Door Moskou uitgeleverde verdachte van koranverbranding afgetuigd in Tsjetsjenië

De 19-jarige Nikita Zjoeravelj werd in mei in Volgograd opgepakt wegens het ‘beledigen van de gevoelens van gelovigen’. Hij zou voor een moskee in die stad een koran in brand hebben gestoken. Beelden daarvan, waarop alleen zijn hand en de brandende koran te zien waren, doken later op in de sociale media.

De student zou tegenover de politie hebben toegegeven dat hij het voor moslims heilige boek inderdaad in brand had gestoken. Naar zijn zeggen had hij dat gedaan op verzoek van de Oekraïense geheime diensten, die hem daarvoor 100 euro betaalden. Volgens de Russische autoriteiten zouden zelfs de Amerikaanse geheime diensten bij de provocatie betrokken zijn.

Zjoeravelj betuigde zijn spijt over de koranverbranding, maar hij werd al na een paar dagen doorgestuurd naar Tsjetsjenië waar tienduizenden aanhangers van Ramzan Kadyrov de straat op waren gegaan om te eisen dat hij zou worden gestraft.

In Tsjetsjenië kreeg Zjoeravelj in de gevangenis bezoek van Kadyrov en diens 15-jarige zoon Adam, die hem na afloop van het bezoek schopte en sloeg. Naaste medewerkers van Kadyrov reageerden vol begrip op het geweld. “We begrijpen dat we in een rechtsstaat leven, met wetten en een grondwet. Maar in dit geval zijn er ook religieuze gevoelens, tradities en gewoonten”, zei een minister uit het kabinet van Kadyrov vergoelijkend.

Zware straf boven het hoofd

Mensenrechtenactivisten zijn ervan overtuigd dat Zjoeravelj een zware straf boven het hoofd hangt in de Kaukasusrepubliek, waar Kadyrov al ruim vijftien jaar een schrikbewind voert. Daarbij krijgt hij ruim baan van president Poetin.

Kadyrovs veiligheidstroepen maken jacht op leden van de lgbtq+-gemeenschap, die vervolgens op geheime locaties worden vastgehouden, gemarteld en onder druk worden gezet om anderen aan te geven. Ook zouden Kadyrovs mannen tientallen van hen hebben vermoord.

Kadyrov wordt er ook van verdacht dat hij de hand heeft gehad in de moorden op de mensenrechtenactivisten Natalja Estemirova, journaliste Anna Politkovskaja en de Russische oppositieleider Boris Nemtsov. Afgelopen maand nog werd de befaamde onderzoeksjournaliste Jelena Milasjina van de oppositiekrant Novaja Gazeta in Tsjetsjenië zwaar mishandeld, toen zij in Tsjetsjenië arriveerde. Kadyrov had haar eerder een 'terroriste’ genoemd.

De journaliste was naar Tsjetsjenië gereisd voor het proces tegen Zarema Moesajeva, de moeder van een bekende criticus van Kadyrov die samen met zijn broers naar het buitenland is gevlucht. Zij werd vorig jaar door Tsjetsjeense politieagenten uit haar huis in Nizjni Novgorod gesleept en naar Tsjetsjenië overgebracht, zonder dat de Russische autoriteiten ingrepen.

In ruil voor vrijlating

Het lijkt erop dat Kadyrov haar zoon Abubakar Jangoelbajev met haar ontvoering onder druk wil zetten naar Tsjetsjenië terug te keren en zich aan te geven bij de autoriteiten in ruil voor haar vrijlating. Maar Jangoelbajev, die als advocaat bij de actiegroep ‘Comité tegen marteling’ werkt, vertrouwde het niet.

Moesajeva werd vorige maand tot 5,5 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Volgens de rechter zou zij zich aan fraude en geweld tegen een agent hebben schuldig gemaakt.

Jangoelbajev meldde eerder deze maand dat de Tsjetsjeense autoriteiten nieuwe maatregelen tegen zijn familie zouden hebben genomen. Volgens hem zijn vier naaste familieleden van hem onder dwang naar het front in Oekraïne gestuurd om daar aan de kant van de Russen te vechten. Kadyrov beweert dat hij bijna 30.000 man op de been heeft gebracht om het Russische leger bij te staan. Een deel daarvan zou gelegerd zijn bij Bachmoet, een van de plaatsen langs de frontlinie waar nu het hardst wordt gevochten.