Van Argentijnse Trump tot rockster-econoom: wie is Javier Milei, onverwachte presidentskandidaat in Argentinië?

De Argentijnse Trump, de rockstereconoom en de anarcho-kapitalist. Het zijn maar enkele bijnamen van Javier Milei, de presidentskandidaat die het politieke universum van Argentinië deze week op zijn kop heeft gezet.

Met de voorverkiezingen trok Milei onverwacht meer dan 30 procent van de stemmen. Dat zijn er meer dan de kandidaten van de regeringspartij en de oppositie. Een opmerkelijke prestatie, voor iemand die nog maar twee jaar aan politiek doet. 

Javier Milei is – zoals zijn bijnamen allicht al doen vermoeden – geen onbesproken figuur. De 52-jarige man is een econoom van opleiding. "Hij heeft jarenlang gewerkt bij de grootste luchtvaartmaatschappij in Argentinië", weet Argentinië correspondent Tom Dieusaert.

"Via een medewerker kwam hij al snel op televisie. In het begin was Milei een kleurrijk figuur die niet zo serieus genomen werd. Nu doet hij het politieke bestel in Argentinië wankelen."

De presidentskandidaat omschrijft zichzelf als anti-abortus, anti-woke en beweert dat de opwarming van de aarde een "socialistische leugen" is. 

De econoom is tegen alles wat de staat is, zo zegt Dieusaert. "Hij belooft veel Argentijnen die het beu zijn belastingen te betalen, een alternatief. En dat op zo'n extreme manier dat als hij ooit verkozen raakt, het moeilijk is om die beloftes na te komen."

Milei spreekt bijvoorbeeld over de "dollarisering" van Argentinië: weg met de peso in het voordeel van de Amerikaanse dollar. "De dollar is al even dé munt in het Zuid-Amerikaanse land. De peso is er vandaag een soort behangpapier geworden", aldus de correspondent. "Argentinië worstelt al jaren met een begrotingstekort en dat wordt opgelost door gewoon geld bij te drukken."

Door het slechte economische beleid ontneemt men "de vrijheid", zegt de uiterst rechtse en libertaire presidentskandidaat. Vrijheid is waar hij voor staat. Zijn slogan en programma slaat bij veel Argentijnen aan.

Hij heeft ook nog een paar andere, zeer controversiële standpunten. Scholieren die gratis onderwijs krijgen, vindt hij "gijzelaars van een systeem van staatsindoctrinatie". Seksuele voorlichting op de schoolbanken wil hij verbieden, net als abortus. Bovendien wil de man niet dat basisonderwijs verplicht blijft. Vrije wapendracht wil Milei tenslotte volledig legaliseren.

Milei draagt bijnamen als de Argentijnse Trump en de Pruik (verwijzend naar zijn wilde haardos). Is die vergelijking met de voormalige Amerikaanse president dan wel terecht? Dieusaert denkt deels van wel. "Vooral als we spreken over zijn ontembare kapsel. Net als Trump is hij wild in zijn retoriek. Milei schopt voortdurend om zich heen."

"Maar Trump had, in tegenstelling tot hem, een grote en machtige Republikeinse partij achter zich staan. Bij Milei is dat niet het geval. Hij is relatief recent opgedoken en heeft weinig militanten. Zijn focus ligt op het electorale."

Milei wordt overigens karikaturaal voorgesteld door de Argentijnse pers, omdat die in de handen is van traditionele partijen. "Tegelijk spreekt hij een groot deel van de bevolking aan. De huidige partij die aan de macht is, is uitgeregeerd en de oppositie doet het niet veel beter. De bevolking ziet geen uitweg. Voor Milei stemmen is dus meer een tegenstem", meent de correspondent.

Dieusaert laat ten slotte weten dat de kans op de overwinning redelijk groot is. "Er is nog veel volk niét komen opdagen, zij hebben bijgevolg geen stem uitgebracht. Het percentage zou met andere woorden nog kunnen stijgen."