UGent-professor geeft vak Engelse literatuur over Taylor Swift: "Ze schreef de beste break-upsong ooit"

Voor een concert van Taylor Swift moet je niet in ons land zijn. De Amerikaanse popster slaat België over met haar Europese The Eras Tour, maar voor lessen over Swift kan je hier wel terecht. De UGent biedt vanaf volgend jaar het keuzevak "English literature: Taylor's version" aan.

De cursus vertrekt bij de hits en teksten van Swift om de oorsprong ervan in de klassieke Engelse literatuur te duiden. "Haar teksten bevatten veel verwijzingen naar Engelse literatuur. Dickens, Dickinson, Robert Frost, Shakespeare... maar ik probeer daar voorbij te kijken", vertelt professor Elly McCausland. "Ik toon de literaire technieken en genres die ze gebruikt om haar songs literaire waarde te geven."

Voor je je inschrijft met je "Shake it off"-balpen, weet dit: "De cursus wordt geen fanclub en studenten moeten ook geen voorafgaande kennis hebben over Swift of haar muziek. Ze zullen voor de les telkens twee of drie nummers van haar moeten beluisteren. De belangrijkste focus blijft de literatuur."

Het oeuvre van Swift vormt het venster waardoor de professor in de geschiedenis van de Engelse literatuur duikt. Studenten zijn ook verplicht zes klassieke werken aan te schaffen, van onder andere William Shakespeare,  William Thackeray en Margaret Atwood.

Alle academische neutraliteit terzijde moet de 34-jarige McCausland wel toegeven: ze is zelf een enorme "Swiftie" (zoals de fans van Taylor Swift genoemd worden). "Ik ben fan sinds mijn tienerjaren, maar ik koos haar vooral omdat ze als geen ander onze tijdgeest weet te vatten. Tijdens de pandemie bracht ze ook twee albums uit die een andere, meer literaire stijl toonden. Dat heeft de interesse van academische onderzoekers gewekt."

"Taylor Swift speelt bewust heel erg met haar imago, iets wat verschillende grote auteurs ook in hun werk doen. Bovendien is ze zeer bedreven in het omkeren van clichés. In de literatuur noemen we dat "de horizon van verwachtingen". Neem nu het nummer "White Horse", dat op basis van de titel lijkt te gaan over hoffelijkheid, maar Swift vertelt hoe je die verwachting moet loslaten en finaal geeft ze kritiek op de thematiek."

"Of "All Too Well", in de versie van tien minuten, een meesterwerk en mijn favoriet nummer van haar. De beste break-upsong ooit en misschien wel het beste emotioneel nummer ooit geschreven. Het gaat naar de kern van waarom ik de cursus geef."

"Het is een mengeling van heel algemene beschrijvingen en ongelooflijke specifieke gevoelens", legt McCausland uit. "De pijn van liefdesverdriet, waarin heel veel mensen zich kunnen vinden, en tegelijk details over hoe ze in de keuken danst in het licht van de koelkast. Swift geeft je een inkijk in haar persoonlijk leven op een manier die toch bij de grote massa een gevoelige snaar raakt."

Wie hoopt zich een weg door het examen te gokken, is eraan voor de moeite. "Er is geen examen, maar een tweedelige evaluatie. Een schrijfopdracht op 70 procent van de punten over een tekst uit de cursus, dus niet noodzakelijk iets van Taylor Swift. En een reflectieverslag voor 30 procent van de punten, dat eender welke vorm mag aannemen: een podcast, poster... Ik moedig de studenten aan om zo creatief mogelijk te zijn."

"Als de studenten één les meenemen uit mijn vak, dan hoop ik dat ze kritisch zullen kijken naar hun dagelijks leven", besluit McCausland. "Naar de media waarmee ze interageren of de muziek waar ze naar luisteren. Waarom heeft iets succes? Waarom trekt het hen aan? Alles wordt beïnvloed door wat er voordien al gemaakt werd, ook de "gloednieuwe" literatuur van Taylor Swift."

Zij die geen plek kunnen bemachtigen voor het vak, kunnen hun Swift-hart ophalen op swifterature.com, de persoonlijke blog van professor McCausland. Daar kan je terecht voor haar literaire analyses over het werk van de popster.