veel minder regen is gevallen dan normaal.
De vele regen van de laatste weken heeft ook voordelen: de natuur staat frisgroen en er is geen gevaar voor lage waterstanden in onze kleine en grote waterlopen en rivieren.
De Vlaamse Milieumaatschappij heeft de nieuwste cijfers vrijgegeven:
- 21 procent van de meetplaatsen vertoont een lage (14 procent) tot zeer lage (7 procent) grondwaterstand voor de tijd van het jaar.
- 47 procent van de meetpunten heeft een normale grondwaterstand.
- 32 procent vertoont hoge (21 procent) tot zeer hoge (11 procent) waarden.
Een maand geleden had nog 43 procent van de meetplaatsen te maken met lage tot zeer lage grondwaterstanden. Dat aantal is dus gehalveerd dankzij de natte julimaand.
Ter vergelijking: precies een jaar geleden was de situatie nog compleet omgekeerd. We hadden na een kurkdroge maand juli toen lage of zeer lage grondwaterstanden op maar liefst 79 procent van de meetpunten.
De onderstaande grafiek van de VMM toont hoe wisselend de situatie is geweest de voorbije tijd. Begin september vorig jaar bereikten we een dieptepunt qua waterstanden, waarna de situatie met horten en stoten verbeterde. In februari dit jaar regende het heel weinig, maar een natte maand maart en april maakten veel goed. Tot we een warme en vrij droge maand juni kregen.
De grafiek leert ons dat de situatie snel weer kan keren. Als we plots een langere droge periode zouden krijgen, kan alles weer veranderen. Maar voorlopig zitten we dus wel even goed. Meer nog, voor de landbouw zou het eens wat beter weer mogen worden - iets waar wellicht niemand rouwig zou om zijn.
BEKIJK - Patrick Willems (KU Leuven): "Grondwaterstanden op één vijfde van de meetplaatsen nog laag, dat is verrassend":
Zes maanden regenachterstand
Tijdens een jaar kan de situatie snel keren. Daarom: hoe ziet het bredere plaatje van de langere termijn eruit? De voorbije jaren was het vaker te droog voor de tijd van het jaar dan omgekeerd. Denk onder meer aan de verschillende droge zomers die we beleefden. Er is structureel minder regen gevallen.
De voorbije zes jaar (sinds 2017) viel er ruim 400 millimeter neerslag minder dan normaal. Het gaat om bijna de helft minder neerslag van wat er tijdens een heel jaar valt, zo blijkt uit gegevens van het KMI.
Over de voorbije jaren bekeken, bedraagt de structurele achterstand aan regenval ongeveer zes maanden
De achterstand bedraagt dus ongeveer zes maanden van gemiddelde regenval. Met andere woorden: het zou in theorie zes maanden dubbel zoveel moeten regenen als normaal om de hele toestand op peil te brengen, of tenminste om weer op de gemiddelde waarden te komen.
Dit jaar zitten we (voorlopig) op koers om een klein beetje van die structurele achterstand in te halen, dankzij onder meer de natte julimaand. Die bleek trouwens niet enkel goed voor het grondwater, maar ook voor de luchtkwaliteit.