© AP

Oekraïne krijgt eindelijk de F-16’s waar het al zo lang om smeekt, maar dat is geen goed nieuws

Oekraïne krijgt dan toch de F-16’s waar het al lang om smeekt. De timing lijkt geen toeval. Bij de bondgenoten groeit de overtuiging dat het tegenoffensief zijn doel niet zal bereiken.

Peter Mijlemans

Nederland en Denemarken hebben van de VS groen licht gekregen om hun oude F-16’s naar Oekraïne te sturen. De regering-Biden hield de transfer lang tegen om Moskou niet te provoceren. Bijna drie maanden na de start van het tegenoffensief dringt in Washington stilaan door dat Kiev zonder extra luchtsteun de Russische bezetter niet zal kunnen breken.

Vrijdag lekte in The Washington Post een pessimistisch overheidsrapport uit over de slaagkansen van Oekraïne. Het belangrijkste doel van het offensief zal vermoedelijk niet worden gehaald, klinkt het. De troepen dreigen te stranden op enkele kilometers van Melitopol. “De poort naar de Krim”, zoals de stad wordt genoemd, is het belangrijkste Russische militaire bolwerk in het zuiden. De inname ervan is cruciaal om het Russisch front in tweeën te splijten. Oekraïne bijt de tanden stuk op de mijnenvelden, antitankgrachten en drakentanden, zegt het rapport.

Tandje bijsteken

De oorlog zal door het offensief vermoedelijk niet in een definitieve plooi worden gelegd, is de waarschuwing. De onderliggende boodschap is dat er nog tandjes moeten bijgestoken worden om in de toekomst wel het verhoopte succes te kunnen hebben. De bondgenoten zullen opnieuw de portemonnee moeten opentrekken.

Door het uitblijven van succes dreigt bij de publieke opinie de solidariteit na al die miljarden aan steun te eroderen. De NAVO-landen zijn zich daar bewust van. De voorbije dagen regende het beloftes van lidstaten die bezwoeren dat ze Kiev onvoorwaardelijk zullen blijven steunen. Berlijn maakte deze week nog duidelijk dat zeker tot 2027 het militair materieel geleverd zal worden dat Oekraïne nodig heeft. Het is de vlucht vooruit. Om de publieke opinie voor te bereiden op de ontnuchtering van een offensief dat niet het begin van het einde van de strijd inluidde.

(Lees verder onder de foto)

Oekraïne heeft te weinig gevechtsvliegtuigen en die zijn bovendien verouderd. Voor luchtsteun moeten te vaak helikopters worden ingezet.© AP

Komt significante terreinwinst te laat?

Binnen het Pentagon – en ook bij westerse bondgenoten – groeide al langer de kritiek op het getalm over de F-16’s in Washington. Oekraïne werd gevraagd om een “oorlog te voeren die de NAVO nooit zou voeren”, zo klonk de analyse. Massale luchtsteun is noodzakelijk om de verdedigingsgordel te breken en de tanks en manschappen te beschermen. Nog voor het Oekraïense offensief begon, werd gewaarschuwd dat zonder gevechtsvliegtuigen het verlies aan materiaal en manschappen groot zou zijn.

Die voorspelling lijkt bewaarheid te worden . Pas na drie maanden bittere strijd is er nu echt sprake van een doorbraak aan het zuidoostelijke front. “Significante tactische terreinwinst”, noemde The Institute for the Study of War de recente inname van Robotine in Zaporizja en Oerozjaine in Donetsk vrijdagochtend. Rusland heeft alles in de strijd gegooid om de twee strategische dorpen niet uit handen te geven. Dat die toch werden bevrijd, wijst er volgens het ISW op “een snelle en verregaande degradatie van de Russische troepen” door het sloopwerk van de voorbije maanden. Maar Robotine is nog wel een kleine tachtig kilometer verwijderd van het hoofddoel Melitopol. Oekraïne lijkt een nieuw momentum te hebben gevonden, maar de tijd dringt met de herfst voor de deur.

Voorbode van ruzie

De beslissing van Washington komt te laat om het huidige offensief nog een extra duwtje in de rug te geven. De levering zal pas gebeuren als de Oekraïense piloten zijn opgeleid. Ten vroegste in de winter zullen de gevechtsvliegtuigen actief kunnen zijn. Als het huidige offensief strandt op kilometers van Melitopol zal de kritiek van Kiev op Washington niet mals zijn. Door de beslissing zo lang uit te stellen, waren de offers zwaar zonder echt tastbaar resultaat. Het rapport wijst er ook op dat er onder de bondgenoten geruzie zal zijn. Ook daar zal Washington met de vinger worden gewezen. Miljarden aan steun zijn er gegeven om het offensief te doen slagen. Door het gebrek aan luchtmacht is er al te veel zwaar materiaal verloren gegaan.

Door toch nog groen licht te geven vóór het tegenoffensief in Oekraïne vast komt te zitten door het regenseizoen, wordt geprobeerd de fall-out van het getalm deels op te vangen. Het biedt uitzicht op een herkansing. Een nieuw offensief in de winter of de zomer dat wel doorslaggevend kan zijn. De beslissing nu moet aan iedereen die betrokken is het sein geven om vol te houden. In de hoop dat in de toekomst deze bloedige uitputtingsoorlog toch in een definitieve plooi kan gelegd worden. Waarna de strijdende partijen naar de onderhandelingstafel zullen komen voor ernstige gesprekken. Dat zal enkel kunnen als Moskou beseft dat de toestand uitzichtloos is. Zover is het nog lang niet.

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Lees meer